وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران می‌گوید در بودجه سال ۱۴۰۱ کشور «به غیر از دارو و نان برای سایر کالاها ارز ۴۲۰۰ تومانی نخواهیم داشت».
احسان خاندوزی که روز یکشنبه ۲۸ آذر در یک برنامه تلویزیونی سخن می‌گفت، افزود که «با همکاری دولت و مجلس»، در ماه‌های آینده، «در بودجه سال ۱۴۰۱ شاهد ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات نهاده‌های دامی و اقلامی از این دست نخواهیم بود».
هفته گذشته اعلام شد که با وجود هشدارها درباره افزایش فشارهای اقتصادی بر مردم در صورت حذف ارز «ترجیحی»، دولت ابراهیم رئیسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ را با حذف ارز ۴۲۰۰ هزار تومانی به مجلس فرستاده است.
در حال حاضر شش قلم کالای اساسی شامل گندم، جو، ذرت، سویا، روغن خام و دانه‌های روغنی همراه با بخشی از داروها و تجهیزات پزشکی ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت می‌کنند.
اظهارات روز یکشنبه وزیر اقتصاد و دارایی در مورد حذف ارز ترجیحی برای نهاده‌های دامی در حالی بیان می‌شود که مدیر اتحادیه دام سبک کشور اوایل ماه مهر با اشاره به کاهش پنجاه درصدی مصرف گوشت در ایران گفته بود که مصرف سرانه گوشت در ایران از ۱۲ کیلوگرم در سال به شش کیلوگرم رسیده است.
انتخاب دستوری رقم ۴۲۰۰ تومان برای یک دلار آمریکا در بهار ۱۳۹۷ یکی جنجالی‌ترین تصمیمات دولت دوازدهم به ریاست حسن روحانی بود. تصمیمی که در واکنش به جهش بالای ارز آزاد با توجه به خروج یک‌طرفه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا، از برجام اتخاذ شد.
هدف از این طرح حمایت از اقشار آسیب‌پذیر برای کنترل قیمت کالاهای اساسی، نهاده‌های دامی، دارو و تجهیزات پزشکی اعلام شد تا با قیمتی که با قدرت خرید طبقه متوسط و پایین تطابق دارد به دست مصرف‌کننده نهایی برسد.
ارز ۴۲۰۰ تومانی برای مهار قیمت کالاهای اساسی به واردات این کالاها اختصاص یافته است، اما دولت دوازدهم به مرور بسیاری از کالاها را از فهرست دریافت این ارز خارج کرد و این اقدام باعث گرانی آن دسته از کالاها شد.
ابراهیم رئیسی که اواسط آبان لایحه حذف ارز ترجیحی را به مجلس فرستاد در دفاع از این اقدام دولت، ارز دولتی را زمینه‌ساز «فساد» و «رانت» خوانده و گفته بود که «مزایای آن به جیب چند دلال رفته و در سفره مردم ظاهر نشده است».
با این حال منتقدان این رویکرد آقای رئیسی، از جمله حسین راغفر، اقتصاددان و استاد دانشگاه معتقدند که این اقدام موجب افزایش تورم و فشار مضاعف بر مردم می‌شود.
وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران روز یکشنبه در بخش دیگری از سخنانش گفت که وجود این ارز ترجیحی برای بخش اعظم کالاهای اساسی را «رویکردی ناکارآمد» می‌داند.
منتقدان بارها درباره حذف ارز ترجیحی هشدار داده‌اند و مجیدرضا حریری، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین، نیز اواسط آبان با بیان این‌که اقتصاد ایران در «خطرناک‌ترین نقطه تاریخی تورم چهار دهه اخیر» قرار گرفته درباره بروز یک «اَبَرتورم» و گرانی شدید کالاها هشدار داده است.
همزمان با افزایش تورم و قیمت کالاها در سال‌های اخیر وزارت تعاون ماه گذشته اعلام کرده بود که از هر سه ایرانی، یک نفر در «فقر مطلق» زندگی می‌کند.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه در آبان ۴۴.۴ درصد بوده و بر پایه آمارهای رسمی وزارت کار، متوسط قیمت بیش از ۸۳ درصد اقلام خوراکی در ایران از حد بحران هم فراتر رفته است.
