هیئت مدیرهٔ «تسلا» طرحی یک تریلیون دلاری به ایلان ماسک، مدیرعامل، پیشنهاد داده است که بزرگترین بسته حقوقی شرکتی در تاریخ خواهد بود و بر تسلط ماسک بر این کمپانی خودروساز در تلاش برای تبدیل شدن به قطب هوش مصنوعی و رباتیک تأکید میکند.
ثروتمندترین فرد جهان، حتی با وجود ادامهٔ نبرد قانونی بر سر بستهٔ حقوقی سال ۲۰۱۸ خود، که آن زمان تنها ۵۶ میلیارد دلار ارزش داشت، همواره خواستار سهم بیشتری از این شرکت برای به دست آوردن کنترل بیشتر بوده است.
پاداش پیشنهادی هیئت مدیرهٔ تسلا جدید تقریباً ۱۸ برابر طرح مورد بحث است و نزدیک به ارزش فعلی بازار این شرکت است.
ارائهٔ چنین پیشنهادی در حالی است که تسلا با کاهش تقاضا برای خودروهای برقی، افزایش رقابت از سوی رقبای چینی و فشار برای تحقق جاهطلبیهای هوش مصنوعی خود روبرو است.
این پیشنهاد، ماسک را در جایگاهی متفاوت از سایر مدیران فناوری قرار میدهد و میگوید: «بستههای جبران خسارت سنتی که به مدیران سایر شرکتها اعطا میشد، برای طراحی پاداش تشویقی آقای ماسک مناسب نبودند».
ایلان ماسک، تسلا را از یک استارتاپ خودروهای برقی کوچک به ارزشمندترین خودروساز جهان تبدیل کرد، تولید را افزایش داد و بخش صنعت را به سمت حملونقل برقی سوق داد.
با این حال، تسلا اخیراً در بحبوحهٔ کاهش تقاضا برای خودروهای برقی و تشدید رقابت در بازارهای کلیدی، در حال از دست دادن میدان به رقیب چینی خود، بید، و سایر خودروسازان است.
حامیان بستهٔ افزایش حقوق و مزایای ماسک استدلال کردهاند که برنامههای جبران خسارت او منوط به رشد بلندمدت شرکت شده است، در حالی که منتقدان نسبت به ریسکهای احتمالی این مشوقها هشدار دادهاند.
برایان کوین، استاد دانشکدهٔ حقوق کالج بوستون، گفت: «این یک بستهٔ حقوقی فوقالعاده بزرگ است. این موضوع سوالات زیادی را مطرح میکند، اما ماسک پارسال تسلا را از دلور به تگزاس منتقل کرد تا از پاسخ به پرسشها طفره برود».
او افزود: «با توجه به اینکه به نظر نمیرسد قیمت سهام تسلا اساساً ارتباط چندانی با عملکرد واقعی این خودروساز داشته باشد، گمان میکنم که آنها این بسته را تأیید خواهند کرد».
هیئت مدیره اعلام کرده که در صورت تحقق همه اهداف، این پاداش جدید میتواند سهام ماسک را به میزان قابل توجهی افزایش دهد و به او کنترل بیشتری بدهد، زیرا تسلا در تلاش است تا به ارزشمندترین شرکت جهان تبدیل شود.
جزئیات جبران خسارت
طرح پیشنهادی، در صورت دستیابی شرکت به ارزش بازار هدف ۸.۶ تریلیون دلاری، تا ۱۲ درصد از سهام تسلا، به ارزش حدود یک تریلیون دلار، را به ماسک اعطا میکند. این طرح مستلزم افزایش تقریباً هشت برابری ارزش تسلا، یا حدود ۷.۵ تریلیون دلاری، در طول دههٔ آینده است.
در صورت کسب کامل این پاداش، قدرت رأی ماسک از سهام تقریباً ۱۳ درصدی او در حال حاضر به طور قابل توجهی افزایش مییابد و بحث در مورد نحوهٔ مدیریت و جانشینی را تشدید میکند.
هیئت مدیره اعلام کرده که ارائه این پاداش منوط به افزایش به ارزش بازار و همچنین توجه به نقاط عطف عملیاتی مانند تولید انبوه تاکسیهای رباتیک و رباتهای انساننما است.
تسلا تأکید کرده که ماسک هیچ حقوق یا پاداش نقدی دریافت نخواهد کرد و تمام جبران خسارتها به عملکرد او بستگی دارد که منعکسکننده ساختار طرح او در سال ۲۰۱۸ است.
به دنبال اعلام این خبر، سهام تسلا در معاملات آینده حدود ۲.۲ درصد افزایش یافت.
هیئت مدیره تسلا در اوایل امسال یک بسته جبران خسارت موقت برای مدیرعامل ایلان ماسک به ارزش حدود ۲۹ میلیارد دلار در قالب سهام محدود تصویب کرد که به گونهای طراحی شده است که او را حداقل تا سال ۲۰۳۰ در راس امور نگه دارد، زیرا این شرکت به سمت استراتژی مبتنی بر هوش مصنوعی حرکت میکند.
تسلا از آن زمان در تگزاس دوباره ثبت شده و در حال تجدیدنظرخواهی از حکم دادگاه دلور است، اما این شرکت اعلام کرده که طرح جدید منعکسکننده بازخورد سهامداران و ضمانتهای قویتر حاکمیت شرکتی است.
بر اساس گزارشها، کمیتهٔ ویژهای از مدیران مستقل این پیشنهاد را بررسی کردهاند و در ماه نوامبر به رأی سهامداران گذاشته خواهد شد.
فضای ابری سیاست
ورود ماسک به سیاستهای حزبی و تمایل او برای به چالش کشیدن دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، نگرانیهای سرمایهگذاران تسلا را در مورد انحرافات احتمالی از کسبوکار اصلی این شرکت افزایش داده است.
در ماه ژوئیه، ایلان ماسک پس از درگیری علنی با ترامپ بر سر لایحهٔ کاهش مالیات و هزینههای دولت، از برنامههای خود برای راهاندازی یک حزب سیاسی سوم، «حزب آمریکا»، خبر داد.
ترامپ این ایده را «مسخره» خواند و هشدار داد که یک شخص ثالث باعث ایجاد هرج و مرج خواهد شد. از آن زمان، به نظر میرسد که ماسک این ابتکار عمل را کنار گذاشته است.
سهام تسلا اواخر سال ۲۰۲۴، پس از بازگشت ترامپ به دفتر بیضی شکل کاخ سفید، به بالاترین رکورد خود رسید، زیرا سرمایهگذاران پیشبینی میکردند که تسهیل مقررات میتواند روند روبوتاکسیها را تسریع کند. با این حال، سهام شرکت از آن زمان، به دلیل اختلاف سیاسی ماسک با رئیسجمهور، از اوج خود سقوط کرده است.