یک مطالعهٔ تازه می‌گوید مجموعه فسیلی که دهه‌ها است دانشمندان را در توضیح یا طبقه‌بندی آنها به دردسر انداخته، ممکن است متعلق به گونه‌ای ناشناخته از تبار انسان باشد.
این فسیل‌ها شامل تکه‌هایی از جمجمه، دندان‌ها، فک و دیگر اجزای باقی‌مانده از انسان‌های باستانی است که بین ۳۰۰ هزار تا ۱۰۰ هزار سال پیش در جایی که امروز کشور چین قرار دارد زندگی می‌کردند.
با این حال دانشمندان تاکنون نتوانسته‌اند مشخص کنند که این استخوان‌ها به چه گونه‌ای تعلق دارند و یا باید در کجای شجره‌نامهٔ پیچیدهٔ انسان قرار گیرند.
کریستوفر بئه، استاد انسان‌شناسی دانشگاه هاوایی، به همراه وو شیوجیه، پژوهشگر ارشد در مؤسسهٔ دیرین‌شناسی مهره‌داران در پکن، در مقاله‌ای که اخیراً در مجلهٔ «نیچر کامیونیکیشن» منتشر کرده‌اند پیشنهاد داده‌اند که استخوان‌های یافت‌شده می‌بایست به عنوان گونه‌ای جدید به رسمیت شناخته شوند.
آنها نام این گونه را، به دلیل جمجمهٔ بسیار بزرگ‌شان، «انسان بزرگ‌سر» گذاشته‌اند.
پروفسور بئه در این ارتباط گفت: «جمجمه‌های آنان بسیار بسیار بزرگ است».
تخمین زده می‌شود که جمجمهٔ متعلق به فسیل‌های کشف شده بین ۱۷۰۰ تا ۱۸۰۰ سانتی‌متر مکعب حجم داشته باشد که بسیار بزرگ‌تر از جمجمهٔ انسان مدرن است که به طور متوسط بین ۱۳۵۰ تا ۱۴۵۰ سانتی‌متر مکعب است.
فسیل‌های مورد این مطالعه که اغلب در دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ کشف شدند، در ابتدا به دلیل عدم تطابق با چهارچوب‌های علمی در زمان خود، نادیده گرفته شدند و یا اشتباه طبقه‌بندی شدند.
در آن زمان بسیاری از دیرین‌مردم‌شناسان تصور می‌کردند که انسان امروزی تنها از یک گونه انسان راست‌قامت که ۲ میلیون سال پیش آفریقا را ترک کرده است به صورت منطقه‌ای تکامل یافته و تبدیل به انسان خردمند شده است.
این نظریه که ریشه‌های نژادی مجزایی برای مردم چین پیشنهاد می‌کرد، در زمان خود با احساسات ملی‌گرایانه نیز هم‌راستا بود و به ویژه در میان دانشگاهیان چینی جایگاه ویژه‌ای داشت.
با این حال، اکنون دانشمندان شواهد ژنتیکی قوی‌تری دارند که منشأ تازه‌تر آفریقایی انسان خردمند را پشتیبانی می‌کند. بر این اساس، اجداد دیرین انسان‌های مدرنی که امروزه خارج از آفریقا زندگی می‌کنند، حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار سال پیش این قاره را ترک کرده و در سراسر جهان پراکنده شدند.
اگر تجزیه و تحلیل بئه و شیوجیه درست باشد، این فسیل‌ها می‌توانند کلید حل یکی از بزرگ‌ترین رازهای تکامل انسان باشند. معمایی که با کشف یک استخوان کوچک در غار دنیسووا در کوه‌های آلتای سیبری نمایان شد و تجزیه و تحلیل دی‌اِن‌اِی آن نشان داد که متعلق به جمعیتی از انسان‌های باستانی متمایز است که دانشمندان آن را «انسان دنیسووا» خواندند.
انسان دنیسووا نخستین گونه از انسان‌های باستانی است که به لطف پیشرفت‌های علمی در زمینهٔ دی‌اِن‌اِی‌های باستانی، در آزمایشگاه کشف شد و همین آنها را بسیار رازآلود ساخته است.
با اینکه رد پای دی‌اِن‌اِی انسان دنیسووا همچنان در میان انسان‌های زندهٔ امروزی یافت می‌شود، اما دانشمندان منشأ انسانی این گونه را دقیق نمی‌دانند و همچنین نمی‌دانند که آنها چه ظاهری داشتند، کجا زندگی می‌کردند و چرا ناپدید شدند.
رایان مک‌کره، کارشناس دیرین‌مردم‌شناسی در موسسهٔ اسمیتسونین در آمریکا، با ابراز تردید در این پژوهش گفت شواهد کافی برای ارتباط قطعی بین این فسیل‌ها با انسان دنیسووا وجود ندارد.
تعدادی دیگر از دانشمندان نیز معتقدند این فسیل‌های کشف‌شده در چین ممکن است متعلق به گونهٔ «انسان اژدهاسان» باشند که آن نیز به جمجمهٔ بزرگش شناخته می‌شود.
