بریتانیا و اتحادیه اروپا توافق جدیدی برای کاهش محدودیتهای تجاری و گمرکی و همکاری امنیتی امضا کردند.
این توافق که روز دوشنبه ۲۹ اردیبهشت به امضا رسید، توافقی «تاریخی» توصیف شده که مسیر روابط نزدیکتر در زمینهٔ دفاعی و تجاری را ترسیم میکند و آغازگر فصلی تازه پس از خروج پرتنش بریتانیا از این اتحادیه در پنج سال پیش است.
بر پایهٔ متن پیشنویس توافق، جابهجایی «بخش عمدهای از حیوانات، فرآوردههای دامی، گیاهان و محصولات گیاهی میان بریتانیای کبیر و اتحادیه اروپا» بدون نیاز به گواهی یا بازرسیهایی که در حال حاضر الزامی هستند، انجام خواهد شد.
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، گفت: «این توافق آغازگر عصری نوین در روابط ماست… ما به یک شراکت راهبردی تازه و متناسب با زمانهمان دست مییابیم.»
توافق دفاعی میان دو طرف به معنای برگزاری گفتوگوهای منظم امنیتی، احتمال پیوستن بریتانیا به مأموریتهای نظامی اتحادیه اروپا و همچنین بهرهبرداری کامل لندن از صندوق دفاعی ۱۵۰ میلیارد یورویی (۱۶۷ میلیارد دلاری) است که این بلوک در حال ایجاد آن است.
گفتوگوهای جدید دفاعی بریتانیا و اتحادیه اروپا در حالی انجام شد که اتحادیه اروپا و بریتانیا برای تقویت توان دفاعی خود در برابر تهدید روسیه و نگرانی از اینکه ایالات متحده تحت ریاستجمهوری دونالد ترامپ دیگر اروپا را حمایت نکند، به رقابت افتادهاند.
بر اساس توافق تازه، دو طرف همچنین توافق کردند که در ازای تمدید ۱۲ سالهٔ حق صید اتحادیه اروپا در آبهای بریتانیا، کنترلهایی را که بر صادرات بریتانیا به ۲۷ کشور عضو اتحادیه اعمال شده بود، لغو کنند.
سیاستمداران محافظهکار در بریتانیا این اقدام را «تسلیم» خواندهاند.
استارمر اما اعلام کرد که این توافق «منافع واقعی و ملموسی» برای بریتانیا به همراه خواهد داشت، از جمله در زمینهٔ «امنیت، مهاجرت نامنظم و قیمت انرژی» که به گفتهٔ او موجب «کاهش هزینهها، ایجاد شغل و حفاظت از مرزها» خواهد شد.
کییر استارمر بازگشت کامل آزادی تردد میان مرزهای بریتانیا و اتحادیه اروپا را رد کرده اما از طرحی محدود برای جابهجایی جوانان ۱۸ تا ۳۰ سالهٔ بریتانیایی و اروپایی بهمنظور تحصیل و کار در دو سوی کانال مانش استقبال کرده است.
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، این توافق را «روزی بزرگ» خواند و افزود: «اکنون ورق را برمیگردانیم و فصل جدیدی را آغاز میکنیم.»
او در ادامه گفت: «این امر در چنین دورانی بسیار مهم است، چراکه شاهد افزایش تنشهای ژئوپولیتیکی هستیم، اما ما همنظر و دارای ارزشهای مشترک هستیم.»
دیپلماتهای اتحادیه اروپا گفتند که پس از مذاکرات شبانهروزی برای حل اختلافات، سرانجام توافقی برای بازتنظیم روابط بهدست آمد.
این توافق قرار است تا سال ۲۰۴۰ حدود ۹ میلیارد پوند به اقتصاد بریتانیا بیفزاید.