ایتالیا، از کشورهای عضو اتحادیه اروپا و از مقصدهای محبوب گردشگری، روز ۳۰ ژانویه (دهم بهمن)، یعنی زمانی که تست ویروس کووید-۱۹ دو جهانگرد چینی در این کشور مثبت شد در زمره کشورهای متأثر از بیماری کرونا قرار گرفت.
این دو جهانگرد مسن که به میلان و رم سفر کرده بودند به سرعت قرنطینه شدند و تمام پروازها از چین به ایتالیا لغو شد. ایتالیا به سرعت واکنش نشان داد تا این ویروس را مهار کند و نشانه‌ای یافت نشد که این دو گردشگر شخص دیگری را آلوده کرده باشند.
ایتالیا سپس چند مورد از بیماران کرونایی ایتالیایی بازگشته از چین را نیز به‌موقع قرنطینه کرد و حال آنها بهبود یافت.
با این حال رویکرد بسیاری در ایتالیا نسبت به چینیان منفی شد و موارد متعددی از تبعیض و توهین به اقلیت چینی و گردشگران اهل چین نیز گزارش شد. ۳۰۰ هزار چینی، مقیم ایتالیا هستند و در سال ۲۰۱۸ میلادی شمار گردشگران چینی بازدیدکننده از ایتالیا به ۵ میلیون نفر بالغ می‌شد.
مقام‌های ایتالیایی موفق به مهار این چند مورد پیش‌آمده شدند، اما پیش از این‌که بتوانند نفس راحتی بکشند به‌طور ناگهانی در کودونیو، در منطقه لومباردی در شمال ایتالیا، در ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی میلان، موردی از یک بیمار کرونایی ظاهر شد که هیچ ارتباط مستقیمی با چین یا دو جهانگرد چینی نداشت.
«بیمار صفر، بیمار یک»
از آن زمان بررسی کارشناسان برای یافتن بیمارکننده آغازین، یا اصطلاحاً «بیمار صفر»، یعنی فردی که یکی از اهالی کودونیو را آلوده کرده بی‌نتیجه بوده است.
مقامات، خسته از جستجو، تلاش برای پیدا کردن «بیمار صفر» را کنار گذاشتند و بر روی «بیمار یک» تمرکز کردند.
شهر میلان، «شهر ارواح»:
«بیمار یک»، همان فرد ۳۸ ساله از اهالی کودونیو بود که روز ۲۱ فوریه (دوم اسفند) با مشکل تنفسی به بیمارستانی در لومباردی مراجعه کرد اما از آنجا که هیچ تماسی با چینی‌ها نداشته پزشکان در ابتدا بیماری او را «ذات‌الریه» پنداشتند. این‌که او ویروس کرونا را از کجا گرفته همچنان در هاله‌ای از ابهام است.
اکنون جوزپه کونته، نخست‌وزیر ایتالیا، این بیمارستان را مقصر بزرگ در ایجاد بحران برای کشور می‌داند و می‌گوید که مقام‌های این بیمارستان با عدم رعایت دستورالعمل‌های فوریت‌های پزشکی باعث شدند که «بیمار یک» ۳۶ ساعت در بیمارستان بماند و ۱۳ نفر دیگر را به کرونا آلوده کند.
حدود ۲۰ روز بعد از مراجعه آن فرد به بیمارستان در لومباردی، تعداد مبتلایان در ایتالیا طی دو هفته از صدها نفر به هزاران نفر رسید. ایتالیا از آن زمان بر روی شهروندان، بیش از ۳۶ هزار و ۳۵۹ آزمایش کرونا انجام داده که بسیار بیشتر از هر کشور اروپایی دیگر است.
شهر کوچک کودونیو به همراه ۹ شهرستان مجاور، یعنی جمعاً ۴۷ هزار نفر، از ۲۳ فوریه در قرنطینه کامل به‌سر برده‌اند اما این اقدامات افاقه چندانی نکرده و پس از آن، قرنطینه کل شمال ایتالیا هم جواب نداده و اکنون کار به بستن اماکن عمومی در سراسر کشور رسیده است.
سال ۲۰۲۰ و اوج‌گیری پروازها به چین
اکنون ایتالیا با بیش از ۹ هزار مورد ابتلا و ۴۶۳ قربانی، بیش از هر کشور دیگری در اروپا با بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا روبه‌رو شده است.
