ادامه جست‌وجو در گور دسته‌جمعی اطراف دمشق؛ نتانیاهو از منطقه حائل بازدید کرد

مقام‌های روسیه می‌گویند مسکو مصمم است پایگاه‌های نظامی خود را در سوریه حفظ کند. همزمان گزارش‌ها از خروج صدها نیروی نظامی این کشور از سوریه حکایت دارد.

برآورد کارشناسان نظامی نشان می‌دهد که شمار نیروهای نظامی روسیه در ابتدای سال جاری میلادی حدود ۷۵۰۰ تن بوده است.

به گزارش رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد به استناد تصاویر ماهواره‌ای، روسیه به انتقال تجهیزات نظامی از پایگاه هوایی خود در حمیمیم ادامه می‌دهد. عکس‌های ماهواره‌ای از طرطوس نشان می‌دهد که در روزهای اخیر تمام شناورهای روسیه از لنگرگاه این پایگاه دریایی خارج شده‌اند.

بیشتر در این باره:

ابراز تمایل مسکو برای حفظ پایگاه‌های نظامی خود در سوریه

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، اعلام کرد که وضعیت سوریه در حال حاضر مبهم است اما کلید آینده این کشور در دست ترکیه است.

او که روز دوشنبه ۲۶ آذر ماه در یک کنفرانس خبری در محل اقامت خود در پالم‌بیچ فلوریدا سخن می‌گفت به تحولات اخیر سوریه اشاره کرد و افزود: «ترکیه موفق شد کنترل اوضاع را به شکلی خصمانه و بدون تلفات زیاد به دست بگیرد».

وقتی از دونالد ترامپ درباره سرنوشت گروه داعش پرسیده شد او پاسخ روشنی نداد و در عوض بر قدرت ارتش ترکیه تأکید و به روابط خود با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، اشاره کرد.

این نخستین‌بار بود که دونالد ترامپ پس از جنگ سوریه، درباره نقش ترکیه، عضو ناتو، در دوران پس از جنگ سوریه ابراز نظر می‌کرد.

رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در کنفرانس خبری خود در پاسخ به سوال خبرنگاری که از او در مورد «حملات پیشگیرانه علیه ایران» پرسید گفت: «چطور می‌توانم به چنین سوالی پاسخ دهم؟ ... شما قبل از اتفاقی که ممکن است بیفتد یا نیفتد در موردش صحبت نمی‌کنید».

بیشتر در این باره:

ترامپ: کلید آیندهٔ سوریه در دست ترکیه است

سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرد که دولت آمریکا در چند روز گذشته «بیش از یک بار» با گروه موسوم به هیئت تحریر الشام در سوریه ارتباط برقرار کرده است.

متیو میلر در نشست خبری خود گفت که این تماس‌ها عمدتاً بر موضوع جست‌وجو برای یافتن آستین تایس، روزنامه‌نگار آمریکایی سال ۲۰۱۲ در سوریه بازداشت شد، و همچنین روند انتقال قدرت متمرکز بود.

او همچنین تأکید کرد که «اقدامات بالقوه» واشینگتن در قبال گروه هیئت تحریر الشام بر اساس عمل آنها و نه حرف‌هایشان تعیین خواهد شد.

آقای میلر همچنین با تکرار اظهارات آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، گفت که آمریکا می‌خواهد مردم سوریه موفق شوند و در این مسیر آماده کمک کردن به آنها است.

یک هیئت بریتانیایی روز دوشنبه در دمشق با احمد الشرع ملقب به الجولانی، رهبر شورشیان هیئت تحریر الشام، دیدار کرد.

به نوشتهٔ رسانه‌های بریتانیایی، در عکس‌هایی که شورشیان منتشر کرده‌اند، خانم آن اسنو، نمایندهٔ ویژه بریتانیا در امور سوریه، نیز حضور دارد.

به نوشتهٔ کانال تلگرامی شورشیان، احمد الشرع در این دیدار از جمله بر «لزوم تشکیل دولت قانون، برپایی نهادها و برقراری امنیت» در سوریه تأکید کرد و با اشاره به «نقش مهم بریتانیا در سطح بین‌المللی» خواستار احیای روابط دو کشور شد.

دیوید لَمی، وزیر خارجه بریتانیا روز دوشنبه با اشاره به سفر این هیئت به دمشق تأکید کرد که لندن از فرایند سیاسی انتقال قدرت در سوریه حمایت می‌کند.

رئیس یک سازمان حمایت از سوریه به خبرگزاری رویترز گفت یک گور دسته‌جمعی در نزدیکی دمشق حاوی اجساد دست‌کم یکصد هزار نفر کشف شده که به دست حکومت بشار اسد کشته شدند.

