دیدار کاترین اشتون دیپلمات ارشد و دومین مقام مهم جامعه اروپا از ایران، علاوه بر پرداختن به مذاکرات اتمی، فرصتی است برای بررسی ظرفیت‌های بالقوه‌ای که استفاده از آنها می‌تواند به هموارساختن مسیر عقد قرارداد فراموش‌شده همکاری‌های اقتصادی – تجاری و از سرگیری صادرات نفت و آغاز صادرات گاز ایران به قاره اروپا منجر شود.
طی دیدار جاری بارونس اشتون از ایران که خانم هلگا اشمیت دستیار آلمانی «رئیس امور خارجی و سیاست‌های امنیتی اتحادیه اروپا» نیز او را همراهی می‌کند، مذاکرات اتمی در دست انجام جمهوری اسلامی با گروه ۵+۱ تنها موضوع مورد گفت‌وگو بین طرفین نخواهد بود؛ گسترش همکاری‌های ایران با کشورهای عضو اتحادیه اروپا، نقش ایران در پایان دادن به جنگ داخلی سوریه، و همچنین رعایت موازین حقوق بشر در ایران از دیگر مواردی است که در دیدارهای فشرده روز یکشنبه او با مسئولان ایرانی مطرح خواهند شد.
اگرچه انتظار می‌رود خانم اشتون در سفر دو روز و نیمه به ایران بیشتر شنونده انتظارات میزبانان خود و بازدیدکننده بناهای تاریخی شهر اصفهان باشد، نگرانی‌های جامعه جهانی در قبال وضعیت اسف‌بار حقوق بشر در ایران، توقف اعدام‌های گسترده، آزادی زندانیان سیاسی و همچنین کاهش حمایت تهران از رژیم اسد، به منظور یافتن راه تشکیل دولت انتقالی در سوریه نیز از جمله مواردی است که فرد دوم اتحادیه اروپا طی گفت‌وگوهای رسمی با مسئولان جمهوری اسلامی در میان می‌گذارد.
در پنج سال گذشته تعداد دگراندیشان زندانی در ایران افزایش یافته و طی یک سال گذشته که بیش از هشت ماه آن را روحانی بر مسند ریاست قدرت اجرایی بوده، بیش از ۵۰۰ نفر در ایران اعدام شده‌اند.
خانم اشتون که قرار است سال آینده مسئولیت کنونی خود در اتحادیه اروپا را ترک کند، در تهران ضمن پرداختن به نگرانی‌های جامعه جهانی در قبال عملکردهای داخلی و خارجی جمهوری اسلامی، تلاش خواهد کرد تا حد امکان زمینه نهایی ساختن توافق موقت اتمی با ایران را پیش از ترک پست کنونی فراهم آورد.
زمینه‌ها و شرط‌های توسعه همکاری
پیش از عزیمت کاترین اشتون به تهران لابی‌های طرفدار حقوق بشر نگرانی‌های خود را در مورد بی‌اعتنایی جمهوری اسلامی به آزادی‌های فردی و اجتمایی با او در میان گذاشته‌اند.
دیپلمات ارشد جامعه اروپا به نمایندگان دولت تهران یادآور خواهد شد که نمایش چهره و عملکرد وزیر خارجه خندان دولت روحانی و حتی تن دادن به یک توافق اتمی با عمر محدود برای تغییر قضاوت جامعه جهانی از ماهیت حاکمیت اسلامی کافی نیست.
همراهی بیشتر با تلاش‌های صلح اعراب و اسرائیل، همسویی با اقدامات منطقه‌ای در جهت به پایان بردن فاجعه انسانی ناشی از تداوم جنگ داخلی در سوریه از دیگر انتظاراتی است که نماینده ارشد اتحادیه اروپا به عنوان پیش‌شرط‌های توسعه مناسبات اروپا با ایران روی میز مذاکرات قرار خواهد داد.
علاوه بر یک بازار ۸۰ میلیونی بالقوه ثروتمند برای جذب صادرات کشورهای اروپایی، ایران قادر است با افزایش تولید در دو تا چهار سال آینده، روزانه ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه نفت خام و از ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون متر مکعب گاز راهی بازار مصرف انرژی اروپا سازد.
دست یافتن به این هدف جاه‌طلبانه و در عین حال عملی، ایران را به شریک عمده انرژی اروپا تبدیل کرده و فشارهای ناشی از انحصار صادرات گاز روسیه به اروپا را به نحو چشمگیری تعدیل خواهد ساخت.
