محمود درویش شاعر پرآوازه فلسطینی هشت سال بعد از مرگش نیز هنوز با مخالفت‌های شدید سیاستمداران راستگرای اسرائیل روبروست.
وزیر دفاع اسرائیل از پخش برنامه رادیویی درباره اشعار محمود درویش ابراز خشم کرده و وزیر فرهنگ اسرائیل گفته است هر مطلبی درباره زندگی و شعرهای محمود درویش از کتاب‌های درسی مدارس اسرائیل حذف شود.
به گزارش رسانه‌های اسرائیل، آویگدور لیبرمن وزیر دفاع و رهبر حزب «اسرائیل خانه ما» پنجشنبه ۳۱ تیر مسئول رادیوی ارتش اسرائیل را احضار کرد تا از او در مورد دلیل پخش برنامه‌ای درباره زندگی و اشعار محمود درویش بازخواست کند.
برنامه یاد شده از ایستگاه رادیویی «گالی ساهال» سه‌شنبه ۲۹ تیر در چارچوب یک برنامه آکادمیک پخش شده بود.
به نوشته هاآرتص، لیبرمن پنجشنبه در نشست بازخواست از یارون دکل مسئول رادیوی ارتش به او گفت «کار شما مانند تجلیل از کتاب "نبرد من" آدولف هیتلر است».
بر اساس گزارش هاآرتص، دفتر لیبرمن در بیانیه‌ای درباره این نشست بازخواست، نوشت که مسئول رادیوی ارتش به وزیر دفاع پاسخ داد که «پخش برنامه آموزشی به مفهوم همبستگی با شعرهای او نیست».
بودجه رادیوی «گالی ساهال» از سوی ارتش اسرائیل تأمین می‌شود اما بسیاری از سیاستمداران راستگرای اسرائیل مدت هاست از برنامه‌های این رادیو انتقاد کرده و می‌گویند این رادیو نیز به رسانه‌ای معاند علیه دولت شباهت یافته است.
یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های روزانه رادیوی ارتش، با هدف آموزش جوانان، تدریس دروس آکادمیک دانشگاه آزاد در مورد تاریخ است؛ برنامه درباره محمود درویش در چارچوب درک انگیزه‌های سیاست‌های فلسطینی‌ها و عرب‌های سال ۱۹۴۸ در قبال نزاع دیرینه اسرائیلی- فلسطینی از این رادیو پخش شده بود.
اما زودتر از لیبرمن، چهره‌ای مانند میری رگب، وزیر فرهنگ از حزب لیکود بود که خواهان حذف محمود درویش از دروس آموزشی در تمامی سطوح شده بود.
به نوشته هاآرتص، وزیر فرهنگ گفته بود، لازم نیست دانش آموز اسرائیلی در مورد کسی که علیه اسرائیل نفس می‌کشید و قلم می‌زد، چیزی بیاموزد.
اما اتحادیه سراسری روزنامه نگاران اسرائیلی پنجشنبه ۳۱ تیر با صدور بیانیه‌ای از رادیوی ارتش حمایت کرد و از سیاستمداران خواست که از دخالت در امور رسانه‌ها خودداری کنند.
روزنامه هاآرتص نیز جمعه اول امرداد در مقاله اساسی خود با عنوان «درویش و کوتوله‌ها» سیاستمداران حاکم بر دولت اسرائیل را «ساکت کنندگان صدای اهالی فرهنگ و هنر» نامید و از محمود درویش به عنوان «شاعری برجسته» و سراینده اشعاری «عمیق» نام برد و نوشت، درویش «پرطنین‌ترین ندای هنر ملت فلسطین بوده است».
هاآرتص در این مقاله نوشت، «نادیده گرفتن سروده‌های درویش نادیده گرفتن واژه‌های اثرگذار بر آگاهی اعراب ساکن اسرائیل، یعنی ۲۱ درصد از جمعیت این کشور و فلسطینی‌ها است».
هاآرتص افزوده است: «متهم کردن درویش به ترور، تکرار حرف‌های اسقاط شده است؛ محمود درویش به اسرائیل لطمه نزد؛ این لیبرمن و رگب، این مشتاقان تبلیغات دولتی هستند که با تلاش برای ایجاد سانسور، بیشترین لطمه را به این کشور وارد می‌کنند».