برخی منابع، گسترش سریع کرونا در این کشور را در چارچوب ارتباط هوایی زیاد ایتالیا با چین توضیح می‌دهند که به باور آنها باعث پخش ویروس در نقاط مختلف، «مدت‌ها» پیش از شناسایی موارد اولیه مذکور شده است.
ایتالیا در میان کشورهای اروپایی بالاترین تعداد پرواز به چین را داشته به‌طوری‌که شمار پروازها بین دو کشور اوایل سال جاری میلادی سه برابر شد. این امر پس از آن رخ داد که دو کشور در آغاز سال نوی میلادی تفاهم‌نامه‌ای برای گسترش گردشگری دوجانبه امضا کردند.
اکنون برآوردهای اولیه حاکی است که ایتالیا قرار است ۸٫۳ میلیارد دلار از درآمدهای گردشگری خود را به خاطر کرونا از دست بدهد.
خشم و فرار
در همین اثنا، جامعه ایتالیا با تنش زیادی روبه‌روست. بسیاری از اهالی جنوب این کشور که به عنوان مهاجر کاری در نیمه صنعتی‌تر شمالی کشور مشغول به‌کار بوده‌اند، پیش از برقراری کامل قرنطینه شمال به سوی جنوب شتافته‌اند و نگرانی از شیوع بیشتر کرونا در جنوب را هم با خود به این مناطق آورده‌اند.
بسیاری از چهره‌های تلویزیونی در این کشور با عصبانیت در برنامه‌های خود این سؤال را مطرح می‌کنند که اگر تمامی مدارس و دانشگاه‌های کشور در تمام این مدت بسته بوده چرا دفاتر و ادارات همچنان باز بوده است.
از زندان‌های ایتالیا نیز خبر می‌رسد که در زندان‌های مختلف این کشور به خاطر ترس از کرونا شورش برپا شده و ده‌ها نفر نیز موفق به فرار شده‌اند. تاکنون ۱۱ زندانی جان خود را از دست داده‌اند که تعدادی از آنها پس از غارت درمانگاه‌ها به خاطر مصرف بی‌رویه دارو جان باخته‌اند.
صحنه‌ای از فرار زندانیان در فوجیا، ایتالیا:
از سویی دیگر، خبر ابتلای نیکولا زینگارتی، رهبر حزب دموکرات ایتالیا، به کرونا به هراس از ورود این ویروس به محافل سیاسی کشور نیز دامن زده است.
در همین فاصله، ردیابی منشأ انتشار ویروس کرونا در دست‌کم ۲۷ کشور دیگر به ایتالیا و شهروندان ایتالیایی می‌رسد. به‌جز بسیاری از کشورهای اروپای غربی، کرونا از ایتالیا به روسیه و اوکراین در شرق اروپا، به هند، اسرائیل و اردن در آسیا، به مراکش، تونس، آفریقای جنوبی و نیجریه در قاره آفریقا و به آرژانتین، مکزیک، جمهوری دومینیکن، و برزیل در قاره آمریکا سرایت کرده است.
شهر-کشور واتیکان، مقر اصلی کلیسای کاتولیک رومی که در داخل شهر رم واقع شده اولین مورد ابتلا به ویروس کرونا در این شهر را روز ششم مارس (۱۶ اسفند) گزارش کرد.
با این وجود، واتیکان همچنان ورود به کلیساهای جامع خود را برای دعا و عبادت باز گذاشته است.
خبرگزاری فرانسه گزارش می‌دهد که روز سه‌شنبه، همزمان با اعلام تعطیلی کامل کشور، پاپ فرانسیس از کشیش‌های کاتولیک خواسته تا «جرأت داشته باشند» و «برای کمک به بیماران کرونایی» با آنها ملاقات کنند.
با وجودی که اقدامات شدید ایمنی در چین و کره جنوبی در حال حاضر باعث کاهش تعداد روزانه مبتلایان به کووید-۱۹ شده اما چنین نویدی از دو کانون بزرگ دیگر ویروس، یعنی ایران و ایتالیا، به گوش نمی‌رسد.
روز یکشنبه تدروس گبریسوس، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت هشدار داد که ایتالیا در اروپا استثنا نیست و کشورهای دیگر اروپایی هم اگر اقدامات سریع و شدیدی انجام ندهند «ممکن است با بهت و تعجب شاهد تبدیل شدن کشورشان به کانون ویروس شوند.»