با توجه به انجام مذاکرات سه روزه کارشناسی اخیر در وین که طرفین آن را سودمند معرفی کردند، و همچنین در پیش بودن مذاکراتی که در سطح معاونین وزرای خارجه کشورهای ۵+۱ و مشارکت جواد ظریف و خانم اشتون، قرار است روز ۲۷ اسفند ماه جاری انجام شود، گفت‌وگوهای هیئت عالی‌رتبه اتحادیه اروپا در تهران وقت محدودی را صرف پرداختن به موضوع اتمی خواهد کرد.
دیپلمات خوش‌اقبال
با این وصف خارج ساختن پرونده اتمی ایران از بن‌بست ۱۰ ساله هدف شماره یک خانم اشتون طی زمان باقی مانده از عمر کاری او در اتحادیه اروپا است.
این دیپلمات ۵۸ ساله خوش‌اقبال که تاکنون در هیچ انتخاباتی شرکت نکرده و فعالیت‌های سیاسی خود را در دهه هشتاد از پیوستن به یک گروه اعتراضی موسوم به «مبارزه برای خلع سلاح اتمی» (سی ان دی) در بریتانیا آغاز کرده، حتی در کشور متبوع خود نیز تا زمان رسیدن به منصب ریاست امور خارجی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۹ و جانشینی هاویرسولانا چهره‌ای ناشناخته بود.
بعد از فروپاشی اتحاد شوروی در ابتدای دهه نود، و دسترسی ناظران به پرونده‌های محرمانه، آشکار شد که حزب کمونیست آن کشور بسیاری از گروه‌های چپ اعتراضی دهه‌ها هفتاد و هشتاد اروپا و مخالفان جنگ ویتنام و سندیکاهای کارگری را مستقیما تغزیه مالی می‌کرده و عواملی نفوذی و حقوق‌بگیر در درون این نهادها داشته است.
خانم اشتون که در دهه هشتاد خزانه‌دار «سی ان دی» بود، اتهام «دریافت مستقیم پول از شوروی» را رد کرد. چهره شناخته شده امروز سیاست خارجی اتحادیه اروپا که عضو حزب اقلیت کارگر در بریتانیا است و با پشتیبانی حزب یاد شده عنوان «بارونس» را نیز دریافت کرده تا نیمه‌راه تصدی منصب کنونی، نه در کشور خود و نه در جامعه اروپا چهره موفق و شناخته شده‌ای نبود و معرفی او در پست تازه انتقادهای گسترده‌ای را برانگیخت.
شکل گرفتن بهار عربی در ابتدای سال ۲۰۱۱، تحریم‌های یک جانبه آمریکا و اروپا علیه ایران از ابتدای سال ۲۰۱۲، و به دنبال آن برگزاری مذاکرات اتمی فشرده و در عین حال بی‌نتیجه با تهران، دیدار از محمد مرسی، رئیس‌جمهور سابق و چهره مشهور اخوان‌المسلمین مصر، بعد از خلع قدرت در یک مکان سری و به منظور کسب اطمینان از سلامت او، و همچنین میانجی‌گری موفق ماه اوریل سال ۲۰۱۳ بین صربستان و کوسوو (جمهوری‌های سابق یوگوسلاوی) فرصت‌هایی بودند برای ظهور خانم اشتون در قالب یک چهره شناخته شده بین‌المللی.
اوج کاری خانم اشتون را، که از سوی تعدادی نمایندگان کنگره آمریکا نامزد دریافت جایزه صلح نوبل نیز شده، شاید بتوان به امضای توافق اتمی موقت ۲۴ نوامبر گروه ۵+۱ با ایران نسبت داد.
خانم اشتون که با حضور در یک گروه افراطی مخالف جنگ و مخالف سلاح‌های هسته‌ای کار سیاسی و اجتماعی خود را چهل سال پیش آغاز کرد و امروز بیش از هر زن سیاستمدار دیگر جهان مزد رسمی دریافت می‌کند (نیم میلیون دلار حقوق سالانه) فرصت خواهد داشت پیش از فرارسیدن زمان بازنشستگی در سال آینده، با پایان دادن به پرونده اتمی ایران و هموار ساختن راه ایران برای ورود به بازار انرژی اروپا، ضمن رفغ نگرانی‌های امنیتی ناشی از ورود یک کشور تازه به جمع دارندگان سلاح اتمی، نگرانی‌های امنیت انرژی اروپا را نیز با مشارکت فعال ایران در بازار نفت و گاز اروپا مرتفع سازد.
