لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۵:۲۳

«لایحه دولت ترکیه» برای منع تعقیب قضایی نظامیان اسرائيلی


در مه سال ۲۰۱۰ کشتی «ماوی مرمره» با بيش از ششصد سرنشين شامل حاميان فلسطينی ها در جهان برای «رفع حصر غزه» تلاش کرد که در نهایت این اقدام منجر به درگیری شد.
در مه سال ۲۰۱۰ کشتی «ماوی مرمره» با بيش از ششصد سرنشين شامل حاميان فلسطينی ها در جهان برای «رفع حصر غزه» تلاش کرد که در نهایت این اقدام منجر به درگیری شد.
رسانه های اسرائيل و ترکيه خبرداده اند در ملاقات هيات بلندپايه اسرائيلی که در روزهای گذشته به ترکيه سفرکرده بود، دولت آنکارا پذيرفته است با ارائه لايحه ای به پارلمان ترکيه، مانع از تعقيب قضايی نيروهای نظامی اسرائيلی درگير در ماجرای کشتی «ماوی مرمره» شود.

روزنامه اسرائيلی هاآرتس يکشنبه هشتم ارديبهشت به نقل از مقامات ارشد اسرائيلی، بدون ذکر نام آنها، نوشت، نمايندگان رجب طيب اردوغان نخست وزير ترکيه در اين مذاکرات پذيرفتند برای جلوگيری از احتمال تعقيب قضايی نظاميان اسرائيلی در دادگاههای ترکيه و جهان، دولت ترکيه قانونی را در مجلس آنکارا به تصويب برساند.

در ۳۱ ماه مه سال ۲۰۱۰ کشتی «ماوی مرمره» که از سوی جمعيت «اينسانی يارديم وقفی»، يک نهاد خيريه مرتبط با حزب «عدالت و توسعه» ترکيه، با بيش از ششصد سرنشين شامل حاميان فلسطينی ها در جهان در تلاش برای «رفع حصر غزه» برخلاف هشدارهای اکيد اسرائيل درصدد رسيدن به غزه بود، در بخش آبهای بين المللی دريای مديترانه از سوی نظاميان اسرائيلی مورد حمله قرار گرفت. در آن خشونت ۹ نفر کشته و دهها تن زخمی شدند و با برانگيخته شدن انتقادهای بين المللی عليه اسرائيل، ترکيه تا آستانه قطع مناسبات با اسرائيل پيش رفت اما اسرائيل سفارت خود را در آنکارا هيچگاه نبست.

هيات اسرائيلی هفته گذشته با بولنت آرنيچ معاون نخست وزير ترکيه و ساير مقامات ارشد آن کشور ديدار کرد تا به اختلاف نظرهای عميق دو کشور بر سر ماجرای آن کشتی پايان داده و زمينه برای بهبود کامل مناسبات و بازگشت سفير ترکيه به تل آويو هموار شود.

ماه گذشته در سفر رسمی باراک اوباما به اسرائيل، با ميانجيگری رييس جمهوری آمريکا، بنيامين نتانياهو نخست وزيراسرائيل در تماس تلفنی با رجب طيب اردوغان، از ترکيه به خاطر کشته شدن نه شهروند ترکيه در کشتی «مرمره آبی» پوزش خواست.

پوزش خواهی نتانياهو زمينه را برای مذاکراتی که بر اساس آن غرامت مالی از سوی اسرائيل به خانواده های کشته ها پرداخت شود، فراهم کرد.

بنوشته هاآرتس، هيات اسرائيلی که ژنرال ذخيره يعکوو عامی درور و يوسف چخانوور مديرکل پيشين وزارت خارجه اسرائيل نيز اعضای آن بودند، در مذاکرات آنکارا تاکيد کردند که مهم ترين خواسته اسرائيل، ايجاد شرايطی است که پرونده تعقيب قضايی نظاميان اسرائيلی را بخاطر حمله اين نظاميان به کشتی يادشده ببندد.

