دو پهپاد اسرائیلی همین روزها بدست نیروهای هم‌پیمان با ژنرال خلیفه حفتر نظامی قدرتمند لیبایی و رهبر ارتش آزاد لیبی ساقط شده‌اند؛ اما پهپاد اسرائیلی چگونه به جنگ داخلی لیبی رسیده است؟
لاشه متلاشی شده یکی از پهپادها اواخر ژوئیه در اطراف شهرک العزیزیه در ۴۰ کیلومتری تریپولی پایتخت لیبی دیده شد و دیگری در حوالی السدره بزرگ‌ترین انبار نفتی در این کشور جنگ‌زده متلاشی شده بود.
در حالی که از آغاز جنگ داخلی در لیبی در سال ۲۰۱۱ بر اساس قطعنامه شورای امنیت رساندن تسلیحات به طرف‌های درگیر در جنگ ممنوع است، در این ماجرا در کنار اسرائیل، نام ترکیه و آذربایجان نیز مطرح است.
رسانه‌های اسرائیلی جروزالم پست، معاریو و شبکه تلویزیون ۱۲ این کشور جزییات این امر را توضیح داده‌اند.
جروزالم پست چهارشنبه شانزدهم مرداد نوشت دو پهپاد ساقط شده بخشی از سه محموله نظامی بودند که ترکیه به دولت وفاق ملی لیبی داد.
سازمان ملل دولت وفاق ملی به ریاست فائز السراج را به عنوان دولت رسمی این کشور به رسمیت می‌شناسد، نیروهای تحت امر دولت وفاق ملی در غرب این کشور برای جلوگیری از تسلط نیروهای وفادار به ژنرال حفتر بر طرابلس می‌جنگند.
این پهپادها در نیروی دریایی اسرائیل فعال است اما به نوشته جروزالم پست، در سراسر جهان نیز مشتریان زیادی یافته که در توافق، متعهد می‌شوند آن را به عامل سوم نفروشند.
کمپانی اسرائیلی آئرونائوتیک، سازنده این پهپاد گفته، اطلاعی در مورد ساقط شدن پهپادهایش در جنگ لیبی ندارد.
روزنامه‌نگاران عرب که رخدادهای لیبی را دنبال می‌کنند نوشته‌اند تجهیزات پهپادی اسرائیل از طریق ترکیه و جمهوری آذربایجان، بدست نیروهای درگیر در جنگ لیبی رسیده است.
خالد المحجوب مقام ارشد ارتش آزاد ملی این هفته به الشرق‌الاوسط گفت حکومت ترکیه مشاوران نظامی خود را به لیبی اعزام کرده تا به نیروهای مخالف ژنرال حفتر یاری اطلاعاتی بدهند.
با وجود آنکه پهپادها را نه اسرائیل بلکه اراده عوامل سوم به لیبی منتقل کرده، ادعاهای بسیاری در خصوص تماس‌های محرمانه میان نیروهایی در لیبی با اسرائیل، در طول سال‌های جنگ داخلی این کشور شمال آفریقا و دشمن پیشین اسرائیل، مطرح بوده است.
نیوعرب و العربی‌الجدید پیشتر مدعی شده بودند ژنرال حفتر در اردن با مقامات امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل دیدار کرده و قول حمایت آنها را گرفته بویژه آنکه اسرائیل مایل به حفظ ثبات حکومت مصر و نیز تقویت همکاری‌ها علیه حماس در کشورهای شمال آفریقا است.
وب‌سایت عموم نیز نوشته بود، مصر البته تمایل ندارد حفتر خود مستقیم با اسرائیل در تماس باشد اما ارتباط‌های اولیه این ژنرال مسلط بر شرق لیبی با اسرائیل، از طریق یهودیانی مانند اورن خازان یک اسرائیلی عضو پیشین حزب لیکود آغاز شد.
الجزیره که متعلق به قطر، دشمن حفتر است، بهار امسال در «تحقیقی» مدعی شد که حمایت اسرائیل از این ژنرال، شکل دخالت در عملیات تهاجمی نیز گرفته است.
دونالد ترامپ از طریق تماس تلفنی با ژنرال خلیفه حفتر ظاهرا چراغ سبز نشان داده که او را به رسمیت می‌شناسد.
ژنرال حفتر و نیروهای ارتش آزاد ملی از سوی عربستان، امارات و مصر حمایت می‌شوند در حالی که دولت وفاق ملی مورد پشتیبانی ترکیه، قطر و بخشی از جامعه جهانی است.
برخی از تحلیلگران گفته‌اند، اسرائیل ژنرال حفتر را از نوع رهبرانی در منطقه تشخیص داده که تقویت قدرت او می‌تواند جای پای اسرائیل را در خاورمیانه و شمال آفریقا محکم کند بویژه آنکه مورد حمایت سران سنی کشورهایی است که موجودیت اسرائیل را پذیرفته‌اند؛ از مصر و اردن گرفته تا عربستان. او دوست دوستان اسرائیل و دشمن دشمنان اسرائیل است.
اسرائیل صراحتا گفته که مناسبات با آفریقا را تقویت می‌کند و با کشورهایی که پیشتر دشمن محسوب می‌شدند، رابطه برقرار می‌کند و از میان آنها یارگیری می‌کند.
در این راستا، بنیامین نتانیاهو سفرهای متعددی به کشورهای آفریقایی داشت؛ او ۳۰ دی پارسال به چاد رفت که در بخش شمالی خود مرزهای طولانی با جنوب لیبی دارد؛ ادریس دبی رییس جمهوری چاد نیز آبان سال گذشته که کشورش هنوز با اسرائیل رابطه رسمی را تجدید نکرده بود، به اسرائیل سفر کرد.
لیبی از بعد از استقلال خود در سال ۱۹۵۱ و بویژه در طول تمامی دهه‌هایی که معمر قذافی از سال ۱۹۶۹ تا ۲۰۱۱ رهبری این کشور را در دست داشت، از بارزترین دشمنان اسرائیل و حامیان عملی نیروهایی بود که با اسرائیل می‌جنگیدند.
قذافی از سال ۱۹۷۶ که انور سادات رهبر وقت مصر تلاش‌های اولیه را برای صلح با اسرائیل آغاز کرد، به دشمن سرسخت او مبدل شد و تنش لیبی با مصر به خاطر صلح قاهره با اسرائیل، به آستانه جنگ رسید در حالی که در جنگ سال ۱۹۷۳ میان اعراب و اسرائیل، لیبی با اعزام نظامیان به مصر در کنار آن کشور ایستاده بود.
با کشته شدن قذافی در سال ۲۰۱۱ یکی از سرسخت‌ترین دشمنان اسرائیل از صحنه سیاست رخت بربست.
ظاهرا اسرائیل امیدوار است لیبی با وسعت عظیمش در حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار کیلومتر مربع و منابع غنی نفت، در پایان جنگ در زمره کشورهایی باشد که حتی اگر نه در چارچوب پیمان رسمی صلح، اما مانند امیرنشین‌های خلیج فارس، وجود اسرائیل را به عنوان یک واقعیت پذیرفته و با آن همکاری‌هایی داشته باشد.
