عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در مصاحبهای تازه با اشاره به این که خامنهای برای مذاکره مستقیم «دلیل منطقی نمیبیند» خبر داد که راهکار تهران مذاکره غیرمستقیم با دولت دونالد ترامپ است.
عراقچی در مصاحبهای که اواخر اسفند سال گذشته انجام شده، اما روز یکشنبه، سوم فروردین، برای اولین بار منتشر شد بر اساس اظهارات علی خامنهای در سخنرانیهای اخیرش گفت که «فعلاً تاکتیک و راهکار» ایران مذاکره غیرمستقیم است.
او گفت: «این را عاری از هوشمندی میبینند که در شرایطی که فشار حداکثری وجود دارد، هیچ فرد عاقل و هوشمندی وارد مذاکرات مستقیم نمیشود.... فعلاً تاکتیک و راهکار ما است که مذاکره غیر مستقیم باشد.»
مصاحبه تازه وزیر خارجه ایران تأیید اظهارات استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس جمهور ایالات متحده در امور خاورمیانه، است که در مصاحبهای که روز جمعه گذشته منتشر شد فاش کرد که ایران از طریق واسطهها و «از طریق چندین کشور» در حال تماس با آمریکا است، اما در این باره به جزئیاتی اشاره نکرد.
عباس عراقچی در مصاحبه تازهاش بار دیگر با اشاره به این که ایران بهزودی به نامه ترامپ به خامنهای پاسخ خواهد داد گفت: «ارسال نامه و مکاتبات، بخشی از دیپلماسی است. ولی در عین حال میتواند بخشی از فشار و تهدید باشد.»
او پیشتر هم به این جنبه «فشار و تهدید» اشاره کرده بود.
عراقچی روز پنجشنبه ۳۰ اسفند در ویژه برنامۀ نوروزی تلویزیون جمهوری اسلامی گفته بود که جمهوری اسلامی در پاسخ خود هر دو بُعد «تهدید و فرصت» را خواهد دید و نامه را ظرف روزهای آینده از «طریق مقتضی» ارسال میکند.
رئیسجمهور آمریکا دو هفته پیش در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «فاکسنیوز» اعلام کرد که نامهای به علی خامنهای ارسال کرده و پیشنهاد مذاکرات مستقیم داده است.
بعداً یک مقام آمریکایی و دو منبع آگاه از محتوای نامهٔ رئیسجمهور آمریکا به وبسایت اکسیوس گفتند که ترامپ دو ماه به تهران برای دستیابی به یک توافق هستهای جدید با واشینگتن ضربالاجل داده است.
رهبر جمهوری اسلامی یک روز بعد از آن که آقای ترامپ اعلام کرد نامهای برای او ارسال کرده است، گفت که ایران با «دولتهای قلدر» مذاکره نخواهد کرد.
عباس عراقچی در مصاحبه خود بار دیگر تأکید کرده که به دلیل عوض شدن شرایط در چند سال گذشته برجام دیگر «قابل احیا نیست»، اما «میتواند یک مبنا و مدلی برای مذاکرات باشد».
او تغییر شرایط را چنین توضیح داد: «چون وضعیت هستهای ما به مراتب پیشرفت کرده است و دیگر نمیتوانیم به شرایط برجام برگردیم. تحریمهای طرف مقابل هم همین طور است. خیلی تحریمهای جدیدی گذاشتهاند و شرایط عوض شده است. ضمن این که دولتی در کار است که از برجام خارج شده است و مخالف برجام است.»
عباس عراقچی اضافه کرد که «من به عنوان کارشناس و مذاکرهکننده دیپلمات میگویم با این شرایط، دیگر نمیشود وارد مذاکره با آمریکا شد. مگر این که یک سری چیزها تغییر کند.»
ایران و شش قدرت جهانی در تیر ۱۳۹۴ در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما به توافق هستهای موسوم به برجام دست یافتند، اما آقای ترامپ که همواره منتقد این توافق بود در اردیبهشت ۱۳۹۷ خروج آمریکا از برجام را اعلام داشت.
ایران تلاش برای دستیابی به جنگافزار هستهای را رد میکند، اما پس از خروج آمریکا از برجام از تعهدات خود در چارچوب این توافق عدول کرد و میزان غنیسازی اورانیوم را بهویژه در یک سال گذشته به شدت شتاب داد.