خبرگزاری رویترز در گزارش تازه‌ای، در مورد واکنش‌های احتمالی آمریکا به خرید سامانه‌های دفاعی روسی توسط آنکارا، به‌نقل از منابع آگاه می‌گوید تولید اف-۳۵ بدون ترکیه «دشوار»، اما «امکان‌پذیر» است.
مقام‌های آمریکایی آگاه از رخدادهای اخیر به رویترز گفته‌اند کنار گذشتن ترکیه، یک عضو ناتو، از پروژه ساخت جنگنده‌های فوق‌پیشرفته اف-۳۵، به‌خاطر نقش آنکارا در این پروژه چالش‌هایی را همراه خواهد آورد، اما شدنی و مقدور است.
یک هفته پیش خبرگزاری رویترز، از قول چند مقام در دولت ایالات متحده از احتمال توقف مقدمات تحویل جنگنده‌های اف-۳۵ به ترکیه خبر داده بود.
چه دولت و چه قانون‌گذاران آمریکایی، بارها در مورد خرید پدافند هوایی اس-۴۰۰ روسیه توسط ترکیه و تاثیر آن بر روابط نظامی این عضو پیمان آتلانتیک شمالی و دیگر اعضای پیمان، هشدار داده‌اند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در میانه اسفند ماه سال پیش گفته بود اگر آنکارا برنامه خود برای خرید سامانه‌های اس-۴۰۰ از روسیه را نهایی کند، واشینگتن ممکن است در مورد انتقال جنگنده‌های پیشرفته اف-۳۵ به ترکیه، تجدید نظر کند.
هفته پیش رویترز از کیتی ویلبارجر، دستیار وزیر دفاع آمریکا در امور امنیتی، نقل کرده بود که «اس ۴۰۰ یک رایانه است. اف ۳۵ هم یک رایانه است. شما رایانه خودتان را در اختیار دشمن قرار نمی‌دهید: ما هم دقیقاً همین قصد را داریم».
با این حال هیچ‌یک از این هشدارها تا کنون تاثیری بر تصمیم دولت ترکیه نگذاشته‌است. رئیس‌جمهوری ترکیه تنها دو روز پس از واپیسن هشدار وزارت خارجه آمریکا گفته بود کشورش قصد ندارد از قرارداد خرید سامانه پیشرفته پدافند هوایی از روسیه کنار بکشد: «قرارداد اس-۴۰۰ تمام شده و مسئله بازگشت از آن اصلا مطرح نیست… و احتمال بعد از دریافت سامانه اس-۴۰۰ ما به سمت خرید سامانه اس-۵۰۰ حرکت خواهیم کرد».
در همین زمان موضوع کنارگذاشتن ترکیه از پروژه اف-۳۵ بیش از پیش قوت گرفته‌است.
یک مقام آمریکایی طرف گفت‌وگوی تازه با رویترز می‌گوید «نزدیک به ۸۰۰ بخش از اف-۳۵ توسط ترکیه ساخته شده که شمار بسیار اندکی از آن‌ها انحصاری هستند». این مقام افزوده است که پیدا کردن جانشین یا جایگزینی برای ترکیه یا قطعات ساخت آن کشور، پروژه اف-۳۵ در شرکت لاکهید مارتین را با تاخیری سه‌ماهه روبه‌رو خواهد کرد.
جنگنده لاکهید مارتین اف-۳۵، از پیشرفته‌ترین جنگنده‌های پنهان‌کار و چندمنظوره جهان است که در مراحل توسعه نهایی قرار دارد. آمریکا سرمایه‌گذار اصلی در طرح ساخت این هواپیما است. ترکیه و برخی دیگر اعضای «ناتو» و متحدان آمریکا در توسعه و خرید آن همکاری دارند.
لاکهید مارتین هنوز واکنشی به گزارش تازه رویترز نشان نداده‌است.
وزیر خارجه ترکیه در ماه دسامبر سال میلادی گذشته گفته بود ترکیه «نقش چشم‌گیری» در ساخت جنگنده دارد و کنارگذاشتن آن کار آسانی نیست. اما مقام طرف گفت‌وگو با رویترز می‌گوید برخی قطعات به‌راحتی جایگزین‌پذیر هستند.
