دیدهبان حقوق بشر اخراج دهها هزار فلسطینی از سه اردوگاه پناهندگان در کرانهٔ باختری توسط اسرائیل در اوایل سال ۲۰۲۵ را مصداق «جنایات جنگی» و «جنایت علیه بشریت» اعلام کرد.
این سازمان روز پنجشنبه ۲۹ آبان در عین حال خواستار اقدامات فوری بینالمللی برای پاسخگو کردن مقامهای اسرائیلی و «توقف نقض بیشتر حقوق فلسطینیها» شد.
دیدهبان حقوق بشر در بیانیهای گفت حدود ۳۲ هزار فلسطینی ساکن اردوگاههای جنین، تولكرم و نورالشمس، ژانویه و فوریهٔ گذشته در جریان «عملیات دیوار آهنین» توسط نیروهای اسرائیلی آواره شدند. آوارگان از بازگشت به محل زندگی خود منع شده و صدها خانه تخریب شده است.
میلنا انصاری، پژوهشگر دیدهبان حقوق بشر که بر روی این گزارش ۱۰۵ صفحهای با عنوان «تمام رویاهای من پاک شده است»، کار کرده، در مصاحبه با رویترز گفته است: «۱۰ ماه پس از آوارگیشان، هیچیک از ساکنان خانوادهها نتوانستهاند به خانههایشان بازگردند».
ارتش اسرائیل در بیانیهای به خبرگزاری رویترز گفته که «ناچار» به تخریب زیرساختهای غیرنظامی شده است تا شبهنظامیان از آنها «سوءاستفاده» نکنند. با این حال ارتش اسرائیل مشخص نکرده که ساکنان این اردوگاهها چه زمانی میتوانند به محل اقامت خود بازگردند.
دیدهبان حقوق بشر میگوید از آنجا که کنوانسیونهای ژنو، آوارگی غیرنظامیان را مگر به دلایل ضرورتهای نظامی و حفظ امنیت آوارگان، ممنوع میکند، مقامات ارشد اسرائیلی مسئول در این اتفاقات باید بهدلیل «جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت» محاکمه شوند.
این گزارش میگوید که در ماههای ژانویه و فوریهٔ گذشته، «سربازان به خانهها هجوم میبردند، اموال را غارت میکردند و خانوادهها را از طریق بلندگوهای نصبشده روی پهپادها بیرون میکردند».
در این گزارش آمده که ساکنان سه اردوگاه یادشده، گزارش دادند که «بولدوزرها ساختمانها را در حالی که آنها فرار میکردند، ویران کرده و نیروهای اسرائیلی هیچ پناهگاهی یا کمکی به آنها ارائه نکردند و خانوادهها را وادار به تجمع در خانههای خویشاوندان یا پناه بردن به مساجد، مدارس و خیریهها کردند».
دیدهبان حقوق بشر اعلام کرده که با ۳۱ فلسطینی آواره از این سه اردوگاه مصاحبه کرده و تصاویر ماهوارهای، دستورهای تخریب و ویدئوهای تأییدشده را بررسی کرده است.
این سازمان بیش از ۸۵۰ سازهٔ تخریبشده یا به شدت آسیبدیده را شناسایی کرده است؛ سازمان ملل تعداد ساختمانها را یک هزار و ۴۶۰ اعلام کرده است. این اردوگاهها که در دههٔ ۱۹۵۰ برای فلسطینیهای آوارهشده، همزمان با تشکیل کشور اسرائیل در ۱۹۴۸ ایجاد شده بودند، چندین نسل از پناهندگان را در خود جای داده بودند.
دیدهبان حقوق بشر میگوید که مقامهای اسرائیلی در پاسخ نوشتهاند عملیات علیه آنچه آنها «عناصر تروریستی» مینامند، انجام شده است، اما هیچ دلیلی برای اخراجهای گسترده یا ممنوعیت بازگشت ارائه ندادند.
این سازمان میافزاید اخراج آوارگان که بخشی از «جنایات علیه بشریت، آپارتاید و آزار و اذیت» محسوب میشود، در حالی صورت گرفته که توجه جهانی بر غزه متمرکز بوده است.
بر اساس گزارش دیدهبان حقوق بشر، از زمان حملهٔ گروه افراطی حماس به جنوب اسرائیل در هفتم اکتبر ۲۰۲۳، خشونتها در کرانهٔ باختری به شدت افزایش یافته است. ایالات متحده و اتحادیه اروپا گروه حماس را تشکیلاتی «تروریستی» میدانند.
همزمان با «افزایش خشونتهای شهرکنشینان و شکنجهٔ بازداشتشدگان، نیروهای اسرائیلی نزدیک به یک هزار فلسطینی را در کرانه باختری کشتهاند، بازداشتهای بدون محاکمه را گسترش دادهاند، خانهها را تخریب کرده و ساخت شهرکها را تسریع کردهاند».
در حالی که اسرائیل میگوید شهرکها «عمق استراتژیک و امنیت بیشتری» برای این کشور فراهم میکنند، اکثر کشورهای جهان ساخت این شهرکها را «غیرقانونی» میدانند. اسرائیل این را رد میکند و میگوید کرانه باختری منطقهای «مورد مناقشه» است و نه «اشغالی».
دیدهبان حقوق بشر در بیانیهٔ خود از دولتها خواسته که تحریمهای هدفمندی علیه مقامها و فرماندهان اسرائیلی اعمال کنند، فروش تسلیحات به این کشور را تعلیق نمایند، کالاهای تولیدی شهرکنشینان را ممنوع و احکام دادگاه کیفری بینالمللی علیه مقامهای اسرائیلی را اجرا کنند.
این سازمان حقوق بشری، اخراج فلسطینیها را به عنوان «پاکسازی قومی» توصیف کرده است.