محققان دانشگاه علم و فناوری نروژ، به تازگی روش جدیدی در فناوری را توسعه دادهاند که با فراهم کردن امکان استفاده از حرارتهای صنعتی که معمولاً به هدر میروند، آب پاکیزه تولید میکند.
حرارت صنعتی یکی از هدررفتهای مهم در صنایع است و نقش بزرگی در مصرف انرژی جهانی دارد. بخش اعظم این حرارت پس از استفاده در فرآیندهای صنعتی، به اقیانوسها یا مستقیماً به هوا وارد میشود. برآورد میشود که فقط در نروژ، این مقدار به ۲۰ تراوات ساعت حرارت هدر رفته هر سال میرسد، که تقریباً نصف میزان تقاضای انرژی خانوارها در نروژ است.
در کنار این حرارت، آبی که برای خنک کردن و سایر فرآیندهای صنعتی استفاده میشود نیز به علت آلودگیهای فراوان، نگرانیهای زیستمحیطی بسیاری را به همراه دارد.
کیم کریستیانسن، محقق دکتری در بخش شیمیِ دانشگاه علم و فناوری نروژ، در بیانیهای دربارهٔ نتایج این تحقیقات گفت: «اگر ما این آب ناخالص را از طریق منافذ کوچک در یک غشاء آبگریز تبخیر کنیم، آب متراکمی که از طرف دیگر بیرون میآید، قابل نوشیدن است.»
فناوری غشایی* یک روش پیشرفته برای جداسازی مواد است که در آن ساختارهای غشایی نازکی استفاده میشود که میتوانند مولکولها یا ذرات را بر اساس اندازه، شکل یا خواص دیگرشان جدا کنند.
این روش برای ناخالصیهای جامد که با آب تبخیر نمیشوند نیز مناسب است و حتی میتواند در فرآیندهایی شیرین کردن آب دریا به کار بیاید.
با وجود اینکه دسترسی به آب پاک ممکن است در نروژ مسئلهای نباشد، این فناوری میتواند به کشورهای صنعتی دیگر کمک کند تا با چالشهای تأمین آب در سراسر جهان روبرو شوند.
فناوری غشایی پیشتر نیز توسط محققان در سازمان تحقیقات علوم کاربردی هلند توسعه داده شود و محققان با ساخت دستگاهی به نام مِمپاور موفق شده بودند که به طور همزمان، آب پاک و انرژی تولید کنند. آن پروژه به دلیل کمبود بودجه متوقف شده بود.
کریستیانسن معتقد است که صنایع باید از پتانسیل فناوریهایی مانند مِمپاور آگاه باشد و افزود: «کار زیادی به صورت بینالمللی در هر دو زمینه دانشگاهی و صنعتی برای مقابله با این چالشها لازم است تا بتوان این فناوری را تجاریسازی کرد.»
فناوری غشایی با وجود پتانسیل بالا، با چالشهایی از جمله عمر کوتاه غشاها در شرایط سخت صنعتی روبرو است.