معاذ مصطفی، رئیس «نیروی ویژه اضطراری سوریه»، به رویترز گفت این گور دسته‌جمعی در القطیفه، واقع در ۴۰ کیلومتری شمال دمشق قرار دارد و یکی از پنج گور جمعی است که او طی سال‌ها در سوریه شناسایی کرده است.

این سازمان حامی سوریه در آمریکا مستقر است اما معاذ مصطفی که به دمشق رفته، گفته عدد یکصد هزار جسد «محافظه کارانه‌ترین تخمین» است.

رویترز با بیان اینکه نتوانسته این ادعا را تأیید کند، در عین یادآور شد که از زمان سرکوب اعتراضات و آغاز جنگ داخلی در سوریه صدها هزار سوری در این کشور کشته شدند.

شبکه بریتانیایی «کانال ۴» نیز در گزارشی ویدئویی، به جزئیات بیشتری از این گور جمعی پرداخته و با معاذ مصطفی نیز مصاحبه کرده است.

در همین حال سازمان دیدبان حقوق بشر در بیانیه‌ای نوشت: اظهارات ساکنان منطقه درباره گور دسته‌جمعی حکایت از وقوع جنایت عظیم در این محل دارد و این منطقه باید محافظت و دربارهٔ آن تحقیق شود.

خبرگزاری رویترز در گزارشی از وضعیت بانک مرکزی سوریه پس از فرار بشار اسد نوشته است که این کشور هنوز ۲۶ تن طلا در خزانه دارد که معادل مقداری است که در آغاز جنگ داخلی خود در ۱۳ سال پیش داشت.

شورای جهانی طلا بر اساس اطلاعات دریافتی از بانک مرکزی سوریه در سال ۲۰۱۱ که اعتراضات داخلی این کشور آغاز شد، از وجود ۲۵.۸ تن طلا در خزانه خبر داده بود. این میزان، بر اساس ارزش کنونی طلا در بازارهای جهانی معادل ۲.۲ میلیارد دلار است.

اما چهار فرد آگاه از اوضاع مالی و ارزی سوریه به رویترز گفتند کشور تنها مقادیر بسیار اندکی ذخیره ارزی به صورت نقدی دارد. یکی از این منابع گفته که مبلغ نقدی ارز موجود، تنها حدود ۲۰۰ میلیون دلار است. یکی دیگر از منابع این مبلغ را «صدها میلیون دلار» دانست. با این حال، تمامی ذخایر ارزی به صورت وجه نقد نگهداری نمی‌شوند.

صندوق بین‌المللی پول در پایان سال ۲۰۱۱ به گزارش بانک مرکزی سوریه استناد کرده بود که این کشور ذخایر خارجی خود را ۱۴ میلیارد دلار اعلام کرده بود، هرچند که یک سال پیش از آن، این نهاد مالی مستقر در واشینگتن ارزیابی کرده بود که ذخایر ارزی سوریه حدود ۱۸.۵ میلیارد دلار باشد.

مقامات فعلی و پیشین سوریه به رویترز گفته‌اند ذخایر ارزی تقریباً به انتها رسید، زیرا حکومت بشار اسد از آن‌ برای تأمین بودجه جهت غذا، سوخت و کارزار جنگی‌اش استفاده کرد. شورشیان حاکم بر سوریه به بررسی‌ در مورد میزان دارایی‌های باقی‌مانده کشور ادامه می‌دهند.

فایننشال تایمز این هفته گزارش داد بشار اسد تنها در دو سال گذشته ۲۵۰ میلیون دلار را به صورت نقدی در اسکناس‌های یکصد دلاری و پانصد یورویی به بهانه‌های مختلف به روسیه فرستاد. خود او نیز روز ۱۸ آذر سرانجام به روسیه گریخت.

بیانیهٔ منسوب به بشار اسد که در آن مدعی شده بود قصد فرار از کشور را نداشته و روس‌ها عصر ۱۸ آذر او را از کشور بیرون بردند، از سوی حکومت موقت سوریه رد شد.

سخنگوی اداره سیاسی دولت انتقالی گفته که رژیم بشار اسد بازگشتی ندارد و نقطه پایان بر آن گذاشته شده است. این سخنگو گفت روسیه که به اسد پناهندگی داده، باید در منافع خود تجدیدنظر کند.

گزارشگر خبرگزاری آسوشیتدپرس در دمشق نیز با مردمی صحبت کرده که گفتند بشار اسد بر خلاف ادعاهایی که در بیانیه روز دوشنبه خود نوشته، «از مدت‌ها پیش ملت سوریه را رها کرده بود».

