روزنامه فایننشال تایمز روز چهارشنبه ۲۵ مرداد گزارش داد که دولت آمریکا در جریان مذاکرات غیرمستقیم اخیر، از تهران خواسته از تجهیز روسیه به پهپاد خودداری کند.
این روزنامه بریتانیایی با استناد به اظهارات یک مقام ایرانی و یک منبع دیگر که از مذاکرات اخیر بین تهران و واشینگتن آگاه هستند، اما به نام آنها اشاره نشده، نوشت که آمریکا همچنین در این مذاکرات درخواست کرده که ایران ارسال قطعات برای پهپاد به روسیه را متوقف کند.
مقام ایرانی که فایننشال تایمز اظهارات او را نقل کرده، گفته است که تهران ضمن انکار رسمی تجهیز روسیه به پهپادهایی که در جنگ در اوکراین به کار می‌رود، بارها از مسکو خواسته تا از استقرار و استفاده از این پهپادها در این درگیری خودداری کند، اما آمریکا خواهان «گام‌های مشخص‌تری» از سوی ایران در این زمینه شده است.
به نوشته این روزنامه این درخواست بخشی از «تفاهم نانوشته» اما «گسترده‌ای» است که در تماس‌های اخیر در قطر و عُمان عنوان شده است.
براساس جزئیاتی که تا کنون از توافق تهران و واشینگتن منتشر شده، قرار است در ازای آزادی چند ایرانی از زندان‌های آمریکا و دستیابی تهران به شش میلیارد دلار پول‌های بلوکه‌شده ایران نزد بانک‌های کره جنوبی بابت نفتی که ایران در سال‌های گذشته به آن کشور فروخته، جمهوری اسلامی پنج زندانی آمریکایی را که دست‌کم سه تن از آنها دوتابعیتی هستند، آزاد کند. این افراد به تازگی از زندان به حصرخانگی منتقل شده‌اند.
منبع دیگری که فایننشال تایمز با او گفت‌وگو کرده، گفته که هرچند تبادل زندانی به اقدامات تنش‌زدایی مشروط نشده، اما می‌تواند به ایجاد اعتماد متقابل کمک کند.
به نوشته این روزنامه، خواسته ایران از آمریکا نیز این بوده که از شریکان اروپایی خود بخواهد تا از فشار بر ایران و اعمال تحریم‌های جدید علیه تهران، که ممکن است از اوایل پاییز امسال وضع شود، خودداری کنند.
تهران و واشینگتن هنوز به گزارش فایننشال تایمز در خصوص فشار آمریکا به ایران در مذاکرات یادشده با هدف قطع تجهیز روسیه به پهپادهای ساخت ایران، واکنش نشان نداده‌اند.
وزارت دفاع آمریکا به‌تازگی در نمایشگاهی با ارائه قطعات پهپادهای ساقط شده ایرانی، آنها را بخشی از مستندات تجهیز روسیه به پهپادهای انتحاری ایران معرفی کرد.
آمریکا اوایل بهار امسال اعلام کرد که در پی سفر یک هیئت ارشد نظامی ایران به روسیه در سال گذشته، مسکو یک کارخانه مونتاژ پهپادهای ایرانی در تاتارستان برپا کرده و در حال تکمیل سریع آن است.
کارشناسان در روزهای گذشته در چارچوب یک تحقیق رادیو اروپای آزاد در مورد کارخانه یادشده در تاتارستان، گفتند در صورتی که پهپادهای انتحاری ایرانی مدل «شاهد» در روسیه بهینه‌سازی شود، ممکن است وزن بیشتری از مواد منفجره را در پروازها با خود حمل کرده و قدرت تخریبی آن بیشتر شود.
نیروی هوایی اوکراین در یک ماه اخیر که حملات روسیه به اوکراین، از بعد از لغو توافق صدور غلات افزایش یافته، بارها اعلام کرده که در بسیاری از حملات هوایی روزانه روسیه علیه شهرهای مختلف اوکراین، «پهپادهای شاهد» ایران را سرنگون کرده است. با این حال اصابت شماری از آنها تلفات جانی و آسیب مالی داشته است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، ماه گذشته از ایران پرسید از تجهیز روسیه به تسلیحاتی که مردم اوکراین را می‌کُشد، چه نفعی می‌برد و از روحانیون و مردم ایران خواست در این زمینه به حکومت تهران فشار آورند.
ایران در بحبوحه جنگ روسیه در اوکراین، شراکت راهبردی خود با مسکو و ولادیمیر پوتین را تقویت کرده است. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، با انتقاد از تلاش ناتو برای گسترش مرزهای خود به سوی شرق و نزدیک شدن به روسیه، به ولادیمیر پوتین گفته بود اگر روسیه «ابتکار عمل» را در ماجرای اوکراین به‌دست نمی‌گرفت، طرف مقابل موجب جنگ را شروع می‌کرد.
صنایع نظامی جمهوری اسلامی در روزهای جاری در نمایشگاه تسلیحاتی سالانه روسیه با نام «ارمیا-۲۰۲۳» در مسکو مشارکت دارد و سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، در آغاز این هفته در کنار عزیز نصیرزاده، جانشین رئیس ستاد ارتش ایران، از پهپادها و سایر تسلیحات ساخت ایران که در نمایشگاه ارائه شده، بازدید کرد.
پهپادهای دیگر ایرانی از نوع «مهاجر ۶» و «شاهد ۱۲۹» در نمایشگاه مسکو در حالی به نمایش درآمد که وزیر خارجه جمهوری اسلامی ، هفته گذشته گفت روسیه به ایران «اطمینان» داده که «هیچ‌گاه از تجهیزات ایرانی در جنگ علیه اوکراین استفاده نکند».
حسین امیرعبداللهیان ادعا کرده بود که طرف اوکراینی مذاکرات با تهران برای ارائه مستندات در خصوص پهپادهای ایرانی را «رها کرده است». اما سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا با خنده پرسید آیا تهران مستنداتی بیش از آنچه که آمریکا ارائه کرده، می‌خواهد؟
