چندین کارمند در بخش فرهنگ دولتی در غرب ترکمنستان به رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی گفته‌اند که به آن‌ها مهلتی سخت‌گیرانه داده شده تا پیش از جشن‌های روز استقلال این کشور وزن کم کنند و «ظاهر آبرومندی» داشته باشند.
بازیگران، خوانندگان، رقصندگان و دیگر هنرمندان گفته‌اند مقام‌های استان بَلخان به افرادی که اضافه‌وزن دارند دستور داده‌اند تا پیش از جشن‌های همگانی روز ۲۷ سپتامبر (ششم مهر) لاغر شوند وگرنه عواقب سختی در انتظارشان است.
به گفتهٔ این هنرمندان، مقامات تهدید کرده‌اند کسانی که وزن کم نکنند، کارشان را از دست خواهند داد و دیگر اجازه حضور روی صحنه یا در تلویزیون را نخواهند داشت.
گفته می‌شود این دستور از جانب قربانقلی بردی‌محمداف، رئیس‌جمهور پیشین ترکمنستان و رئیس شورای خلق، یعنی نهادی قدرتمند که بر همه شاخه‌های حکومت نظارت دارد، صادر شده است.
یکی از بازیگران به رادیو آزادی گفت: «بر اساس دستور [بردی‌محمداف] به هنرمندان دارای اضافه‌وزن گفته شده که تا ۲۷ سپتامبر وزن کم کنند، به‌ویژه باید چربی شکم‌شان را آب کنند. به‌طور شفاهی و قاطع به آن‌ها هشدار داده شد که اگر لاغر نشوند از سیستم فرهنگی اخراج می‌شوند».
یک هنرمند دیگر گفت مقام‌ها همچنین هشدار داده‌اند که «خیلی لاغر شدن» هم مطلوب نیست.
این افراد به شرط ناشناس ماندن صحبت کردند چون بیم داشتند از سوی حکومت ترکمنستان که هیچ انتقادی از سیاست‌هایش را برنمی‌تابد، هدف قرار بگیرند.
پیش‌تر نیز در ترکمنستان پلیس‌ها مجبور شده بودند برای حفظ شغل خود وزن کم کنند.
غذای سالم دست‌نیافتنی است
به گفتهٔ یک بازیگر تئاتر دولتی موسوم به «تئاتر صفرمراد ترکمن‌باشی» در شهر بلخان‌آباد، هنرمندان فرهنگی به‌سرعت رژیم گرفتن را آغاز کرده‌اند تا مهلت را از دست ندهند.
اما او گفت بسیاری شکایت دارند که با دستمزد ناچیزشان توان خرید غذای سالم یا ثبت‌نام در باشگاه ورزشی را ندارند.
او افزود: «حقوق ما کفاف خرید سبزیجات و میوهٔ باکیفیت، نان سبوس‌دار یا گوشت کم‌چربی را نمی‌دهد. تازه علاوه بر این انتظار دارند همهٔ هزینهٔ لباس‌هایی را که برای اجرا می‌پوشیم خودمان بدهیم».
یکی دیگر از کارکنان گفت: «حقوق پایین باعث شده که مردم به سراغ غذاهای ارزان‌تر مثل نان سفید بروند؛ مثلاً قیمت یک کیلو کلم بروکلی سرسام‌آور است. یک کیلو سیب ۵۰ منات، یک کیلو پرتقال ۶۰ منات و عضویت ماهانه در باشگاه ۱۰۰۰ منات است. با حقوق ۳۰۰۰ مناتی در ماه، نمی‌توانیم خیلی از این چیزها را بخریم».
طبق نرخ رسمی بانک ملی ترکمنستان، هر دلار آمریکا معادل ۳٫۴۹ منات است، اما ارزش واقعی منات در بازار آزاد بسیار کمتر از نرخ رسمی است.
ایجاد محدودیت در زندگی روزمره
دو کشور در همسایگی ترکمنستان، یعنی تاجیکستان و ازبکستان هم پیش‌تر به پلیس‌های چاق شش ماه فرصت داده بودند تا برای حفظ شغل‌شان به تناسب اندام برسند. در تاجیکستان دست‌کم ۱۰ مأمور پلیس به‌دلیل رعایت نکردن این دستور اخراج شدند.
قربانقلی بردی‌محمداف، پدر رئیس‌جمهور کنونی، سردار بردی‌محمداف، به خاطر وسواسش نسبت به چیزی که «سبک زندگی سالم» می‌نامد، معروف است.
او در سال‌های ریاست‌جمهوری‌اش هر آوریل «ماه سلامت و خوشبختی» اعلام می‌کرد و کارمندان دولت و دانشجویان مجبور بودند در دویدن‌های دسته‌جمعی، دوچرخه‌سواری و برنامه‌های ورزشی گروهی شرکت کنند.
با این حال بسیاری از مردم این کشورِ برخوردار از منابع غنی گاز طبیعی، از سیاست‌های سرکوبگرانه حکومت، فساد گسترده و فقر و فاقه‌ای که میلیون‌ها ترکمن را وادار به مهاجرت کرده، ناراضی‌اند.
یکی از کارکنان تئاتر بلخان‌آباد گفت: «حالا بردی‌محمداف می‌خواهد حتی اندازه شکم‌های ما را هم کنترل کند. این یکی از آخرین چیزهایی بود که دولت هنوز در آن دخالت نمی‌کرد».
