در پی دیدار یک هیئت بلندپایه حماس با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، این گروه فلسطینی از «گشوده شدن برگی نوین» در مناسبات با تهران خبر داده است.
اعضای هیئت اعزامی حماس به ایران، به ریاست عزت الرشق، روز دوشنبه ۱۶ مرداد با آقای ظریف در تهران دیدار و گفت‌وگو کردند.
حماس در بیانیه خود نوشت: توافق با ایران «در قبال دشمن مشترک و حمایت از فلسطین، مسجد الاقصی و مقاومت» بوده است. اشاره این گروه به «دشمن مشترک»، اسرائیل، بوده است.
حماس در بیانیه خود از قول محمد جواد ظریف نوشت که ایران هم «آماده کنار گذاشتن همه اختلافات در راستای حمایت از ملت فلسطین و وحدت اسلامی» است.
به نوشته بیانیه حماس، وزیر امور خارجه ایران «بر اهمیت مسئله فلسطین در سیاست خارجی تهران» و «ضرورت رابطه با گروه‌های مقاومت فلسطین و در راس آن، جنبش حماس تاکید» کرده و افزوده است: «تهران در راستای همین موضع غیر قابل تغییر خود به حمایت از ملت فلسطین و مقاومت آن ادامه می دهد».
هیئت حماس برای شرکت در آیین ادای سوگند دومین دوره ریاست جمهوری حسن روحانی به تهران دعوت شده بود.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، اعضای حماس در سفر به تهران با علی لاریجانی، رئیس مجلس، نیز که دعوت کننده اصلی این هیئت بود، ملاقات کردند.
در همین حال، حضور این هیئت در تهران برای نخستین بار پس از آغاز جنگ داخلی سوریه، از سوی برخی ناظران، پاسخ مثبت حماس به پیام اخیر قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، برای سران حماس تلقی شده است.
مناسبات ایران و حماس، از شش سال پیش، در پی خودداری این گروه از قرار گرفتن در کنار ایران در مورد سوریه سرد شد.
قاسم سلیمانی دو ماه و نیم پیش در پیامی برای اسماعیل هنیه، رئیس جدید دفتر سیاسی حماس، که جانشین خالد مشعل شد، و یحیی السنوار (ابو ابراهیم)، رهبر جدید داخلی حماس در غزه، نوشته بود: «ما به تقویت روابط با دوستان مان در حماس که هم پیمان ما در محور مقاومت هستند، در راستای بازگرداندن مسئله فلسطین به جایگاه اصلی خود، اهتمام داریم».
وبسایت اسرائیلی «وای.نت» چند روز پیش نوشته بود: انتخابات داخلی اخیر در حماس، و از جمله گزینش یحیی السنوار و همچنین صالح العروری به پست های کلیدی، به عنوان کسانی که در جناح حامی ایران در این گروه بوده‌اند، به گرم شدن دوباره مناسبات طرفین کمک کرده است.
وبسایت های نزدیک به سپاه پاسداران و حامی اصولگرایان در ایران نیز این تغییرات را به سود ایران دانسته بودند. از جمله وبسایت «فردا» نوشته بود:«شاهد تغییر طیف مدیریت حماس، از گروه سیاسی خارج غزه به طیف سیاسی- نظامی درون غزه هستیم و تجربه نشان داده این طیف، رویکردی مقاومتی تر و نزدیک تر به سیاست ایران داشته است».
نزدیکی دوباره حماس به ایران در حالی است که برخی از مقامات ایران و همچنین شماری از فرماندهان سپاه پاسداران تا چندی پیش آشکارا از رویه حماس در سال های گذشته ابراز ناخشنودی می کردند.
حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله لبنان، نیز سال گذشته در یک سخنرانی فاش کرد، هیئتی از حماس در دیدار با سران عربستان به حکومت سعودی گفته بود: «ایران از ما حمایت مالی، تسلیحاتی و آموزشی کرده ولی اگر عربستان ما را حمایت کند و به ما سلاح بدهد، ما با ایران قطع رابطه می کنیم».
با وجود این، در پی تغییرات اخیر داخلی حماس و پیام فرمانده شاخه قدس سپاه به منتخبین جدید این گروه، به تازگی تحرکات تازه ای در مناسبات حماس و ایران در منطقه مشاهده شد.
از جمله حسین امیر عبداللهیان، مشاور بین المللی رئیس مجلس، هفته گذشته در سفر به لبنان با شماری از چهره های ارشد حماس دیدار کرد.
امیر عبداللهیان که پیشتر معاون وزیر امور خارجه ایران بوده است، در ملاقات با سران حماس در بیروت گفت: ایران بر ادامه حمایت از حزب الله، حماس و جهاد اسلامی به عنوان «جبهه مقاومت» در نبرد آنها با «رژیم صهیونیستی» تاکید دارد.
در این دیدار، اسامه حمدان، مسئول امور بین المللی حماس که در لبنان زندگی می کند، علی برکه نماینده رسمی حماس در لبنان، و صالح العروری، فرمانده عملیات برون مرزی حماس که به تازگی از ترکیه به لبنان رفته است، حضور داشتند.
«دوره جدید» در مناسبات حماس - ایران در حالی است که اسرائیل، آمریکا و اتحادیه اروپا، حماس را گروهی تروریستی می دانند.
حماس رقیب اصلی سازمان فتح در است و به تازگی نیز اختلافات میان آنها عمیق‌تر از گذشته شده است. در این ارتباط، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگران فلسطینی، روز شنبه گفت: «تا زمانی که حماس به آشتی متعهد نشود و حکومت در نوار غزه را واگذار نکند، حکومت او به کاهش بودجه برای باریکه غزه ادامه می‌دهد».
حماس در سال ۲۰۰۷ در جریان درگیر های مسلحانه با بیش از یکصد کشته، نیروهای جنبش رقیب فتح و تشکیلات خودگردان فلسطینی را از غزه بیرون راند.
دولت حماس تا چندی پیش اداره غزه را در دست داشت اما با وجود آشتی ظاهری و منحل شدن دولت حماس، این جنبش همچنان به طور عملی حکومت غزه را در دست دارد.
