برای ماه‌ها بسیاری از مراکز نظرسنجی از شهروندان آمریکایی می‌پرسیدند اگر به جای جو بایدن، کامالا هریس نامزد دموکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ باشد، به او رأی خواهند داد یا خیر. نتایج به‌دست آمده عموماً تفاوت معناداری با آرای بایدن نداشت و به‌نظر می‌رسید نه رئيس‌جمهور و نه معاون او بخت چندانی برای شکست رئيس‌جمهور پیشین ندارند.
اما در همین چند روز شرایطی متفاوت رقم خورده و تصمیم غافلگیرکنندۀ بایدن برای کناره‌گیری دیرهنگام از نامزدی در انتخابات، چشم‌انداز رقابت پیش رو را به‌کلی دگرگون کرده است.
با اعلام تصمیم نهایی جو بایدن و حمایت او از معاون خود در یک‌شنبۀ گذشته (۲۱ ژوئیه)، کارزار انتخاباتی هریس در یک رکورد بی‌سابقه توانست در کمتر از ۴۸ ساعت یک‌صد میلیون دلار کمک مالی جمع‌آوری کند. در شرایطی که فقط ۱۰۳ روز تا موعد برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا زمان باقی مانده، شرایط را چگونه می‌توان تحلیل کرد؟ و نتایج نظرسنجی‌ها به ما چه می‌گویند؟
در مطلب پیش رو به مرور نتایج چندین نظرسنجی معتبر پیش از کناره‌گیری جو بایدن و در مواردی، پیش از سوءقصد نافرجام به جان دونالد ترامپ در ۲۳ تیرماه پرداخته‌ایم.
پیش از تصمیم سرنوشت‌ساز
میانگین نظرسنجی‌های فایننشیال‌تایمز در طول ماه‌های اخیر نشان می‌داد که خانم هریس به‌طور متوسط حدود سه درصد از دونالد ترامپ عقب بوده است.
در نظرسنجی مشترک خبرگزاری رویترز و مؤسسه ایپسوس که در ۲۳ تیرماه انجام شد، نتایج نشان می‌داد ترامپ ۴۳ درصد و بایدن ۴۱ درصد بخت پیروزی دارد. اما همان نظرسنجی برای رقابت میان هریس و ترامپ عدد مساوی ۴۴ درصد را نشان می‌داد.
نتایج نظرسنجی مؤسسه «پنج، سی‌وهشت» در همان تاریخ نیز نشان می‌داد که بایدن ۵۳ درصد در مقابل ۴۶ درصد از ترامپ پیش است.
یک نظرسنجی دیگر که به صورت مشترک توسط «سی‌بی‌اس نیوز و یو گوو» بین روزهای ۲۶ تا ۲۸ تیر برگزار شد نشان می‌داد که ترامپ پنج درصد از بایدن با عدد ۵۲ به ۴۷ پیش است. آن نظرسنجی همچنین می‌گفت در رقابت میان ترامپ و هریس، این رئيس‌جمهور پیشین آمریکا است که ۵۱ به ۴۸ پیشتاز است.
اوضاع کنونی از چه قرار است؟
از نکات قابل توجه در مورد جو بایدن این بود که هرچند نتایج نظرسنجی‌ها نشان می‌داد بیشتر آمریکایی‌ها از عملکرد او به عنوان رئيس‌جمهور در این چهار سال راضی بوده‌اند اما عموماً از نامزدی دوبارۀ بایدن حمایت نمی‌کردند؛ نگاهی که احتمالاً به سن بالای او و همچنین لغزش‌های کلامی و حواس‌پرتی‌های آقای رئيس‌جمهور در ماه‌های اخیر مربوط می‌شود.
مؤسسه «یو گوو» در یک نظرسنجی با قرار دادن برنامه‌های دو رقیب ریاست‌جمهوری در مقابل رأی‌دهندگان، بدون آن‌که به آن‌ها بگوید متعلق به ترامپ است یا بایدن از آن‌ها پرسیده بود با کدام‌یک موافق‌تر هستند؛ نکتۀ قابل توجه این‌که اغلب سیاست‌های بایدن برای کسانی که در این نظرسنجی شرکت کرده بودند محبوب‌تر بود.
تحلیل مجموعۀ این اطلاعات سبب شد تا دموکرات‌ها بیش از پیش به این نکته بیندیشند که ادامۀ راه بایدن با کسی به جز او که در عین حال بیشترین شباهت را به رئیس‌جمهور دارد و از مشکلاتی که بایدن با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند نیز رهاست، می‌تواند آن‌ها را به پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری رهنمون سازد.
بر اساس نظرسنجی مؤسسه «ردفیلد و ویلتون» که بین روزهای ۲۶ تا ۲۸ تیر برگزار شده، هریس در ایالت‌های کلیدی محبوبیت بیشتری نسبت به بایدن دارد. پنج ایالت (آریزونا، فلوریدا، نوادا، کارولینای شمالی و ویسکانسین) بخشی از ایالت‌هایی هستند که آرای آن‌ها به صورت ثابت متعلق به جمهوری‌خواهان یا دموکرات‌ها نبوده و در انتخابات‌های مختلف تغییر می‌کند. در این پنج ایالت، اوضاع برای هریس بهتر از بایدن بوده است.
اما اوضاع برای رئيس‌جمهور آمریکا در دو ایالت کلیدی دیگر یعنی جورجیا و میشیگان بهتر از هریس بوده و هر دو نفر در پنسیلوانیا با هم برابر بوده‌اند.
