خبرگزاری رویترز گزارش داده که ایران در تلاش است تا ۲۵ میلیون بشکه نفت خود را، که از شش سال پیش و در پی تحریم‌های آمریکا در بنادر چین زمین‌گیر شده است، آزاد کند.
رویترز به نقل از «منابع آگاه» در چین و ایران نوشته است که این محموله‌های نفتی اکنون ارزشی معادل یک میلیارد و ۷۵۰ میلیون دلار دارد و در مخازن اجاره‌ای در بنادر دالیان و ژوشان نگهداری می‌شوند.
این محمولهٔ نفتی در زمان دور اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ و با اعمال تحریم‌های نفتی آمریکا در چین توقیف شده بود. تحلیل‌گران می‌گویند که انتظار دارند دونالد ترامپ در دور دوم ریاست‌جمهوری خود، که از ۲۰ ژانویه آغاز خواهد شد، بار دیگر تحریم‌ها علیه صادرات نفت ایران را تشدید کند.
چین نیز بارها اعلام کرده تحریم‌های یک‌جانبه را به رسمیت نمی‌شناسد و در سال‌های اخیر ۹۰ درصد نفت خود را با تخفیف‌هایی قابل توجه از ایران تأمین کرده، اما با این حال زمین‌گیر شدن برخی محموله‌های نفتی ایران در بنادر چین، حاکی از چالش‌های متعدد ایران در فروش نفت، حتی به متحدی مانند چین است.
در چهار سال اخیر و علی‌رغم برخی از سخت‌ترین تحریم‌های غرب علیه ایران، جمهوری اسلامی همچنان تجارت پر رونقی از نفت را برای خود بنا نهاده که عمدهٔ آن متکی بر «ناوگان ارواح» از نفت‌کش‌هایی است که با خاموش کردن سیستم شناسایی خودکار و عملیات‌های تخلیه و بارگیری مجدد در دل اقیانوس‌ها، تغییر برند نفت و غیره، نهایتاً نفت خود را به بنادر چین می‌رسانند.
ایالات متحده در ماه‌های اکتبر و سپتامبر ده‌ها نفتکش عضو «ناوگان ارواح» را تحریم کرد و صادرات نفت ایران به چین در ماه‌های نوامبر و دسامبر به کمتر از ۱.۳ میلیون بشکه سقوط کرد که ۵۵۰ هزار بشکه کمتر از سطح ماه سپتامبر است.
رویترز گزارش داده است که بیشتر نفت ایرانی فروخته شده به چین، در طول مسیر خود به بنادر چینی بازنویسی می‌شوند و به عنوان نفت غیرایرانی به مقصد می‌رسند. با این حال، محمولهٔ مورد بحث که از سال ۲۰۱۸ در بنادر چینی بلاتکلیف مانده به عنوان نفت ایرانی ثبت شده بودند و زمانی به بندرهای چین رسیدند که دولت اول دونالد ترامپ معافیت‌هایی برای فروش نفت ایران به چین صادر کرده بود.
زمانی که در سال ۲۰۱۹ ترامپ این معافیت‌ها را لغو کرد، نفت ایرانی که در مخازن بنادر دالیان و ژوشان باقی مانده بود خریدارانی پیدا نکرد و در گمرک چین گیر افتاد.
یکی از سه منبع ایرانی به خبرگزاری رویترز گفته که هزینهٔ نگهداری این حجم از نفت ایران در بندر دالیان چین بیش از ۴۵۰ میلیون دلار بوده است.
رویترز همچنین به نقل از یک منبع ایرانی که تجربهٔ صادرات نفت از ایران و رویه‌های گمرکی چین را دارد، گزارش کرده است که ایران مجبور خواهد بود نفت را از مخازن چینی به کشتی‌های خود بارگیری کند و سپس انتقال کشتی به کشتی محموله را در دریا انجام دهد و آن را با سندسازی به عنوان نفت غیرایرانی بفروشد.
در هفته‌های اخیر و با نزدیک شدن به آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، مذاکرات بین مقامات ایرانی و چینی در مورد پرداخت هزینه‌های انبارداری و سایر شرایط برای آزاد کردن نفت ایران در چین شدت گرفته است.
از سوی دیگر گروه بنادر شاندونگ، بزرگترین پایانه‌های نفتی دریافت‌کننده نفت ایران، روسیه و ونزوئلا، همزمان با افت چشمگیر صادرات نفت ایران در دو ماه گذشته، ورود نفتکش‌های تحریم‌شده توسط آمریکا را ممنوع کرده است.
بخش اعظم نفت ایران از طریق این بندر تحویل پالایشگاه‌های چینی می‌شود.
معضل سقوط صادرات نفت ایران همچنین در حالی است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، قرار است کمتر از دو هفتهٔ دیگر وارد کاخ سفید شود و انتظار می‌رود سیاست «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی را احیا کند.
تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در دور قبلی ریاست‌جمهوری او، صادرات روزانه نفت جمهوری اسلامی را از ۲.۵ میلیون بشکه به کمتر از ۳۵۰ هزار بشکه تنزل داد.
ایران بعد از روی کار آمدن دولت جو بایدن، صادرات نفت خود را هر سال افزایش داد و پارسال به طور متوسط یک میلیون و ۵۵۰ هزار بشکه صادرات داشت.
