الکساندر لاورنتیف، فرستاده ویژه رئیس جمهوری روسیه در امور سوریه، روز جمعه در یک مصاحبه وجود اختلاف بین روسیه و ایران در سوریه را «شایعه» نامید و تلویحا از یک معامله میان اسرائیل و سوریه خبر داد.
آقای لاورنتیف در مصاحبه با شبکه تلویزیونی دولتی عرب‌زبان روسیه، روسیا الیوم، که روز جمعه، ششم اردیبهشت، پخش شد، سخن گفته است.
این دیپلمات ارشد روسی گفت: «گزارش‌ها در خصوص اختلاف نظر میان روسیه و ایران (در سوریه) شایعه است. هدف کسانی که پشت این حرف‌ها ایستاده اند لطمه به مناسبات مسکو و تهران نیست، بلکه می‌خواهند به روابط تهران و دمشق لطمه بزنند.»
اشاره آقای لاورنتیف به گزارش‌هایی است مبنی بر این که تهران و مسکو در قبال سوریه هماهنگی کامل ندارند و اختلاف نظر‌های آنها عمیق‌تر شده و حتی مواردی از تنش میان نظامیان دو کشور در سوریه مشاهده شده است.
الشرق‌الاوسط، روزنامه سعودی چاپ لندن، در روزهای گذشته مدعی شد، تنش میان روسیه و ایران در سوریه تشدید شده و روسیه از شریک ایرانی خود رضایت ندارد و خواهان محدود شدن حضور نیروهای ایران در سوریه است.
اما روزنامه لبنانی الاخبار نیز که هم‌سو با ایران، حزب‌الله و سوریه است، در روزهای گذشته نوشته است که مسکو و تهران در ارتباط با اسرائیل اختلاف دارند و تامین امنیت اسرائیل همچنان «یکی از اولویت‌های مسکو است».
تهران و مسکو از بدو ورود به جنگ سوریه، به اختلافات خود در خصوص اسرائیل واقف بودند، اما به نوشته الاخبار، رقابت میان ایران و روسیه حول منافع اقتصادی در بازسازی سوریه نیز «تشدید شده است».
ایران اندکی بعد از آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، برای کمک به بقای بشار اسد که مهم‌ترین هم‌پیمان ایران در منطقه و جهان است، به فعالیت پرداخت، که خود آن را ارائه یاری «مستشاری» به دمشق، بر اساس توافق‌نامه‌های نظامی دو جانبه قلمداد می‌کند.
روسیه که از اواخر تابستان ۲۰۱۵، ظاهرا ضمن هماهنگی با ایران، برای حفظ حکومت بشار اسد وارد جنگ سوریه شد، ضمن قائل شدن اولویت برای امنیت اسرائیل، برای جلوگیری از صدها حمله اسرائیل علیه «اهداف ایران» و حزب‌الله در سوریه نه تنها عملا اقدامی نکرده، بلکه سکوت روسیه ظاهرا به خاطر «هماهنگی» با اسرائیل است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در بیش از ده سفر خود به روسیه در چهار سال گذشته، که آخرین مورد آن ماه گذشته بود، پیوسته بر وجود «هماهنگی» کشورش و روسیه در ارتباط با عملیات نظامی اسرائیل علیه ایران در سوریه تاکید کرده است.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، دو ماه پیش در مصاحبه با سی‌ان‌ان گفت، روسیه و ایران منافعی مشترک در سوریه دارند و برای موفقیت مذاکرات «آستانه» در ارتباط با آینده سوریه همکاری می‌کنند اما «روسیه در سوریه هم‌پیمان ایران نیست».
آقای ریابکوف در آن مصاحبه افزود که «همه می‌دانند که اسرائیل و تامین امنیت آن برای روسیه اولویت دارد».
از سوی دیگر، خانم بثنیه شعبان، مشاور سیاسی و رسانه‌ای بشار اسد، در مصاحبه‌های آخر هفته با رسانه‌های کشورش گفت که «هماهنگی ایران و روسیه در سوریه عالی است و نباید به سخن‌پراکنی‌های ستون پنجم توجه کرد».
در این میان، الکساندر لاورنتیف در مصاحبه با «روسیا الیوم» در خصوص نقش کشورش در بازگرداندن جسد یک سرباز اسرائیلی کشته شده در لبنان، به طور تلویحی از وجود یک معامله میان اسرائیل و سوریه سخن گفت.
جسد زاخاریا باومل، سرباز اسرائیلی که در جریان تهاجم ارتش کشورش به لبنان در سال ۱۹۸۲ کشته و ناپدید شده بود، ماه گذشته بعد از ۳۷ سال به اسرائیل برگردانده و خاک شد.
بنیامین نتانیاهو که همان روزها برای دیدار با ولادیمیر پوتین به مسکو رفته بود، در مراسمی در وزارت دفاع روسیه، چکمه نظامی و بقایایی از لباس و آویزه کلید نظامی سرباز باومل را از دست وزیر دفاع روسیه دریافت کرد.
آقای پوتین گفته بود که سربازان روسیه برای یافتن جسد سرباز اسرائیلی تلاش گسترده‌ای انجام دادند؛ اسرائیل روسیه را به خاطر این کوشش تحسین کرد.
حال با گذشت چند هفته از استرداد جسد این سرباز، آقای لاورنتیف به «روسیا الیوم» گفت که «زندانیان سوری در اسرائیل آزاد می‌شوند». اما توضیح بیشتری نداد.
به گزارش وای‌نت و شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل، دو وزیر این کشور درستی سخنان آقای لاورنتیف را تایید کرده ولی گفته‌اند، تصمیم اسرائیل برای آزادی زندانیان سوری پس از آن گرفته شد که جسد سرباز باومل به اسرائیل رسید و درخواست آزادی زندانیان سوری «از قبل (به عنوان پیش‌شرط بازگرداندن جسد باومل) مطرح نبود».
الکساندر لاورنتیف گفت: «این اقدام انسانی برای روسیه که این امور را با حساسیت می‌نگرد، اهمیت داشته، همان‌گونه که روسیه هنوز در جستجوی سربازان و ناپدیدشدگان خود در جنگ جهانی دوم است.»
این دیپلمات روس از تصمیم سوریه به استرداد جسد سرباز اسرائیلی «قدردانی» کرد.
هنوز معلوم نیست جسد سرباز کشته شده اسرائیلی در لبنان چگونه به دست سوریه رسیده بود اما حدود ۴۰ هزار سرباز سوری در دهه‌های هشتاد و نود در قرن بیستم در لبنان مستقر بودند.
به نوشته وای‌نت، این احتمال مطرح است که زندانیان سوری که اسرائیل آزاد می‌کند، دروزی‌هایی باشند که به اتهام جاسوسی زندانی شده‌اند. به نوشته این وب‌سایت، بیانیه مقامات اسرائیل روشن نیست و ممکن است این افراد همین روزها آزاد شده باشند.
فرستاده ویژه روسیه در امور سوریه در گفت‌وگو با «روسیا الیوم»، با اشاره به تصمیم ماه گذشته رئیس جمهوری آمریکا در به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر مناطق اشغالی سوری جولان، ابراز امیدواری کرد که جولان به میدان تسویه حساب عوامل مختلف مبدل نشود.
روسیه از تصمیم آمریکا در خصوص جولان انتقاد کرده و یادآور شده که قطعنامه‌های شورای امنیت نیز جولان را متعلق به سوریه می‌داند.
