هراس از ويروس ابولا با نرخ مرگ و مير نود درصد مبتلايان آن بی‌مورد نيست. اما کارشناسان اپيدميولوژی می‌گويند با اينکه ابولا تا به حال جان ۷۲۹ نفر را در چهار کشور آفريقای غربی گرفته است، بر خلاف آنچه که سال ۲۰۰۹ در مورد آنفلوآنزای مرغی شاهد آن بوديم احتمال شيوع اين ويروس درسطح دنيا بسيار اندک است.
وحشت از جهش ويروس به کشورهای ديگر زمانی به اوج رسيد که يک مرد ليبريايی مبتلا به بيماری روز ۲۵ ژوئيه در شهر لاگوس مرد. با انتشار خبر مرگ اين بيمار که از ليبريا و از طريق توگو به نيجريه سفر کرده بود توجه افکار عمومی به دشواری کنترل پزشکی مسافران از مناطق آلوده به ساير کشورها جلب شد. ويروس آنفولانزای مرغی به همين طريق از آسيا به مناطق ديگر دنيا منتشر شده بود.
با اين حال کارشناسان می‌گويند راه‌های انتقال ويروس ابولا از فرد به فرد چندان ساده نيست و به همين دليل احتمال شيوع ابولا به ابعاد آنفولانزای مرغی نخواهد بود.
به گزارش رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی، نيک بيچينگ استاد و پزشک مشاور دانشکده علوم پزشکی بيماری‌های استوايی ليورپول در بریتانیا می‌گويد: «ابولا و بيماری‌هایی مانند ابولا از طريق تماس مستقيم با مايعات بدنی فرد آلوده منتقل می‌شوند، در حاليکه آنفولانزای مرغی، سارز و يا بيماری‌های مشابه از طریق هوا منتقل می‌شوند.»
در واقع ابولا را می‌توان با اچ آی وی مقايسه کرد که از راه تماس مستقيم بين ترشحات و مایعات بدنی دو فرد آلوده منتقل می‌شود. اما در اين حالت هم خطر انتشار اپيدميک ابولا کمتر است.
بن نيومن ويروس شناس دانشگاه ردينگ در بریتانیا می‌گويد: «اچ آی وی ميليون‌ها نفر در سراسر دنيا را آلوده کرده است ولی تعداد مبتلايان به ابولا کمتر از پنج هزار نفر است. حتی در شرايط فعلی که بزرگترين حمله ابولا تا به امروز است مرگ و مير ناشی از ابولا بستگی به هر مورد خاص و فرد مبتلا داشته و ميزان سرايت جغرافيايی آن گسترده نبوده است. موارد ابولا تا به حال فقط در کشورهای صحرای جنوبی آفريقا گزارش شده است.»
اين دانشمند ويروس‌شناس می‌گويد يکی از دلايلی که ابولا به اين سرعت منتقل نمی‌شود ميزان هراس‌انگيز مرگ مبتلايان آن است. دوران نهفته اين ويروس بين دو تا ۲۱ روز است و به طور متوسط جان ۶۰ در صد مبتلايان را می‌گيرد.
بن نيومن اضافه می‌کند: «ابولا ويروسی است که يا به سرعت جان قربانی را می‌گيرد يا بيمار با آن می‌جنگد و آن را مغلوب می‌کند.»
دانشمندان معتقدند ويروس ابولا در ميان حيوانات جنگل‌های استوايی يا مناطق استوايی آفريقا تکامل يافه است. يکی از مظنونان اصلی خفاش ميوه‌‌خوار است. تصور دانشمندان اين است که ويروس از طريق تماس با بدن حيوان مرده و يا تغذيه از گوشت حيوان آلوده به انسان منتقل شده است.
ويروس ابولا که نخستین بار در سال۱۹۷۶ در کشور زئير شناخته شد و آخرين مورد آن امروز در جمهوری دموکراتيک کنگو گزارش شده، معمولا در مناطق دور افتاده روستايی با بهداشت عمومی و فردی بسيار پايين گزارش شده است.
اين ويروس از زمان کشف چند دوره شيوع در کشورهای کنگو و همسايه‌های آن مانند اوگاندا و سودانی جنوبی داشته است ولی تا به حال موردی از انتشار آن در کشورهايی غرب آفريقا گزارش نشده بود.
کارشناسان می‌گويند اين واقعيت علمی که محل بروز شيوع ناگهانی آن در مناطق دورافتاده است به ويروس شرايط بهتری برای انتشار می‌دهد. نيک بيچينگ می‌گويد: «شبکه خدمات درمانی در کشورهايی مانند گينه، ليبريا و سيرالئون ضعيف است و از طرفی مردم هم تمايلی برای ماندن در قرنطينه ندارند.»
تعداد مرگ و مير در دور تازه شيوع ابولا در کشورهای غرب آفريقا در مقايسه با ۴۳۵ نفر در سال ۲۰۰۰ در کنيا بيشترين ميزان بوده است. از طرفی اين اولين باری است که ابولا از مناطق روستايی به شهرها سرايت کرده است.
ابولا واکسن ندارد و نشانه‌های اوليه آن مانند تب، درد عضلانی گلو درد و سردرد ممکن است با علايم سرماخوردگی شديد اشتباه گرفته شود.
رساندن آب و مايعات کافی به بيمار احتمال زنده ماندن مبتلايان را بيشتر می‌کند. از دست دادن مايعات بدن علت اصلی مرگ مبتلايان است.
