یک ابرکوه عظیم یخ که در میان قدیمی‌ترین و بزرگترین کوه‌های یخ ثبت‌شده تاکنون قرار دارد، تقریباً ۴۰ سال پس از جدا شدن از قطب جنوب، در آب‌های گرم در حال فروپاشی است و می‌تواند ظرف چند هفته ناپدید شود.
این «ابرکوه یخ» که با نام A23a شناخته می‌شود، اوایل امسال کمتر از یک تریلیون تن وزن داشت و بیش از دو برابر لندن بزرگ، غولی بی‌رقیب در آن زمان، به شمار می‌رفت.
این تختهٔ غول‌پیکر آب شیرینِ یخ‌زده آن قدر بزرگ بود که حتی برای مدت کوتاهی مناطق تغذیهٔ پنگوئن‌ها را در یک جزیرهٔ دورافتاده در اقیانوس اطلس جنوبی تهدید کرد، اما در نهایت به حرکت خود ادامه داد.
بر اساس تحلیل خبرگزاری فرانسه از تصاویر ماهواره‌ای رصدخانهٔ زمینِ اتحادیه اروپا، کوپرنیک، ابرکوه یخ یاد شده اکنون کمتر از نصف اندازهٔ اولیهٔ خود است، اما هنوز ۱۷۷۰ کیلومتر مربع طول و در عریض‌ترین نقطهٔ خود، ۶۰ کیلومتر وسعت دارد.
در هفته‌های اخیر، تکه‌های عظیمی در حدود ۴۰۰ کیلومتر مربع از این ابرکوه یخ جدا شدهاند، در حالی که تکه‌های کوچک‌تر، که بسیاری از آن‌ها هنوز به اندازه کافی بزرگ هستند که کشتی‌ها را تهدید کنند، اطراف آن را پوشانده‌اند.
اندرو میرز، اقیانوس‌شناس از سازمان بررسی قطب جنوبِ بریتانیا، به خبرگزاری فرانسه گفت که این ابرکوه یخ با حرکت به سمت شمال، «به طرز چشمگیری در حال از هم گسیخته شدن» است.
او گفت: «باید بگویم که این یخ در حال ناپدید شدن است... زیرِ آن اساساً در حال پوسیدن است. آب برای حفظ آن بسیار گرم است. دائماً در حال ذوب شدن است».
میرز می‌گوید انتظار دارد که این روند در هفته‌های آینده ادامه یابد و ظرف چند هفته واقعاً قابل شناسایی نباشد.
فروپاشی
ابرکوه یخی A23a در سال ۱۹۸۶ از فلات قارهٔ قطب جنوب جدا شد، اما به سرعت در دریای «وِدل» به گل نشست و بیش از ۳۰ سال در کف اقیانوس گیر افتاد.
آن سرانجام در سال ۲۰۲۰ از محل خود جدا شد و مانند سایر غول‌های یخی قبل از خود، بواسطه جریان قدرتمند قطب جنوب در امتداد «مسیر کوه یخ» به اقیانوس اطلس جنوبی منتقل شد.
ابرکوه یخ A23a در حدود ماه مارس، در آب‌های کم‌عمق جزیرهٔ دورافتادهٔ جورجیای جنوبی به گل نشست و این نگرانی را ایجاد کرد که مانع تغذیهٔ اجتماع بزرگ پنگوئن‌ها و فُک‌های بالغ در آن‌جا شود. اما در اواخر ماه مه از آن‌جا جدا شد و به حرکت خود ادامه داد.
تصاویر ماهواره‌ای که توسط خبرگزاری فرانسه تجزیه و تحلیل شدهاند، نشان می‌دهند که این ابرکوه یخ در هفته‌های اخیر با چرخش به دور جزیره و حرکت به سمت شمال، سرعت گرفته و گاهی اوقات تا ۲۰ کیلومتر در روز حرکت می‌کند.
A23a که در معرض آب‌های گرم‌تر و امواج سهمگین قرار گرفته، به سرعت در حال فروپاشی است.
میرز گفت دانشمندان از مدت زمانی که این کوه یخ استوار مانده بود، «شگفت‌زده» شدهاند.
او افزود: «بیشتر کوه‌های یخ تا این حد دوام نمی‌آورند. این یکی واقعاً بزرگ است، بنابراین بیشتر از بقیه دوام آورده و فراتر رفته است».
به گفته این اقیانوس‌شناس، اما در نهایت، کوه‌های یخ پس از ترک قطب جنوب «محکوم به فنا» هستند.
جدا شدن کوه یخ یک فرآیند طبیعی است، اما دانشمندان می‌گویند سرعت از دست رفتن آن‌ها از قطب جنوب در حال افزایش است، احتمالاً به دلیل تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیت‌های انسان.
