ایالات متحده روز چهارشنبه ۳۰ آبان، قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل دربارهٔ آتشبس در جنگ اسرائیل در غزه را وتو کرد و اعضای شورا را متهم کرد که به شکل بدبینانهای تلاشها برای رسیدن به سازش بین طرفین را رد کردهاند.
این شورا که ۱۵ عضو دارد، در نشستی دربارهٔ قطعنامهای که توسط ۱۰ عضو غیر دائم پیشنهاد شده بود رأیگیری کرد. این قطعنامه خواستار «آتشبس فوری، بدون قید و شرط و دائمی» و همچنین آزادی گروگانها بود.
تنها ایالات متحده با استفاده از حق وتوی خود به عنوان یکی از اعضای دائم، این قطعنامه را مسدود کرد.
به نوشته خبرگزاری رویترز، یک مقام ارشد آمریکایی که به شرط ناشناس ماندن پیش از رأیگیری با خبرنگاران صحبت کرد، گفت آمریکا تنها از قطعنامهای حمایت خواهد کرد که صراحتاً خواستار آزادی فوری گروگانهاس اسرائیلی به عنوان بخشی از آتشبس باشد.
این مقام افزود: «همانطور که بارها گفتهایم، ما نمیتوانیم از یک آتشبس بدون قید و شرط که خواستار آزادی فوری گروگانها نباشد، حمایت کنیم.»
کارزار ۱۳ ماهه اسرائیل در غزه تاکنون نزدیک به ۴۴ هزار نفر را کشته و تقریباً تمام جمعیت این منطقه را دستکم یکبار آواره کرده است. این کارزار در واکنش به حمله افراد گروه افراطی حماس در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، حملهای که منجر به کشته شدن ۱٬۲۰۰ نفر و اسارت بیش از ۲۵۰ گروگان در اسرائیل شد. حماس از گروههایی است که در فهرست تروریستی ایالات متحده و اتحادیه اروپا قرار دارد.
دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد، متن این پیشنویس را «شرمآور» خوانده و گفته سازمان ملل متحد حق ندارد «مانع تلاشهای اسرائیل برای دفاع از جان شهروندانش شود».
پیش از رأیگیری، بریتانیا متن جدیدی را پیشنهاد کرد که آمریکا از آن به عنوان یک سازش دوطرفه حمایت میکرد، اما این پیشنهاد رد شد.
از زمان آغاز جنگ غزه، ایالات متحده به عنوان مهمترین شریک اسرائیل، چندین قطعنامه پیشنهادی برای آتشبس را وتو کرده است.
برخی دیپلماتها ابراز امیدواری کرده بودند که در پی پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، جو بایدن در هفتههای باقیمانده از حضورش در کاخ سفید، نرمش بیشتری نشان داده و راه را برای برقراری آتشبس هموار کند.
در عین حال، هیئت نمایندگی فلسطین در سازمان ملل هم نسبت به متن پیشنهادی تازه نگرانیهایی داشت و بخشهای مربوط به «ورود کمکهای بشردوستانۀ غذایی و دارویی به نوار غزه» را، «ناکافی» خوانده بود.
به گفته این هیئت، تنها راهکار واقعی برای خروج از این بحران، درخواست برقراری آتشبس فوری و بیقید و شرط، بر اساس «فصل هفتم» منشور سازمان ملل متحد است.
فصل هفتم منشور این سازمان، به شورای امنیت اختیار میدهد که برای حصول اطمینان از اجرای قطعنامه، به ابزارهایی مانند تحریم متوسل شود؛ موضوعی که در پیشنویس فعلی به آن اشاره نشده بود.
حملات تازۀ اسرائیل به غزه
در همین حال خبر رسید که در دو حملۀ هوایی تازۀ اسرائیل به شمال نوار غزه و شهر رفح در جنوب این باریکه، دستکم ۱۵ تن از جمله یک نیروی امدادی کشته و سه امدادگر دیگر هم زخمی شدند.
به این ترتیب، تعداد نیروهای امدادی که از آغاز جنگ غزه در این منطقه کشته شدهاند، به دستکم ۸۷ تن رسید.
این در حالیاست که آمبولانسها و خودروهای امداد و نجات موجود در نوار غزه هم بهدلیل کمبود سوخت و ممانعت اسرائیل از انتقال سوخت به این منطقه، امکان فعالیت عادی خود را از دست دادهاند.
در همین حال گروهی از ساکنان جبالیا، بیت حانون و بیت لاهیا، با اشاره به اقدام ارتش اسرائیل در منفجر کردن دهها خانه در این سه منطقه، اسرائیل را متهم میکنند که قصد دارد با خالی از سکنهکردن این نواحی در شمال نوار غزه، یک «منطقۀ حائل» بهوجود آورد؛ اتهامی که اسرائیل رد میکند.
اسرائیل ادعا میکند تنها دلیل ورود نیروهای ارتش به این مناطق، مقابله با شبهنظامیان گروه افراطی حماس و ممانعت از سازمانیافتن مجدد آنها است. به گفته ارتش اسرائیل، از یک ماه و نیم پیش که عملیات در این مناطق آغاز شده، صدها تن از اعضای این گروه، که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا هم تروریستی شناخته میشود، کشته شدهاند.
در مقابل حماس و شاخۀ نظامی گروه جهاد اسلامی هم ادعا میکنند که در این مدت با استفاده از خمپاره و موشکهای ضد تانک، چندین سرباز اسرائیلی را کشتهاند.
در تحولی دیگر مدیر بیمارستان «کمال عدوان»، یکی از سه مرکز بهداشتی شمال غزه که هنوز تا حدی فعال هستند، با اشاره به هدف قرارگرفتن این بیمارستان در بمباران سهشنبهشب ۲۹ آبانماه، هشدار داد که با توجه ممانعت اسرائیل از ورود آب و غذا به این مرکز، جان بیماران و مجروحان با خطر جدی روبرو است.
به گفته مقامهای بهداشتی و درمانی فلسطینی، عملیات اسرائیل در نوار غزه تاکنون نزدیک به ۴۴ هزار کشته و قریب به ۱۰۴ هزار زخمی برجا گذاشته و زیرساختهای درمانی، آموزشی و انرژی این باریکه، تقریباً به طور کامل از بین رفته است.
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل روز سهشنبه ۲۹ آبانماه در بازدید از نوار غزه، بار دیگر تأکید کرد که پس از پایان جنگ، حماس نمیتواند در این منطقه حضور داشته باشد.
نخستوزیر اسرائیل همزمان تأکید کرد که کشورش همچنان به آزادی ۱۰۱ گروگان باقیمانده در غزه امیدوار است و برای آزادی هریک از آنها، جایزهای ۵ میلیون دلاری اعلام کرد.