مذاکرات ايران و آژانس بين المللی انرژی اتمی برای «رفع ابهام» از برنامه هسته ای جمهوری اسلامی، روز دوشنبه ۱۵ مرداد ماه در تهران ادامه می يابد.
قرار است در سفر شش روزه هيئت فنی آژانس به ايران، «گام های لازم در راستای بهبود نظارت آژانس بر تاسيسات غنی سازی اورانيوم نطنز» بررسی شود.
تا کنون بازرسان آژانس اجازه ورود به تالاری که محل قرار داشتن سانتريفوژها است و نيز عکسبرداری از اين مجموعه را نداشته و تنها قادر بوده اند آن چه را که به داخل اين تاسيسات حمل می شوند يا از آن خارج می شود، مشاهده کنند.
قرار است در گفت و گوهای ۱۵ مرداد ماه ميان ايران و آژانس، موضوع «برنامه کاری» دو ماهه، برای رفع ابهام از فعاليت های هسته ای جمهوری اسلامی در گذشته نيز مطرح شود.
ناباوری درباره قصد ايران
گريگوری شولتی سفير آمريکا در آژانس بين المللی انرژی اتمی در مصاحبه ای با راديواروپای آزاد/راديو آزادی، ضمن استقبال از آمادگی ايران برای رفع ابهام ها گفت به اين موضوع با ناباوری می نگرد زيرا به گفته وی، ممکن است اين اقدام ايران، «بازی» برای به تاخير انداختن تحريم های شورای امنيت باشد.
گریگوری شولتی سفیر آمریکا در آژانس می گوید ایران هنوز برای اجرای پروتکل الحاقی، ابراز آمادگی نکرده است آقای شولتی گفت ايران هنوز برای اجرای پروتکل الحاقی پيمان منع گسترش تسليحات هسته ای که به بازرسان اجازه دسترسی کامل به تاسيسات هسته ای ايران می دهد، ابراز آمادگی نکرده است.
گريگوری شولتی همچنين اشاره کرد که به رغم مثبت بودن ابراز آمادگی ايران برای همکاری با آژانس، اعضای شورای امنيت سازمان ملل متحد، دور تازه تحريم ها عليه ايران را، در صورتی که از اين همکاری نتيجه مطلوب به دست نيايد، در نظر دارند.
لاريجانی: امکان تعليق غنی سازی اورانيوم وجود دارد
علی لاريجانی دبير شورای عالی امنيت ملی و سرپرست تيم مذاکره کننده هسته ای ايران، در مصاحبه ای با مجله آلمانی «فوکوس» گفت که امکان تعليق غنی سازی اورانيوم در ايران، وجود دارد و افزود «اما نمی توان ايران را از داشتن تکنولوژی هسته ای محروم کرد.»
او در واکنش به پرسشی درباره پيشنهاد محمد البرادعی مدير کل آژانس بين المللی انرژی اتمی، موسوم به «تايم آوت هسته ای» گفت از نظر وی، «تايم آوت» بدين معنی است که ايران «غنی سازی اورانيوم را در سطح کنونی آن» نگه دارد.
او افزود: «مساله اينجاست که ما به دانش غنی سازی اورانيوم دست يافته ايم و در اين نقطه، امکان بازگشت وجود ندارد.»
بر اساس طرح «تايم آوت» پيشنهادی آقای البرادعی، به طور همزمان، هم تحريم های شورای امنست سازمان ملل متحد و هم فعاليت های هسته ای مربوط به غنی سازی اورانيوم ايران به حال تعليق در می آيند.
تعويق دور جديد تحريم ها عليه ايران
در اين ميان پس از ابراز تمايل ايران به پاسخ دادن به پرسش های آژانس، تلاش برای تصويب و اعمال تحريم های شديدتر عليه ايران، به ماه سپتامبر موکول شد، با اين اميد که همکاری ايران و بازرسان آژانس بين المللی انرژی اتمی، گسترش يابد.
با اين حال گری سيمور رييس مطالعات شورای روابط خارجی و مقام پيشين شورای امنيت ملی آمريکا در مصاحبه با راديو فردا پيش بينی کرد که همکاری ايران با آژانس فقط در حدی خواهد بود که آژانس، در ماه سپتامبر از شورای امنيت درخواست وقت بيشتری برای برخورد با برنامه هسته ای ايران کند.
گری سیمور می گوید قصد ایران از ابراز آمادگی برای همکاری با آژانس، احتمالا فقط به تعوق انداختن تصویب تحریم های جدید است آقای سيمور گفت: «حدس من اين است که در ماه سپتامبر ايران بار ديگر تلاش خواهد کرد درست به اندازه ای با آژانس همکاری نشان دهد که دلايلی برای تاخير در تصويب قطعنامه جديد شورای امنيت فراهم کند. در آن زمان روسيه و چين و آژانس بين المللی انرژی اتمی استدلال خواهند کرد که شورای امنيت بايد وقت بيشتری برای حل مسايل ميان آژانس و ايران بر سر فعاليت های گذشته ايران بدهد.»
بازديد هيئت آژانس از راکتور آب سنگين اراک
بازرسان آژانس بين المللی انرژی اتمی روز دوشنبه ۸ مرداد ماه، از نيروگاه آب سنگين اراک بازديد کردند. اين بازديد که در پی توافق اخير تهران و آژانس و به عنوان بخشی از چارچوب نحوه حل و فصل مسايل باقيمانده در پرونده هسته ای ايران صورت گرفته است، ۵ ساعت به طول انجاميد.
جمهوری اسلامی ايران در واکنش به تصويب قطعنامه های تحريمی شورای امنيت سازمان ملل متحد عليه برنامه هسته ای خود چهار ماه پيش اجازه بازرسی آژانس از تاسيسات آب سنگين اراک را لغو کرده بود.
يک مقام آژانس بين المللی انرژی اتمی که جزو بازديد کنندگان از نيروگاه ارک بوده گفته است که دسترسی کامل به راکتور داشته اند و مقام های ايرانی، هيچ مانعی بر سر بازديد آنها ايجاد نکردند.
اعتماد سازی
ايران که به مدت ۱۸ سال برنامه هسته ای خود را از چشم ناظران بين المللی و آژانس دور نگه داشته بود متهم است که بدنبال توليد سلاح اتمی است اما تهران همواره اين ادعای منابع آمريکايی و اروپايی را رد کرده و گفته است که اين برنامه را به منظور مصارف صلح آميز دنبال می کند.
ايران از سوی کشورهای مختلف جهان زير فشار قرار دارد که به منظور اعتماد سازی جهانی روند غنی سازی اورانيوم را به حالت تعليق درآورد. جمهوری اسلامی تا کنون اين درخواست را رد کرده است.