------------------------------------------------------------------
طی دیدار جاری بارونس اشتون از ایران که خانم هلگا اشمیت دستیار آلمانی «رئیس امور خارجی و سیاست‌های امنیتی اتحادیه اروپا» نیز او را همراهی می‌کند، مذاکرات اتمی در دست انجام جمهوری اسلامی با گروه ۵+۱ تنها موضوع مورد گفت‌وگو بین طرفین نخواهد بود؛ گسترش همکاری‌های ایران با کشورهای عضو اتحادیه اروپا، نقش ایران در پایان دادن به جنگ داخلی سوریه، و همچنین رعایت موازین حقوق بشر در ایران از دیگر مواردی است که در دیدارهای فشرده روز یکشنبه او با مسئولان ایرانی مطرح خواهند شد.
اگرچه انتظار می‌رود خانم اشتون در سفر دو روز و نیمه به ایران بیشتر شنونده انتظارات میزبانان خود و بازدیدکننده بناهای تاریخی شهر اصفهان باشد، نگرانی‌های جامعه جهانی در قبال وضعیت اسف‌بار حقوق بشر در ایران، توقف اعدام‌های گسترده، آزادی زندانیان سیاسی و همچنین کاهش حمایت تهران از رژیم اسد، به منظور یافتن راه تشکیل دولت انتقالی در سوریه نیز از جمله مواردی است که فرد دوم اتحادیه اروپا طی گفت‌وگوهای رسمی با مسئولان جمهوری اسلامی در میان می‌گذارد.
در پنج سال گذشته تعداد دگراندیشان زندانی در ایران افزایش یافته و طی یک سال گذشته که بیش از هشت ماه آن را روحانی بر مسند ریاست قدرت اجرایی بوده، بیش از ۵۰۰ نفر در ایران اعدام شده‌اند.
خانم اشتون که قرار است سال آینده مسئولیت کنونی خود در اتحادیه اروپا را ترک کند، در تهران ضمن پرداختن به نگرانی‌های جامعه جهانی در قبال عملکردهای داخلی و خارجی جمهوری اسلامی، تلاش خواهد کرد تا حد امکان زمینه نهایی ساختن توافق موقت اتمی با ایران را پیش از ترک پست کنونی فراهم آورد.
زمینه‌ها و شرط‌های توسعه همکاری
پیش از عزیمت کاترین اشتون به تهران لابی‌های طرفدار حقوق بشر نگرانی‌های خود را در مورد بی‌اعتنایی جمهوری اسلامی به آزادی‌های فردی و اجتمایی با او در میان گذاشته‌اند.
دیپلمات ارشد جامعه اروپا به نمایندگان دولت تهران یادآور خواهد شد که نمایش چهره و عملکرد وزیر خارجه خندان دولت روحانی و حتی تن دادن به یک توافق اتمی با عمر محدود برای تغییر قضاوت جامعه جهانی از ماهیت حاکمیت اسلامی کافی نیست.
همراهی بیشتر با تلاش‌های صلح اعراب و اسرائیل، همسویی با اقدامات منطقه‌ای در جهت به پایان بردن فاجعه انسانی ناشی از تداوم جنگ داخلی در سوریه از دیگر انتظاراتی است که نماینده ارشد اتحادیه اروپا به عنوان پیش‌شرط‌های توسعه مناسبات اروپا با ایران روی میز مذاکرات قرار خواهد داد.
علاوه بر یک بازار ۸۰ میلیونی بالقوه ثروتمند برای جذب صادرات کشورهای اروپایی، ایران قادر است با افزایش تولید در دو تا چهار سال آینده، روزانه ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه نفت خام و از ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون متر مکعب گاز راهی بازار مصرف انرژی اروپا سازد.
دست یافتن به این هدف جاه‌طلبانه و در عین حال عملی، ایران را به شریک عمده انرژی اروپا تبدیل کرده و فشارهای ناشی از انحصار صادرات گاز روسیه به اروپا را به نحو چشمگیری تعدیل خواهد ساخت.