یکی از ساکنان دمشق در حالی که بچه‌های محل به روی مجسمه ساقط شده حافظ اسد، پدر بشار اسد، پا می‌گذاشتند، به این خبرگزاری گفت «بشار اسد اگر از ما فرار کند، از خدا که نمی‌تواند فرار کند».

رمضان قدیروف، رهبر منطقه خودمختار چچن در روسیه و متحد ولادیمیر پوتین، پیشنهاد کرد که روسیه نام «هیئت تحریر الشام» و مقامات این گروه را از فهرست سازمان‌های تروریستی خود پاک کند.

قدیروف در پیشنهادش در روز دوشنبه ۲۶ آذر در کانال تلگرامی ریاست‌جمهوری چچن، افزود پس از حذف نام «هئیت تحریر شام» از سیاهه تروریستی، روسیه و سوریه باید گروه‌های تماس تشکیل داده و روابط دوجانبه خود را دوباره ساماندهی کنند.

او پیشنهاد کرد افرادی از سوری‌هایی که در چچن کار و زندگی می‌کنند، در گروه تماس مورد نظر باشند. با این حال مشخص نیست روسیه که به بشار اسد پناهندگی داده، به این پیشنهاد متحد ولادیمیر پوتین چه واکنشی نشان دهد.

احمد الشرع، ملقب به ابومحمد الجولانی، در دیدار با هئیتی از دروزی‌های کشورش به آن‌ها اطمینان داد که سوریه در دوران نوین خود «حامی و مدافع آن‌ها و همه شهروندان از اقلیت‌ها و قومیت‌های مختلف» خواهد بود. دروزی‌های ساکن بخش سوری جولان در روزهای گذشته نسبت به احتمال اذیت و آزار خود از سوی اسلامگرایان افراطی ابراز نگرانی کرده بودند.

شورای شهرک «خضر» در جولان سوریه نیز در نشست آخر هفته خود خواهان الحاق به اسرائیل شدند تا از گزند حملات آتی در سوریه در امان بمانند.

احمد الشرع روز دوشنبه به اسرائیل نیز اطمینان داد که سوریه در فصل تازه خود همچنان به پیمان سال ۱۹۷۴ برای ترک مخاصمه با اسرائیل پایبند است.

همچنین به نوشته نیویورک تایمز از دمشق، فرمانده «هیئت تحریر شام» جامعه جهانی را به رفع تحریم‌ها از کشورش و لغو تروریستی نامیدن تشکل شبه‌نظامیان خود فرا خواند.

او گفت قرار داشتن نام خودش در فهرست تروریستی آمریکا و سایر کشورها اهمیتی ندارد بلکه او خواهان لغو تحریم‌ها و رفع تروریستی نامیدن «هیئت تحریر شام» است، زیرا اولویت کنونی دولت‌سازی و برپایی نهادهای عمومی جهت خدمت‌رسانی به همه سوری‌ها است.

سخنگوی وزارت خارجه ایران بازگشایی سفارت جمهوری اسلامی در دمشق را نیازمند «اقدامات مقدماتی» اعلام کرده که مهم‌ترین آن «تأمین امنیت سفارت و کارکنان» است.

اسماعیل بقایی روز سه‌شنبه ۲۷ آذرماه، در واکنش به پرسشی در مورد اظهارات سفیر ایران در سوریه مبنی بر بازگشایی قریب‌الوقوع سفارت ایران گفت که ترجیح می‌دهم از واژهٔ «قریب‌الوقوع» استفاده نکنم، اما به محض فراهم‌شدن مقدمات امنیتی و سیاسی، سفارت ایران در سوریه بازگشایی خواهد شد.

سفیر ایران در سوریه ۲۵ آذر گفته بود که سفارت جمهوری اسلامی در سوریه به‌ زودی فعالیت خود را آغاز می‌کند. حسین اکبری در گفت وگویی درباره تحولات سوریه، افزوده بود که فردای روزی که گروه تحریر الشام به دمشق رسیدند، امنیت سفارت ایران را تأمین کردند. به گفته او ایران خواهان بازگشت فعالیت کنسولگری در سوریه است و آن‌ها هم اعلام آمادگی کردند.

سفیر ایران در سوریه همچنین گفته بود که قبل از رسیدن گروه تحریر الشام به دمشق، «عده‌ای نامشخص» سفارت ما را غارت کردند. اکبری در واکنش به خبر سرقت دارایی‌ سفارت ایران در دمشق نیز اضافه کرد: «به دروغ گفتند ۴۳ میلیون دلار در سفارت داشتیم، یک دلار هم نبود.»

پس از سقوط بشار اسد تصاویری از سفارت ایران در دمشق در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که عده‌ای را در حال خسارت زدن به تجهیزات اداری نشان می‌داد.