با اصرار ترکیه بر خرید سامانه روسی اس-۴۰۰، تنش بین آمریکا و ترکیه بشدت افزایش یافته و در تازه‌ترین تحول، واشینگتن هفت هفته به آنکارا ضرب‌الاجل داد که اگر این تصمیم را کنار نگذارد، قرارداد فروش جنگنده‌های اف ۳۵ به ترکیه لغو خواهد شد.
اِلِن لُرد، معاون وزیر دفاع آمریکا در امور پشتیبانی و فناوری، روز شنبه ۱۸ خرداد گفت ترکیه تا پایان ماه ژوئیه (مطابق هشتم مرداد) مهلت دارد که از خرید سامانه روسی اس – ۴۰۰ اعلام انصراف کند.
به گفته خانم لرد، در صورتی که ترکیه در مهلت یادشده اقدام به انصراف نکند امکان خرید جنگنده‌های اف ۳۵ آمریکایی را نخواهد داشت و خلبانان ترکیه‌ای نیز که برای آموزش پرواز با این جنگنده‌ها به آمریکا آمده‌اند اخراج خواهند شد.
این مقام وزارت دفاع آمریکا گفت مهلت هفت هفته‌ای زمانی کافی ست که خلبانان ترکیه‌ای به مسئولیت‌های دیگری گمارده شوند و خاک آمریکا را ترک کنند.
پیش از این نشست خبری گزارش شده بود که پاتریک شاناهان، سرپرست وزارت دفاع آمریکا، به هولوسی آکار، همتای ترکیه‌ای خود، نامه‌ای فرستاده و به او اعلام کرده است که واشینگتن مشارکت ترکیه در پروژه اف ۳۵ را متوقف خواهد کرد مگر آن که آنکارا سیاست خود را تغییر دهد.
در این نامه که خبر آن روز جمعه منتشر شد گام‌های احتمالی که واشینگتن ظرف هفت هفته آتی برای کنار گذاشتن ترکیه از پروژه اف ۳۵ برخواهد داشت شرح داده شده است.
وزارت دفاع ترکیه با صدور بیانیه‌ای، دریافت این نامه را تایید کرد اما بدون اشاره‌ای به پروژه اف ۳۵ و سایر جزئیات، تنها گفت که این نامه «مربوط به مسائل دفاعی و امنیتی بین دو کشور» بوده است.
با این حال وزارت دفاع ترکیه در بیانیه خود تأکید کرد که انتظار دارد راه حلی برای مشکلات پیش‌آمده یافت شود.
ترکیه یکی از اعضای پیمان ناتو است اما با وجود مخالفت شدید دیگر اعضای این پیمان نظامی، سفارش سامانه ضدهوایی اس – ۴۰۰ را به روسیه داده است.
آمریکا و دیگر اعضای ناتو اس-۴۰۰ روسیه را در راستای مقابله با تجهیزات ناتو و به ویژه تهدیدی برای جنگنده‌های اف ۳۵ می‌دانند.
با این حال به رغم افزایش فشارهای آمریکا، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، گفته است در انجام این معامله با روس‌ها «مصمم» است و این معامله را «تمام‌شده» می‌داند.
همچنین گزارش شده است که ترکیه شماری از کارشناسان خود را برای آشنایی با سامانه اس-۴۰۰ به روسیه اعزام کرده است.
ترکیه از سوی دیگر یکصد فروند جنگنده پیشرفته اف ۳۵ از آمریکا خریداری کرده و در حال حاضر دست‌کم دو خلبان ترکیه‌ای برای آموزش پرواز با این جنگنده در آمریکا به سر می‌برند.
ترکیه همچنین در تولید قطعات اف ۳۵ نیز سرمایه‌گذاری سنگینی کرده و هم‌اکنون شرکت‌های ترک صدها قطعه از این جنگنده را می‌سازند.
با این حال الن لرد، معاون وزیر دفاع آمریکا، روز شنبه هشدار داد که اگر ترکیه از خرید اس-۴۰۰ صرف‌نظر نکند، مشارکتش در این بخش از پروژه اف ۳۵ نیز از اوایل سال آینده میلادی متوقف خواهد شد.
به گفته خانم لرد، «ترکیه هنوز فرصت برای تغییر برنامه خود دارد. اگر ترکیه از تحویل اس-۴۰۰ صرف‌نظر کند، ما کاری می‌کنیم که همه چیز به شرایط عادی بازگردد».
