یک دادگاه آمریکایی در حکمی شرکت اسرائیلی «اناساو»، سازنده جاسوسافزارها، را موظف کرد که از هدف قرار دادن سرویس پیامرسان واتساپ متعلق به شرکت متا پلتفرمز خودداری کند. شرکت اسرائیلی هشدار داده این حکم ممکن است به تعطیلی کامل آن منجر شود.
در حکم ۲۵ صفحهای که روز جمعه ۲۵ مهر از سوی فیلیس همیلتون، قاضی دادگاه منطقهای ایالات متحده، صادر شد، حکمی دائمی علیه تلاشهای اناساو برای نفوذ به واتساپ که یکی از پرکاربردترین پلتفرمهای ارتباطی جهان است، اعمال شد.
قاضی همیلتون همچنین مبلغ جریمهای را که هیئت منصفه در دادگاه پیشین تعیین کرده بود، بهطور چشمگیری کاهش داد. به این ترتیب، جریمهٔ تنبیهی اناساو به متا از حدود ۱۶۷ میلیون دلار به ۴ میلیون دلار کاهش یافت.
با این حال، حکم ممنوعیت دائمی احتمالاً چالشی بزرگ برای شرکت اسرائیلی خواهد بود؛ شرکتی که سالهاست به دلیل تسهیل نقض حقوق بشر از طریق «پگاسوس»، ابزار جاسوسی پیشرفتهاش، تحت انتقاد قرار دارد.
پگاسوس با سوءاستفاده از آسیبپذیریهای موجود در نرمافزارهای رایج، امکان جاسوسی و نظارت را فراهم میکند، و به همین دلیل واتساپ یکی از اهداف اصلی آن بوده است.
بر اساس متن حکم، اناساو پیشتر استدلال کرده بود که هرگونه ممنوعیت در هدف قرار دادن واتساپ «کل فعالیت شرکت را در معرض خطر قرار میدهد» و این شرکت را «مجبور به تعطیلی میکند.»
مدیران متا از این تصمیم استقبال کردند. ویل کاتکارت، رئیس واتساپ، در شبکهٔ ایکس (توییتر سابق) نوشت: «حکم امروز شرکت سازندهٔ جاسوسافزار اناساو را برای همیشه از هدف قرار دادن واتساپ و کاربران جهانی ما منع میکند. ما از این تصمیم که نتیجهٔ شش سال تلاش حقوقی برای پاسخگو کردن اناساو در قبال حمله به اعضای جامعهٔ مدنی است، استقبال میکنیم.»
دیوان عالی آمریکا حدود سه سال پیش رای داد که واتساپ میتواند شکایت خود علیه شرکت اناساو، تولید کننده ابزار جاسوسی پگاسوس، را پیگیری کند.
اناساو استدلال کرده بود که ابزارهای جاسوسی پگاسوس را به نیابت از سوی دولتها نصب کرده و در نتیجه در برابر هر گونه شکایتی مصونیت دارد.
اناساو که همچنین مدعی شده محصولاتش برای مبارزه با جرایم جدی و تروریسم استفاده میشود، روز جمعه از کاهش ۹۷ درصدی جریمهٔ مالی استقبال کرد و گفت که این ممنوعیت شامل حال مشتریانش نمیشود، «و آنها همچنان از فناوری شرکت برای کمک به حفظ امنیت عمومی استفاده خواهند کرد.»
این شرکت اعلام کرد که تصمیم دادگاه را بررسی کرده و «بر اساس آن، دربارهٔ گامهای بعدی خود تصمیم خواهد گرفت.»
طبق گزارشی از نشریهٔ فناوری «تککرانچ» در اوایل ماه جاری، این شرکت اخیراً توسط گروهی به رهبری رابرت سیموندز، تهیهکنندهٔ هالیوود، خریداری شده است. سیموندز به درخواست ایمیلی برای اظهارنظر پاسخی نداده است.
تحقیقات یک گروه روزنامهنگاری مستقل که مرکز آن در پاریس است و نتایج آن در سال ۲۰۲۱ در ۱۷ موسسه رسانهای بین المللی منتشر شد نشان میداد که «پگاسوس» برای جاسوسی از تعداد کثیری از روزنامهنگاران، فعالان سیاسی و حقوق بشری و حتی مقامات ارشد دولتها در یک مقیاس جهانی به کار گرفته شده است.