با توجه به انجام مذاکرات سه روزه کارشناسی اخیر در وین که طرفین آن را سودمند معرفی کردند، و همچنین در پیش بودن مذاکراتی که در سطح معاونین وزرای خارجه کشورهای ۵+۱ و مشارکت جواد ظریف و خانم اشتون، قرار است روز ۲۷ اسفند ماه جاری انجام شود، گفت‌وگوهای هیئت عالی‌رتبه اتحادیه اروپا در تهران وقت محدودی را صرف پرداختن به موضوع اتمی خواهد کرد.
دیپلمات خوش‌اقبال
با این وصف خارج ساختن پرونده اتمی ایران از بن‌بست ۱۰ ساله هدف شماره یک خانم اشتون طی زمان باقی مانده از عمر کاری او در اتحادیه اروپا است.
این دیپلمات ۵۸ ساله خوش‌اقبال که تاکنون در هیچ انتخاباتی شرکت نکرده و فعالیت‌های سیاسی خود را در دهه هشتاد از پیوستن به یک گروه اعتراضی موسوم به «مبارزه برای خلع سلاح اتمی» (سی ان دی) در بریتانیا آغاز کرده، حتی در کشور متبوع خود نیز تا زمان رسیدن به منصب ریاست امور خارجی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۹ و جانشینی هاویرسولانا چهره‌ای ناشناخته بود.
بعد از فروپاشی اتحاد شوروی در ابتدای دهه نود، و دسترسی ناظران به پرونده‌های محرمانه، آشکار شد که حزب کمونیست آن کشور بسیاری از گروه‌های چپ اعتراضی دهه‌ها هفتاد و هشتاد اروپا و مخالفان جنگ ویتنام و سندیکاهای کارگری را مستقیما تغزیه مالی می‌کرده و عواملی نفوذی و حقوق‌بگیر در درون این نهادها داشته است.
خانم اشتون که در دهه هشتاد خزانه‌دار «سی ان دی» بود، اتهام «دریافت مستقیم پول از شوروی» را رد کرد. چهره شناخته شده امروز سیاست خارجی اتحادیه اروپا که عضو حزب اقلیت کارگر در بریتانیا است و با پشتیبانی حزب یاد شده عنوان «بارونس» را نیز دریافت کرده تا نیمه‌راه تصدی منصب کنونی، نه در کشور خود و نه در جامعه اروپا چهره موفق و شناخته شده‌ای نبود و معرفی او در پست تازه انتقادهای گسترده‌ای را برانگیخت.
شکل گرفتن بهار عربی در ابتدای سال ۲۰۱۱، تحریم‌های یک جانبه آمریکا و اروپا علیه ایران از ابتدای سال ۲۰۱۲، و به دنبال آن برگزاری مذاکرات اتمی فشرده و در عین حال بی‌نتیجه با تهران، دیدار از محمد مرسی، رئیس‌جمهور سابق و چهره مشهور اخوان‌المسلمین مصر، بعد از خلع قدرت در یک مکان سری و به منظور کسب اطمینان از سلامت او، و همچنین میانجی‌گری موفق ماه اوریل سال ۲۰۱۳ بین صربستان و کوسوو (جمهوری‌های سابق یوگوسلاوی) فرصت‌هایی بودند برای ظهور خانم اشتون در قالب یک چهره شناخته شده بین‌المللی.
اوج کاری خانم اشتون را، که از سوی تعدادی نمایندگان کنگره آمریکا نامزد دریافت جایزه صلح نوبل نیز شده، شاید بتوان به امضای توافق اتمی موقت ۲۴ نوامبر گروه ۵+۱ با ایران نسبت داد.
خانم اشتون که با حضور در یک گروه افراطی مخالف جنگ و مخالف سلاح‌های هسته‌ای کار سیاسی و اجتماعی خود را چهل سال پیش آغاز کرد و امروز بیش از هر زن سیاستمدار دیگر جهان مزد رسمی دریافت می‌کند (نیم میلیون دلار حقوق سالانه) فرصت خواهد داشت پیش از فرارسیدن زمان بازنشستگی در سال آینده، با پایان دادن به پرونده اتمی ایران و هموار ساختن راه ایران برای ورود به بازار انرژی اروپا، ضمن رفغ نگرانی‌های امنیتی ناشی از ورود یک کشور تازه به جمع دارندگان سلاح اتمی، نگرانی‌های امنیت انرژی اروپا را نیز با مشارکت فعال ایران در بازار نفت و گاز اروپا مرتفع سازد.