هاآرتس نوشت ازآنجا که رجب طيب اردوغان شانزدهم مه در واشينگتن با باراک اوباما ديدار می کند، دولت ترکيه مشتاق است که مذاکرات اسرائيل و ترکيه به پيشرفتهای خوبی رسيده باشد تا آقای اردوغان آن را به عنوان همراهی دولت ترکيه با درخواست رييس جمهوری آمريکا، در کاخ سفيد به آقای اوباما ارائه کند.

اما بنوشته هاآرتس، نظر به اين واقعيت که نتانياهو از پنجم مه برای يک ديدار رسمی مهم ده روزه راهی چين است، فرصت امضای پيمان رسمی ميان اسرائيل و ترکيه که خواسته های دو دولت را برآورده کند، اندک است.

درحالی که خانواده های نه شهروند مقتول ترکيه بر ادامه محاکمه قضايی افسران ارشد ارتش اسرائيل اصرار دارند و خواسته های دولت اردوغان را نپذيرفتند، اما بنوشته هاآرتس، مقامات ترکيه به هيات اسرائيلی گفتند راهکارهای قانونی در ساختار نظام ترکيه برای لغو اين محاکمات را دنبال کرده اند و معاهدات بين المللی که ترکيه آن را امضاء کرده است مانع از ارائه شکايت عليه نظاميان اسرائيلی در دادگاههای بين المللی مانند ديوان لاهه نيز خواهد شد.

رييس پيشين ستاد کل ارتش اسرائيل، فرمانده وقت نيروی دريايی اسرائيل و شمار ديگری از بلندپايگان نظامی اسرائيلی در زمان حمله به کشتی «مرمره آبی»، بطور غيابی در ديوان عدالت استانبول مورد تعقيب قرار گرفته اند.

روزنامه ترکيه ای «تودی زمان» نيز درروزهای گذشته نوشته بود اسرائيل نه تنها به خانواده های نه شهروند کشته شده بلکه به هفتاد نفر از زخمی های سرنشين «مرمره آبی» نيز غرامت پرداخت خواهد کرد.

هرچند بنوشته هاآرتس و «تودی زمان» هنوز مبلغ غرامت تعيين نشده اما بولنت آرنيچ گفته بود از ذکر رقم های گوناگون جلوگيری شود تا «خانواده های قربانيان بعداً سرخورده نشوند».

بنوشته روزنامه اسرائيلی، دولت نتانياهو مبلغ کلی غرامت را به بنيادی که برای اين کار برپا می شود، خواهد داد و دولت ترکيه از محل اين پول، آن را ميان خانواده های قربانيان و زخمی ها توزيع خواهد کرد و دولت آنکارا پذيرفته است که اگر بعد از اجرای اين توافق هنوز شرايطی وجود داشته باشد که شکايتهای مالی ديگری عليه اسرائيل مطرح گردد، خود دولت ترکيه با آن دست و پنجه نرم کند.

مقامات ترکيه اين ارزيابی ها را که بهبود مناسبات کشورشان با اسرائيل بخاطر بحران سوريه يا بخشی از آمادگی برای حمله نظامی اسرائيل به ايران است، رد کردند.

بلندپايگان ترکيه همچنين ادعای هفته گذشته روزنامه «ساندی تايمز» را که مدعی بود اسرائيل از ترکيه خواسته است که پايگاه هوايی برای زمان حمله اسرائيل به سايتهای اتمی ايران در اختيار اسرائيل بگذارد، قاطعانه رد کردند و آنرا کذب دانستند.

اسرائيل، آمريکا و همچنين تشکيلات خودگردان فلسطينی به رهبری محمود عباس اميدواربودند با بهبود مناسبات اسرائيل و ترکيه، آقای اردوغان از سفر به غزه که می تواند موجب تقويت دولت حماس در اين باريکه شود، خودداری کند و جان کری وزيرخارجه آمريکا اين درخواست را صريحاً از ترکيه مطرح کرد اما دولت ترکيه گفته است اين سفر به زودی، هرچند پس از حضور اردوغان در آمريکا، انجام خواهد شد.
XS
SM
MD
LG