سیاستمداران دولت کنونی اسرائیل در حالی خواهان سانسور اشعار محمود درویش هستند که دو دهه پیش که درویش از زندگی در خارج به کرانه باختری بازگشت، بارها از سوی محافل ادبی و سیاسی اسرائیلی به سخنرانی و بحث دعوت می‌شد.
محمود درویش سال ۱۹۴۱ در دهکده «البیروه»، جایی که اکنون بخشی از عرب‌های باقیمانده سال ۱۹۴۸ در آن زندگی می‌کنند، بدنیا آمد.
پدرش کشاورز و مادرش بی سواد بود؛ پدربزرگش به او خواندن و نوشتن آموخت؛ روستایشان در جنگ سال ۱۹۴۸ برای استقلال اسرائیل، بدست نیروهای مسلح یهودی که بعداً مبدل به ارتش اسرائیل شدند، ویران شد.
خانواده درویش به لبنان رفت ولی زمانی که این اقامت طولانی شد، دوباره بازگشتند و در منطقه «جدیده» در جلیله شمالی در نزدیکی شهر باستانی عکا ساکن شدند.
نخستین کتاب شعرش در نوزده سالگی اش انتشار یافت و همزمان نشریه ادبی حزب «رکاخ» وابسته به عرب‌های ۴۸ را منتشر می‌کرد؛ تمامی نوشته‌هایش در مورد حس تحقیر و خون دلی بود که به عرب‌های ۱۹۴۸ و فلسطینی‌ها وارد شده بود.
شعرهایش او را به عنوان نماد مقاومت شناساند و وی را در افکار عمومی دنیای عرب محبوب کرد.
در ۲۸ سالگی به پاریس رفت و از آنجا برای تحصیل ادبیات به دانشگاه مسکو رفت؛ همزمان در فعالیت‌های سازمان آزادیبخش فلسطین مشارکت داشت و عضو شورای رهبری فلسطینی‌های عرب سال ۱۹۴۸ بود.
در سال ۱۹۸۸ میلادی که سازمان آزادیبخش فلسطین در تونس کنار گذاشتن مشی مسلحانه علیه اسرائیل را اعلام کرد، محمود درویش منشور استقلال کشور فلسطین را به نام ساف نوشت.
در سال ۱۹۹۵ میلادی، دو سال بعد از امضای توافق سیاسی یاسر عرفات با دولت وقت اسرائیل، برای نخستین بار از زمانی که به خارج رفته بود، در میان اشک شوق فلسطینی‌ها بازگشت.
او در آخرین سخنرانی خود در دانشگاه حیفا، اندکی قبل از تشدید بیماری قلبی اش، از اینکه تشکیلات فلسطینی دو شقه شده بود به سختی انتقاد کرد.
محمود درویش به طعنه و با خون دل گفت، ما ده‌ها سال برای استقلال فلسطین مبارزه کردیم اما حالا دو حکومت فلسطینی داریم؛ اشاره او به وجود دولت خودگردانی در کرانه باختری و دولت حماس در غزه بود.
درویش با وجود سرخوردگی شدید، هم از رهبران فلسطینی و هم اسرائیلی، در آخرین سخنانش در مصاحبه با هاآرتص گفت: «مأیوس نیستم؛ شکیبا می‌مانم و منتظر انقلاب عمیقی در ذهنیت و شناخت اسرائیلی‌ها هستم؛ فلسطینی‌ها آماده هستند که اسرائیل قوی و دارای بمب اتمی را قبول کنند و اسرائیل تنها باید دروازه‌های قلعه خود را بگشاید و صلح کند».
آخرین کتاب شعرش همزمان با مرگش انتشار یافت؛ «مانند شکوفه‌های بادام یا دورتر».
محمود درویش که از اوایل دهه هشتاد میلادی از بیماری قلبی رنج می‌برد و عمل جراحی شده بود، نهم اوت ۲۰۰۸، در سن شصت و هشت سالگی در تگزاس آمریکا درگذشت.
