همزمان با انتشار گزارشی در مورد دیدار سه‌جانبه نمایندگان ایران، چین و ایالات متحده در وین به منظور بررسی نحوه بازطراحی رآکتور اراک، نمایندگان عضو کمیسیون برجام روز دوشنبه از این رآکتور بازدید کرده‌اند و ابهام‌های آنها به طور کامل «برطرف شده است».
بر اساس توافق هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی، ایران پذیرفته است که با مشارکت بین‌المللی طراحی رآکتور اراک را به گونه‌ای تغییر دهد که امکان تولید پلوتونیم با درجه کاربردی برای سلاح را را نداشته باشد و در عین حال سوخت مصرف‌شده در رآکتور اراک را در مدت فعالیت این رآکتور به خارج از کشور منتقل کند.
بر اساس سند توافق هسته‌ای موسوم به برجام (برنامه جامع اقدام مشترک)، این مشارکت بین‌المللی مشتمل بر کشورهای عضو گروه پنج به اضافه یک، و سایر کشورهایی که طرفین بر سر آنها توافق کنند خواهد بود.
اندکی بعد در اواخر تیرماه چین اعلام کرد که بر مبنای توافق جامع هسته‌ای، کارگروه مشترکی برای بازسازی و بازطراحی راکتور آب سنگين اراک که ریاست آن با چین و ایالات متحده خواهد بود، تشکیل شده، و نقشه راه مقدماتی بازسازی راکتور آب سنگين اراک طراحی شده است.
اکنون در حاشیه نشست عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، که علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، نیز در آن حضور دارد، خبرگزاری ایسنا از نشست سه‌جانبه ایران، چین و ایالات متحده، برای «تنظیم اسناد مرتبط با نحوه اجرای بازطراحی اراک» خبر داده‌است.
خبرگزاری ایسنا در این زمینه به سفر اخیر علی‌اکبر صالحی به چین اشاره کرده و یادآور شده که در این دیدار آقای صالحی ضمن بازدید از رآکتور آب سنگین چین، گفت‌وگوهایی را در مورد نقش چین در بازطراحی رآکتور آب سنگین اراک انجام داده بود.
در آن زمان گزارش‌ها حاکی از آن بود که سفر آقای صالحی به چین برای «برداشتن نخستین گام‌ها» در زمینه بازطراحی رآکتور اراک در چارچوب برجام صورت گرفته است.
بازدید اعضای کمیسیون برجام از رآکتور اراک و رفع ابهام‌ها
در تحولی دیگر خبرگزاری‌ها روز دوشنبه از سفر اعضای کمیسیون بررسی برجام به اراک، برای اطلاع از جزئیات بازطراحی رآکتور اراک، خبر دادند و یک عضو این کمیسیون گفت که در این بازدید ابهام‌های نمایندگان به طور کامل رفع شده است.
خبرگزاری ایسنا بعدازظهر دوشنبه ۲۳ شهریور به نقل از عباسعلی منصوری، از اعضای کمیسیون بررسی برجام نوشت که «یکی از موضوعاتی که پیش از این در کمیسیون برجام مورد ابهام شدید نمایندگان قرار داشت، قلب راکتور اراک بود که پیش از این با سوخت اورانیوم طبیعی بارگذاری می‌شد و در پی توافق‌نامه قرار شده بود قلب دیگری جایگزین شود که با سوخت اورانیوم غنی‌شده کار کند».
این عضو کمیسیون برجام با اشاره به اینکه توضیحات علی‌اکبر صالحی و برخی کارشناسان در این کمیسیون، باعث رفع ابهامات منتقدین نشده بود، اضافه کرده که «در پی این بازدید، ابهامات نمایندگان در مورد جابه‌جایی قلب رآکتور به طور ۱۰۰ درصد رفع شده است».
آقای منصوری همچنین افزود که در این بازدید «به این نتیجه رسیدیم که کارآیی سیستم جدید بالاتر از سیستم قبلی است و قلبی که اکنون جایگزین می‌شود، توانمندی بیش‌تری در رفع مشکل بیماران خواهد داشت و می‌تواند تا دو برابر پاسخگوی مشکل بیماران در حوزه رادیو داروها باشد».
پیش از این گفته‌های وزیر خارجه آمریکا در مورد خارج کردن هسته رآکتور اراک و پر کردن مخزن آن با بتن، ابهام‌هایی را در مورد نحوه بازطراحی رآکتور ایجاد کرده بود اما بلافاصله رئیس سازمان انرژی اتمی ایران یادآوری کرده بود که «چاله رآکتور قلب آن محسوب می‌شود و به همین خاطر هیچ صدمه‌ای نخواهد دید» و «آنچه با بتن پر می‌شود، نه چاله رآکتور بلکه می‌تواند مخزن فولادی داخل آن باشد که از رآکتور خارج خواهد شد».
