مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا روز سه شنبه ۲۷ خرداد با اشاره به عدم همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی، خواستار اقدام جامعه بین المللی در این زمینه شده است.
مایک پومپئو در توییتی نوشته است، گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید می کند که ایران از دسترسی به دو سایت هسته‌ای قبلی خود جلوگیری کرده است. این ممانعت از دسترسی بی سابقه٬ کاملاً نگران کننده و غیرقابل قبول است. جامعه بین الملل می‌بایست از ایران بخواهد كه فوری و کامل با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری كند.
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در شورای حکام و در نشست خبری‌اش اعلام کرد که ایران درخواست آژانس در مورد این بازرسی‌ها را اجابت نکرده است.
او خواستار «همکاری کامل» ایران شد اما در عین حال گفت «زمینه‌هایی هست که همکاری ما ادامه دارد».
گزارش‌های شورای حکام تنها در اختیار اعضا قرار می‌گیرد و ازین رو، جزئیات دو محل مشکوکی که بازرسان خواستار دسترسی به آنها هستند دقیقا مشخص نیست.
با این حال خبرگزاری‌های بین‌المللی، از جمله رویترز، با اشاره به اینکه برخی گزارش‌های آژانس را دیده‌اند می‌گویند٬ این دو محل سایت‌هایی هستند که در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالا به دلیل از بین بردن رد اورانیوم تخریب شده‌اند.
در گزارش‌ها گفته شده یکی از این دو محل احتمالا منطقه تورقوزآباد در جنوب تهران است، مکانی که نخستین بار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، آن را در صدر اخبار بین‌المللی قرار داد.
در همین حال، اتحادیه اروپا روز سه شنبه ضمن اعلام مجدد حمایت از توافق هسته‌ای قدرت‌های جهانی با ایران، موسوم به برجام، از ایران خواست که تعهدات هسته‌ای خود را بدون تاخیر و به صورت کامل اجرا کند.
از سوی دیگر، کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل و سایر سازمان های بین المللی مستقر در وین، روز سه شنبه در نشست فصلی شورای حکام آژانس با موضوع بررسی گزارش مدیرکل در مورد راستی آزمایی اجرای برجام گفت، آژانس در سال گذشته ۳۳ دسترسی تکمیلی در ایران انجام داده است.
کاظم غریب آبادی در ادامه اضافه کرد: «متأسفانه، از مارس ۲۰۲۰ و با وجود چندین بار ابراز نگرانی و عدم رضایت ایران از این اقدام غیرحرفه‌ای دبیرخانه آژانس، این واقعیت در گزارشات مدیرکل منعکس نمی‌شود.»
سفیر ایران تصریح کرد: «ایران قبلاً هشدار داده بود که اگر به چنین سطحی از دسترسی‌های تکمیلی اذعان نشود، تصمیمات لازم را متعاقبا اتخاذ خواهد کرد.»
وی در ادامه به آژانس بین المللی و کشورهای عضو هشدار داده است که «از ایجاد یک بحران غیرضروری پرهیز کنند.»
در همین زمینه، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در واکنش گزارش‌های اخیر گفته است: «ما اجازه نخواهیم داد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابزار دست دولت ترامپ برای نابودی برجام شود.»
با این حال، فرانسه هم سه شنبه اعلام کرد، این کشور در حال کار با بریتانیا و آلمان است تا شورای حکام آژانس در هفته جاری ایران را وادار کند که فورا و به طور کامل امکان بازرسی از تاسیساتی را فراهم کند که تاکنون اجازه دسترسی به آنها را نداده است.
خبرگزاری بلومبرگ روز ۲۶ خرداد گزارش داد که آلمان، فرانسه و بریتانیا پیش‌نویس قطعنامه‌ای توبیخی را به شورای حکام ارائه کرده‌اند.
سه کشور اروپایی در این قطعنامه ضمن ابراز نگرانی از اینکه ایران برای بیش از چهار ماه «با سرپیچی از مفاد پروتکل الحاقی» به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به محل‌های مورد درخواست‌شان را نداده است، خواستار «همکاری کامل» تهران شده‌اند.
ت.
