بیش از دو ماه است که شهر «منبج» واقع در استان حلب سوریه، صحنه شدیدترین نبردهاست. «شورای نظامی منبج»، «نیروهای سوریه دموکراتیک» و «ائتلاف بین‌المللی مبارزه با داعش»، از زمین و آسمان مواضع داعش را در این شهر هدف قرار داده‌اند. هدف مشخص است: بیرون راندن داعش از منبج، بعد از دو سال.
خبرها از «منبج» حکایت از آن دارد که عملیات آزادسازی این شهر، به مرحله نهایی رسیده و نیروهای داعش، احتمالاً به زودی کنترل این شهر استراتژیک را از دست خواهند داد.
آخرین خبرها از عملیات آزادسازی منبج چیست؟ اهمیت منبج برای داعش چه بود و آن‌طرف‌تر، چرا آزادسازی منبج، هم برای مخالفان داعش در سوریه و هم برای نیروهای ائتلاف بین المللی یک رویداد حیاتی و مهم محسوب می‌شود؟ اینها پرسش هایی هستند که با «شروان درویش» سخنگوی «شورای نظامی منبج» در میان گذاشتم. نیرویی که فرماندهی عملیات آزادسازی منبج را به عهده دارد.
نخست از او پرسیدم که خبر «آزادی کامل منبج» چقدر صحت دارد و اینکه آخرین خبر از نبردها در منبج چیست؟ شروان درویش، سخنگوی شورای نظامی منبج می‌گوید:
«خبر آزادی کامل منبج صحت ندارد. پیشروی های ما همچنان ادامه دارد. در حال حاضر نیروهای ما کنترل ۹۰ درصد منبج را به عهده دارند. تنها ۱۰ درصد شهر تحت کنترل داعش است. نیروهای داعش در حال حاضر تنها در مرکز شهر که به شهر قدیمی موسوم است، حضور دارند. نیروهای ما تنها ۲۰۰ متر مانده که به مرکز شهر منبج برسند. و البته در بخش شمالی شهر، نقطه‌ای وجود دارد که کنترل بخشی از آن در دست ما و کنترل بخش دیگرش در دست داعش است ».
از شروان درویش می‌پرسم: ترکیب نیروهایی که در آزادسازی منبج نقش دارند چطور است؟ چه نیروهایی در عملیات بیرون راندن داعش از منبج مشارکت دارند؟
«نیرویی که عملیات را آغاز کرده و اکنون به پیش می‌برد، مجلس نظامی منبج است. این نیرو از اهالی خود منبج که بخش عمده آن عرب هستند، تشکیل شده است. همزمان، نیروهای سوریه دموکراتیک از ما پشتیبانی می‌کنند. نیرویی که متشکل از کردها و عرب‌ها است.»
از سخنگوی شورای نظامی منبج در خصوص نقش نیروهای ائتلاف بین‌المللی مبارزه با داعش در این عملیات پرسیدم. او می‌گوید که «شورای نظامی منبج» از راه «نیروهای سوریه دموکراتیک» توانسته با «ائتلاف بین المللی مبارزه با داعش» ارتباط و همکاری داشته باشد. او توضیح می‌دهد که نیروهای ائتلاف بین‌المللی مبارزه با داعش، مشخصاً به چه شکلی در عملیات آزادسازی منبج مشارکت می‌کنند:
«نیروهای ائتلاف هم در عملیات هوایی علیه داعش و هم در مشاوره زمینی در سطح بسیار خوبی به ما کمک می‌کنند و با ما رابطه دارند. می توانم بگویم که در این مدت شناخت متقابل و تجربه خوبی از همکاری نیروهای ما و ائتلاف به وجود آمده و این همکاری در سطح بسیار خوبی ادامه دارد.»
اما وقتی صحبت از «منبج» می‌شود، یک پرسش کلیدی مطرح می‌شود: چرا منبج تا این حد هم برای داعش و هم مخالفان داعش اهمیت استراتژیک دارد؟ شروان درویش، سخنگوی شورای نظامی منبج به این پرسش پاسخ می‌دهد و می‌گوید در صورتی که داعش منبج را از دست دهد، ارتباطش با جهان خارج قطع خواهد شد:
«منبج، دقیقاً جایی است که نیروهای داعش از آنجا تروریست‌ها را به جهان می‌فرستند. و برعکس. هر شخصی که بخواهد به داعش ملحق شود، نخست به ترکیه می‌آید و سپس از آنجا به منبج آید. علاوه بر این، منبج بعد از رقه بزرگترین شهر سوریه است که تحت کنترل داعش است. در اصل، مرکز صدور تروریست به جهان، رقه نبود. بلکه منبج بود. برای همین می‌توانیم بگوییم از نظر استراتژیک، منبج از رقه نیز برای داعش مهم‌تر است و آزادی منبج پیش شرط آزادسازی رقه است و در یک جمله، منبج آغاز پایان داعش در سوریه است.»
در بخش دیگری از این گفتگو از سخنگوی شورای نظامی منبج می‌پرسم: وضعیت غیرنظامیان منبج چطور است؟ این جنگ چه تاثیری روی آنها گذاشته و سرنوشت آنها چه خواهد بود؟شروان درویش در پاسخ می‌گوید:
«از آغاز عملیات آزاد سازی منبج تا کنون، ما بیش از شصت هزار غیرنظامی را نجات داده ایم و از شهر خارج کرده ایم. شماری از غیرنظامیان اما همچنان در شهر باقی‌مانده اند و داعش از آنها به عنوان سپر انسانی استفاده می‌کند. همین امروز ما اطلاعاتی به دست آوردیم که برطبق آن، داعش غیرنظامیان را پیرامون خود جمع کرده تا ادامه عملیات ما را با چالش مواجه کند. روزانه ما تلاش می‌کنیم صدها غیرنظامی و خانواده را نجات دهیم و از شهر خارج کنیم.».
به گفته شروان درویش، غیراز مردم کوبانی، هیچ نیرویی به غیرنظامیان منبج کمک رسانی نکرده است. او خطاب به سازمان ملل و کشورهای غربی می‌گوید:
«ما منبج را از دست داعش آزاد می‌کنیم. منبج جایی بود که داعش از آنجا حملاتش را علیه پاریس و بلژیک و جاهای دیگر طراحی می‌کرد. برای همین یک وظیفه اخلاقی است که اکنون به غیرنظامیان منبج کمک‌رسانی شود.»
احتمالاً بعد از دو ماه نبردهای سنگین، خبر «آزادی کامل» منبج به زودی اعلام خواهد شد. شورای نظامی منبج می‌گوید در ۶۷ روز گذشته حدود ۲۰۰۰ عضو داعش در منبج کشته شده‌اند و جنازه‌های آنها هم در منطقه به‌جا مانده است. با این وجود هنوز آمار رسمی کشته‌های طرف مقابل، یعنی نیروهایی که درگیر نبرد با داعش بوده‌اند، هنوز اعلام نشده است.
