ایران و سوریه توافقنامه جدیدی را برای همکاری‌های نظامی «همه‌جانبه» امضا کرده‌اند که بر اساس آن، ایران از جمله سامانه‌های پدافند هوایی سوریه را «تقویت خواهد کرد».
این توافقنامه روز چهارشنبه ۱۸ تیر در جریان سفر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، به دمشق امضا شد.
آقای باقری در دیدار با علی ایوب، وزیر دفاع سوریه، گفت: «این توافقنامه اراده و عزم ما را برای همکاری مشترک در زمینه مقابله با فشارهای آمریکا مستحکم می‌کند».
تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای «تقویت» پدافند سوریه در حالی گرفته شده است که ایران خود از نظر مالی در تنگنا قرار گرفته و بسیاری از شهروندانش در وضعیت معیشتی بدی به‌سر می‌برند.
در چند سال گذشته در هر حرکت اعتراضی که در ایران به راه افتاده است یکی از موضوعات اعتراض مردم در خیابان‌ها، هزینه‌های جمهوری اسلامی در سوریه بوده است.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، اردیبهشت پارسال در اظهاراتی کم‌سابقه اعلام کرد که در یک دهه گذشته جمهوری اسلامی حدود «۳۰ میلیارد دلار» در سوریه هزینه کرده است.
توافق جدید همکاری‌های نظامی «همه‌جانبه» ایران و سوریه کمتر از یک ماه پس از اقدام آمریکا در به اجرا گذاشتن «قانون قیصر (سزار)» علیه سوریه امضا می‌شود.
وزیر دفاع سوریه در دیدار با رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران گفته است که کشورش تلاش خواهد کرد با پیامدهای «قانون قیصر» مقابله کند؛ او این قانون را اعلان جنگ علیه تهیه غذا، دارو و قوت و غذای کودکان سوریه نامید.
«قانون قیصر» به هر کشور و عاملی در منطقه و جهان هشدار می‌دهد که در صورت همکاری با رژیم سوریه تحت تحریم قرار خواهند گرفت؛ هرچند ایران زیر تحریم‌های سنگین همه‌جانبه آمریکا است اما به نظر می‌رسد که اصلی‌ترین هدف «قانون قیصر»، کماکان داد و ستد و هر نوع همکاری بیشتر میان ایران و سوریه است.
جمهوری اسلامی ایران در سطح مقامات بلندپایه دولتی تأکید کرده بود که بی‌هراس از «قانون قیصر» به حمایت از سوریه ادامه خواهد داد اما امضای توافق جدید نظامی تهران-دمشق قرار است عزم جدی‌تری را در این رابطه به نمایش بگذارد.
علی باقری در حالی بر اراده ایران برای تقویت پدافند هوایی سوریه تأکید کرده که اسرائیل از سال ۲۰۱۵، چهار سال پس از شروع جنگ داخلی سوریه، صدها بار به اهدافی در سوریه که آنها را «وابسته به ایران و هم‌پیمانانش» عنوان کرده، حمله کرده است.
حملات هوایی اسرائیل که در دوره اخیر نیز ادامه داشته، تا حال دست‌کم باعث کشته شدن ده‌ها نظامی ایران و نیز مرگ صدها شبه نظامی هوادار ایران در سوریه و وارد شدن خسارات زیاد به مراکز نظامی سوریه شده است.
اسرائیل مدت‌ها تلاش کرده بود تا روسیه را از مجهز کردن سوریه به پدافند هوایی نیرومند بازدارد اما روسیه پس از اختلاف با اسرائیل بر سر یک عملیات هوایی، سامانه پدافندی اس۳۰۰- را به سوریه تحویل داد.
عملیات هوایی اسرائیل در اواخر تابستان دو سال پیش در سوریه منجر به سرنگونی یک هواپیمای نظامی روسیه و کشته شدن ۱۵ نظامی روس شد.
ایران در مقایسه با سوریه سامانه‌های دفاع هوایی قوی‌تری دارد و شواهد حاکی است که کارشناسان نظامی هوایی ایران نیز مجرب‌تر از همتایان سوری خود هستند.
ضعف نیروی هوایی سوریه و همچنین لبنان در تداوم حملات اسرائیل به سوریه نقش دارد؛ جنگنده‌های اسرائیلی با ورود به حریم هوایی لبنان عمدتاً موشک‌های خود را به سوی اهداف در سوریه شلیک می‌کنند.
اسرائیل حضور نظامی ایران در سوریه را «گشوده شدن جبهه دیگری علیه اسرائیل» می‌داند.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، هفته گذشته در دیدار با برایان هوک، مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا که به اسرائیل سفر کرده بود، خطاب به بشار اسد گفت «تو آینده کشور و دولت خودت را به خطر می‌اندازی. اسرائیل به رژیم ایران اجازه حضور نظامی در سوریه را نمی‌دهد».
اما وزیر دفاع سوریه در جریان امضای توافق جدید نظامی با ایران، به اسرائیل اتهام زد که «شریک قوی» گروه‌های تکفیری در جنگ سوریه است.
حضور این بار رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران در سوریه اولین دیدار او از این کشور پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران در عملیات هوایی آمریکا است.
قاسم سلیمانی با اعزام نیروهای «مستشاری» ایران، شبه نظامیان شیعی افغانی و پاکستانی تحت فرمان ایران و نیروهای حزب‌الله لبنان به جبهه‌های جنگ سوریه، از دولت بشار اسد پشتیبانی می‌کرد.
اکنون نیز پیشرفت‌های ارتش سوریه در ماه‌های پس از نبود قاسم سلیمانی در تسلط بر مناطق بیشتری از خاک این کشور ادامه یافته است.
ایران و سوریه از آغاز روی کار آمدن جمهوری اسلامی در تهران، متحد راهبردی بوده‌اند.
