ارتش اسرائیل، در پی تهدید گروه افراطی حماس به توقف روند آزادی گروگانهای اسرائیلی از غزه، نیروهای ذخیرهٔ خود را فرا خوانده تا اگر حماس این تهدید را عملی کند، برای احتمال از سرگیری جنگ در این باریکه آماده باشند. اسرائیل گفته است جنگ جدید «سخت» خواهد بود.
نگرانی از فروپاشی آتشبسی که در بیش از سه هفته اخیر در جریان بوده، با افزایش مخالفتها و خشم در جهان عرب در قبال طرح رئیسجمهور آمریکا برای تسلط بر غزه و جابهجایی ساکنان آن همزمان شده است.
فراخوان نیروهای ذخیره اسرائیل روز چهارشنبه ۲۴ بهمن در حالی اعلام شده است که گروه افراطی حماس میگوید در برابر «تهدیدهای» اسرائیل و ایالات متحده بر سر آزاد کردن گروگانها تحت توافق آتشبس سر خم نخواهد کرد.
ایالات متحده و بسیاری از کشورهای غربی دیگر حماس را سازمانی تروریستی میدانند و دونالد ترامپ هشدار داده که تمامی گروگانهای اسرائیلی نزد گروه افراطی حماس باید تا ظهر شنبه آزاد شوند، در غیر این صورت توافق آتشبس غزه باید لغو شود.
خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام فلسطینی گزارش داده که مصر و قطر تلاش میکنند همچنان با میانجیگریهای خود توافق آتشبس در غزه حفظ شود. حماس نیز اعلام کرده که مذاکرهکننده ارشد این گروه شبهنظامی در قاهره بهسرمیبرد.
پس از انتشار این گزارشها، روز پنجشنبه برخی رسانههای عربی گزارش دادند که نشانههایی از احتمال برطرف شدن تهدید حماس به عدم آزادی گروگانها و تهدید متقابل اسرائیل به آغاز «جنگ سخت» مشاهده شده است.
توافق آتشبس به ۱۵ ماه جنگ در غزه خاتمه داده و در این میان حماس نیز در ازای آزادی زندانیان فلسطینی که در زندانهای اسرائیل بهسرمیبرند، گروگانها را در گروههای اندک شماری آزاد میکند. اما این توافق که شرایط آن باید طی ۴۲ روز اجرا شود، بهشدت در معرض خطر است.
طرفین جنگ که هنوز بر سر فاز دوم آتشبس به توافق نرسیدهاند، یکدیگر را به نقض توافق متهم کرده و به این نگرانی دامن زدهاند که ممکن است جنگ از سر گرفته شود.
یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، روز چهارشنبه تهدید کرد که اگر حماس گروگانها را تا روز شنبه آزاد نکند، اسرائیل جنگ را از سر خواهد گرفت. طبق توافق قرار بود ۲۷ بهمن سه نفر، چهارم اسفند سه نفر و ۱۱ اسفند نیز سه نفر زنده و هشت جسد تحویل شوند.
آقای کاتز اظهار داشت که اگر جنگ از سر گرفته شود، «این جنگ جدید غزه... بدون شکست حماس و آزادی تمام گروگانها پایان نخواهد پذیرفت».
وی افزود: «این امر همچنین امکان تحقق چشمانداز رئیسجمهور ترامپ در مورد غزه را فراهم میکند.»
طبق طرح ترامپ، فلسطینیهای غزه باید این باریکه محاصرهشده را ترک کنند و به اردن و مصر بروند تا ایالات متحده کنترل نوار غزه را در دست بگیرد و آنجا را بازسازی کند و توسعهاش دهد.
رئیسجمهور ایالات متحده در اظهارات خود نوار غزه را یک ویرانه و پر از بمبهای عملنکرده و مکانی خطرناک توصیف کرده و گفته است که که اگر فلسطینیها انتخابی داشته باشند و خانهای در یک منطقه امن به آنها داده شود غزه را ترک خواهند کرد.
اقدام هفته گذشته حماس به هنگام آزاد کردن سه گروگان اسرائیلی که آنها را در برابر جمعیت به نمایش گذاشت و مجبورشان کرد از حماس تقدیر کنند، خشم بسیاری را در اسرائیل برانگیخت، درحالیکه ضعف جسمانی این سه گروگان کاملاً مشهود بود.
حماس از یک سو اسرائیل را متهم به عدم انجام تعهدات خود در زمینه ورود کمکهای انساندوستانه به غزه میکند و از سوی دیگر مدعی است که به توافق آتشبس «پایبند است». این گروه همچنین اعلام کرده که خلیل الحیه، مذاکرهکننده ارشد حماس، روز چهارشنبه برای گفتوگو و نظارت بر «اجرای توافق آتشبس» به قاهره رفته است.
رسانههای دولتی مصر به نقل از یک مقام مصری گزارش دادهاند که میانجیگران در قاهره و دوحه «تلاشهای دیپلماتیک خود برای نجات توافق آتشبس غزه را تشدید کردهاند».
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، از حماس خواسته است که آزاد کردن گروگانها طبق برنامه از پیش تعیینشده را ادامه دهد و «به هر قیمتی از آغاز دوباره جنگ در غزه جلوگیری کند».
کمیته بینالمللی صلیب سرخ نیز که امکان تبادل گروگانهای اسرائیلی و زندانیان فلسطینی را فراهم آورده است، از طرفین خواسته تا آتشبس را حفظ کنند.
این نهاد در بیانیهای یادآور شد که «زندگی صدها هزار نفر» به ادامه آتشبس وابسته است، از جمله «تمام گروگانهای باقیمانده» و فلسطینیهای غزه که «به آرامش، در امان مانده از خشونتها و کمکهای بشردوستانه نیاز دارند».
تازهترین تحولات
شبکههای العربیه، الشرق و رسانههای قطر روز پنجشنبه به نقل از میانجیهای منطقه که در سه روز اخیر برای جلوگیری از احتمال فروپاشی آتشبس تلاش کردهاند، گزارش دادند که نشانههایی از احتمال برطرف شدن تهدید حماس به عدم آزادی گروگانها و تهدید متقابل اسرائیل به آغاز «جنگ سخت» مشاهده شده است.
همچنین محمود مرداوی، یکی از چهرههای حماس، پنجشنبه به آسوشیتدپرس
گفت «نشانههای مثبتی» وجود دارد که نیروهای این گروه در غزه روز شنبه ۲۷ بهمن سه گروگان را طبق توافق آتشبس آزاد کنند. مرداوی اما گفت گروه او هنوز از اسرائیل «تعهدی مبنی بر پایبندی به توافق دریافت نکرده است».
یک مقام مصریِ آگاه از مذاکرات نیز پنجشنبه به آسوشیتدپرس گفت طرفین به توافق نزدیک شده و اسرائیل تعهد داده که چادرها، خانههای متحرک و تجهیزات سنگین بیشتری را به غزه تحویل دهد.
در تحولی دیگر، شورشیان حوثی یمن که مورد حمایت ایران هستند، روز پنجشنبه ۲۵ بهمن تهدید کردند که در صورت اجرای برنامه آمریکا و اسرائیل برای جابهجایی اجباری فلسطینیان از غزه، حملات جدیدی را آغاز خواهند کرد.
عبدالملک الحوثی، رهبر این گروه، در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «ما با شلیک موشک و پهپاد و انجام حملات دریایی اقدام خواهیم کرد، اگر ایالات متحده و اسرائیل برنامه خود را برای جابهجایی اجباری فلسطینیان از غزه اجرا کنند.»