صنعت گاز ایران ۱۱ مرداد ماه سال جاری در حالی به ۵۰ مین سالگرد تولد خود پای گذاشت که هم‌اکنون سهم گاز طبیعی در سبد انرژی مصرفی ایران حدود ۷۰ درصد است.
مصرف روزانه گاز ایران در سال ۱۳۵۵ حدود ۷ میلیون متر مکعب بود که در سال ۱۳۷۱ به ۷۰ میلیون متر مکعب اوج گرفت و هم‌اکنون در ایران روزانه ۷۰۰ میلیون متر مکعب گاز مصرف می‌شود. به عبارتی در ۴۰ سال گذشته، مصرف گاز ایران ۱۰۰ برابر شده است.
در ابتدای انقلاب اسلامی، سهم گاز در مصرف انرژی ایران حدود ۱۰ درصد بود.
هم‌اکنون گاز، بعنوان سوختی پاکتر از نفت و زغال سنگ سهمی ۲۴ درصدی در کل مصرف انرژی جهان دارد، در حالی که سهم گاز در تولید دی اکسیدکربن تنها ۲۰ درصد است. سهم جهانی زغال سنگ و نفت به‌عنوان سوخت در آلایندگی هوا به ترتیب ۴۶ درصد و حدود ۳۴ درصد است.
در سال گذشته حدود ۳.۶ تریلیون متر مکعب گاز خام در جهان تولید و یک تریلیون متر مکعب آن از طرف تولیدکننده‌ها صادر شد.
سهم ایران بعنوان بزرگترین دارنده ذخایر گازی جهان از تولید جهانی گاز کمی بیش از ۷ درصد بوده، اما ایران هنوز هم واردکننده خالص گاز است.
ایران در ۱۰۸ سالی که از صنعت نفت آن می‌گذرد، تنها در نیمه دوم آن به‌عنوان تولید و صادرکننده گاز طبیعی مورد توجه قرار گرفت، در حالی که در تمامی این سال‌ها، همواره مقادیر زیادی گاز همراه از میادین نفتی ایران تولید می‌شد که به‌خاطر نبود تکنولوژی برای جمع‌آوری و مهار آنها، در مشعل‌ها سوخته و به‌هدر می‌رفت.
در دهه ۴۰ خورشیدی، در نهایت ایران پروژه‌های تولید گاز را آغاز کرد و به کمک اتحادیه جماهیر شوروی، یک خط لوله گازی ۱۱۰۰ کیلومتری از جنوب به شمال احداث کرد و صادرات سالانه ۱۰ میلیارد متر مکعب گاز به شوروی را از اوایل دهه ۵۰ خورشیدی به مدت ۷ سال آغاز کرد. با آغاز انقلاب، نه تنها این صادرات متوقف شد، بلکه برنامه ایران با اتحادیه جهاهیر شوروی برای انتقال گاز به اروپا نیز متوقف ماند. آن زمان قرار بود گاز ایران به مدت ۲۰ سال از خاک اتحادیه جماهیر شوروی به اروپا منتقل شود.
هم‌اکنون ایران دوباره برنامه رشد تولید و گرفتن سهم در بازارهای جهانی گاز را در دستور کار قرار داده است.
بر اساس آمارهای رسمی، نیاز ایران برای توسعه میادین نفت و گاز به همراه پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها و خطوط لوله طی ۱۰ سال آینده کلا ۵۰۱ میلیارد دلار است که ۳۱۰ میلیارد آن باید در بخش گاز سرمایه‌گذاری شود.
عزیزالله رمضانی مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی گاز ایران به تازگی اعلام کرد که تا برنامه ششم توسعه (سال ۱۴۰۰) ٦٨ تا ٨٠ میلیارد متر مکعب گاز تولیدی کشور به بخش صادرات اختصاص خواهد یافت. به‌گفته وی ٥٠ میلیارد متر مکعب باید به کشورهای همسایه صادر شود و ظرفیت اضافی ۳۰ میلیارد متر مکعب گاز برای صادرات به اروپا وجود خواهد داشت.
تا این سال ایران در نظر دارد تولید گاز خود را به ۳۸۵ میلیارد متر مکعب در سال برساند که دستیابی به این هدف با توجه به سرعت پیشرفت پروژه‌های در دست توسعه ایران، به‌ويژه میدان پارس جنوبی کاملا تحقق‌پذیر به نظر می‌رسد.
برای ۱۰ سال آینده نیز ایران در نظر دارد تولید گاز خود را به ۴۷۵ میلیارد متر مکعب در سال برساند که البته بستگی به موفقیت کشور در جذب سرمایه‌‌های بین‌المللی دارد. هم اکنون کشور حدود ۲۵۵ میلیارد متر مکعب تولید گاز دارد.
اهمیت تولید و صادرات گاز ایران به غیر از پاک بودن این حامل انرژی در مقایسه با نفت و زغال سنگ در این نکته است که اولا ایران با ۳۴ تریلیون متر مکعب، بزرگترین دارنده ذخایر گازی جهان است و مصرف گاز جهان تا سال ۲۰۴۰ با رشدی سریع به سالانه ۵ تریلیون و ۷۵۰ میلیارد متر مکعب خواهد رسید که ۶۰ درصد بیشتر از نیاز کنونی جهان است.
