گروهی از سازمان‌های مردم‌نهاد و غیرانتفاعی از مردم جهان دعوت کرده‌اند در ماه فوریه، که از ۱۳ بهمن آغاز می‌شود، یک ماه کامل را به کاهش استفاده از تلفن همراه و یا اجتناب کامل از آن اختصاص دهند.
«بنیاد همبستگی جهانی»، سازمانی که کارزار «فوریهٔ بدون تلفن همراه» را ترویج می‌کند، در بیانیه‌ای نوشته است: «تلفن‌های همراه به ما کمک می‌کنند تا کارهای مهم بسیاری را انجام دهیم، اما این دستگاه‌ها طوری طراحی شده‌اند که ما را معتاد نگه دارند.»
این بیانیه سپس می‌افزاید که طراحی بسیار اعتیادآور این ابزار ارتباطی باعث شده ما روزانه به‌طور متوسط ۲۲۱ بار به تلفن‌های همراه خود را نگاه بیندازیم.
جیکوب وارن، یکی از اعضای بنیاد همبستگی جهانی، هم گفته است این ماه فرصتی است برای این‌که از خود بپرسیم «واقعاً چه نیازی به تلفن همراه خود داریم».
ترویج‌گران این کارزار امیدوارند اگر مردم مدتی را بدون تلفن همراه خود بگذرانند، بتوانند تأثیر آن را بر زندگی خود درک کنند.
امروزه از دوری کردن آگاهانه از تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی در مدتی معین با عنوان «سم‌زدایی دیجیتال» یاد می‌شود.
ماجرای اعتیاد به تلفن همراه چیست؟
کارشناسان می‌گویند با هر بار مراجعه به شبکه‌های اجتماعی، مولکولی به نام دوپامین در بدن ترشح می‌شود که مغز ما به آن مشابه مواد مخدری چون کوکائین واکنش نشان می‌دهد.
دوپامین نقشی اساسی و بنیادین در حفظ انگیزهٔ انجام کارها در انسان دارد.
دکتر آنا لمبکه، استاد روان‌پزشکی در دانشگاه استنفورد و نویسندهٔ کتاب «ملتِ دوپامین: یافتن تعادل در عصر افراط»، می‌گوید نوسان دوپامین در مغز انسان‌های اولیه یک پیشرفت تکاملی مهم بوده برای این‌که دنبال کردن نیازهای اساسی، از جمله آب و غذا و پناهگاه، برای انسان لذت‌بخش باشد.
لمبکه می‌افزاید: «اما این لذت طولی نمی‌کشد و خیلی زود فروکش می‌کند تا ما تمایل داشته باشیم دوباره به جست‌وجوی نیازهای خود بپردازیم.»
در زندگی مدرن و در دنیایی که فراوانی‌هایش بسیار بیشتر از کمبودهای آن است، مغز ما در معرض شیرینی‌ها، شبکه‌های اجتماعی، تلویزیون، رابطهٔ جنسی، مواد مخدر و بسیاری دیگر از محرک‌های در دسترس دوپامین قرار دارد.
اما به‌گفتهٔ لمبکه، مغز ما برای چنین دسترسی آسان و فراوانی به دوپامین تکامل نیافته است.
این وضعیت باعث شده بسیاری افراد دیگر قادر به لذت بردن از چیزهای معمولی نباشند و این چیزها دیگر نه فقط ما را «خوشحال» نمی‌کنند بلکه تنها باعث می‌شوند احساسی عادی داشته باشیم.
لمبکه می‌گوید این درست مشابه اعتیاد است و ترک این محرک‌ها، مانند ترک مادهٔ مخدر برای فرد معتاد، آثاری ازجمله اضطراب، تحریک‌پذیری، ناخوشی و هوس را در پی دارد.
بنابراین اگر مایلید یک ماه آینده را به کارزار جهانی «فوریهٔ بدون تلفن همراه» بپیوندید، بدانید این کار، مانند ترک اعتیاد به مخدرهای معروف، آسان نخواهد بود اما ارزشش را دارد.
امیلی همندینگر، دکترای بهداشت عمومی و استادیار روان‌پزشکی در دانشگاه کلرادو، در این باره گفته است تلاش برای ترک اعتیاد به تلفن همراه بستگی به فرد و اهدافی دارد که می‌خواهد به آن دست یابد.
او همچنین توصیه کرده که در این ماه روی بهبود عادت‌های خود کار کنید، در غیر این صورت اگر قرار باشد بعد از مدتی دوباره به همان رفتار قبلی بازگردید، «ممکن است به سم‌زدایی‌های بیشتری نیاز پیدا کنید».