در مقایسۀ وضعیت بایدن و هریس با ترامپ، هر دو دموکرات در ویرجینا با پنج امتیاز در ۲۷ تیر از ترامپ جلوتر بوده‌اند در حالی‌که هر دو در جورجیا با شش امتیاز از رئيس‌جمهور سابق عقب‌تر ایستاده بودند.
نظرسنجی مؤسسه «اینسایدر ادونتیج» که به جناح راست متمایل است در روزهای ۲۵ تا ۲۶ تیر نشان داد که ترامپ در نوادا با هفت امتیاز از بایدن جلوتر است و ۱۰ امتیاز هم از هریس پیشی گرفته. همین نظرسنجی می‌گوید در آریزونا ترامپ با پنج امتیاز از بایدن پیش است و رقابت با هریس هم شانه به شانه دنبال می‌شود.
پس از کناره‌گیری بایدن
با اعلام کامالا هریس به عنوان نامزد مورد حمایت رئیس‌جمهور و شمار دیگری از چهره‌های سرشناس حزب دموکرات از جمله هیلاری و بیل کلینتون، اوضاع به شکل چشمگیری تغییر کرده است.
خبرگزاری رویترز در نظرسنجی مشترک خود با مؤسسه ایپسوس که روزهای یکم و دوم مرداد انجام شد، می‌گوید کامالا هریس ۴۴ به ۴۲ توانسته از ترامپ پیش بگیرد. البته حاشیه خطای سه درصد برای این نظرسنجی در نظر گرفته شده است.
با این حال، همۀ نظرسنجی‌ها نتایجی مشابه را نشان نمی‌دهند؛ برای مثال در نظرسنجی مؤسسه «مورنینگ کانسالت» که نخستین مورد پس از کناره‌گیری بایدن از رقابت انتخاباتی بود نشان داد که ترامپ ۴۷ به ۴۵ برتری دو امتیازی به هریس داشته است. البته این اختلاف برای رقابت ترامپ و بایدن بیشتر بود و رئیس‌جمهور پیشین از رئيس‌جمهور کنونی شش امتیاز جلوتر بود.
این نظرسنجی همچنین نشان داد که بعد از کناره‌گیری بایدن، رأی‌دهندگان دموکرات با ۲۷ درصد نسبت به ۲۴ درصد در میان جمهوری‌خواهان، از انگیزۀ بیشتری برای رأی دادن برخوردارند.
از سوی دیگر، بر اساس پیش‌بینی برنامۀ پژوهشی «پریدیکت‌ایت» (PredictIt)، ترامپ همچنان گزینۀ محبوب‌تری نسبت به کامالا هریس محسوب می‌شود هرچند فاصلۀ دو طرف رو به کاهش است. گردانندگان این پژوهش ۲۴ ساعت پس از کناره‌گیری بایدن اعلام کردند که احتمال پیروزی هریس از ۴۰ درصد به ۴۳ درصد افزایش یافته و احتمال موفقیت ترامپ از ۵۸ به ۵۵ درصد کاهش یافته است.
برنده چه کسی خواهد بود؟
آن‌طور که از نتایج نظرسنجی‌ها و همچنین سرازیر شدن کمک‌های مالی به کارزار انتخاباتی هریس بر می‌آید، کناره‌گیری جو بایدن توانسته شوک مثبتی به اردوگاه دموکرات‌ها وارد کند. البته نباید از یاد برد که هنوز نامزدی کامالا هریس به‌طور رسمی قطعیت نیافته است؛ با توجه به موج حمایتی که از سوی چهره‌های ارشد و برجستۀ حزب دموکرات از معاون رئيس‌جمهور به راه افتاده و همچنین اعلام نشدن نامزدی رقبای بالقوۀ هریس، می‌توان نامزدی او را در انتخابات آبان‌ماه (پنجم نوامبر) قطعی در نظر گرفت.
آنچه نظرسنجی‌ها به ما می‌گوید این است که تا پیش از کنار رفتن بایدن، نگاه افکار عمومی جامعۀ آمریکا به‌طور کلی نسبت به او و هریس تقریباً مشابه بوده است. به‌نظر می‌رسد اکنون شرایط قدری تغییر کرده و امیدها در جبهۀ دموکرات برای این‌که بتوانند با نامزدی جوان‌تر ترامپ را شکست دهند افزایش یافته است.
با این حال باید در نظر گرفت که در درجۀ اول همۀ این نظرسنجی‌ها درجه‌ای از خطا دارند که می‌تواند از انطباق پیش‌بینی با حقیقت جلوگیری کند. ضمن این‌که در کمتر از چهار ماه باقی‌مانده تا انتخابات آمریکا، مطمئناً داده‌ها بارها تغییر خواهند کرد و ممکن است شرایط به شکل قابل توجهی نسبت به آنچه امروز مشاهده می‌شود متفاوت شود.
دست‌کم می‌توان یقین داشت که فعلاً دموکرات‌ها توانسته‌اند با وارد کردن شوک ابتدایی، روند نزولی را که به‌ویژه پس از سوءقصد نافرجام به جان ترامپ برای آن‌ها پدید آمده بود، متوقف و حتی معکوس کنند.
در نهایت، سیاست‌های کلی کارزار انتخاباتی هریس، نحوۀ رویارویی او با ترامپ در مناظره یا مناظره‌های احتمالی انتخاباتی و عملکرد رقیب تعیین خواهد کرد که این شوک مثبت تنها موجی گذرا در اقیانوس خروشان رقابت انتخاباتی ایالات متحده خواهد بود یا به طوفانی تبدیل می‌شود که دونالد ترامپ را به عقب خواهند راند.
