اعلام تعرفهٔ ۱۰ درصدی بر اکثر کالاهای وارداتی به ایالات متحده و همچنین وضع تعرفه‌های بسیار بالاتر بر کشورهای دوست و دشمن آمریکا، با واکنش‌های زیادی در جهان روبرو شده و احتمال بروز جنگ تجاری، بالا رفتن نرخ تورم و توقف رشد اقتصادی را افزایش داده است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، عصر چهارشنبه ۱۳ فروردین در کاخ سفید گفت که این کشور تعرفهٔ پایه ۱۰ درصدی به همه کالاهای وارداتی به ایالات متحده می‌بندد و «تعرفه‌های متقابل» را علیه کشورهایی وضع می کند که به گفته او، «دهه‌ها ما را غارت کردند».
به گزارش خبرگزاری رویترز، اعلام این خبر بلافاصله موجب ایجاد آشفتگی در بازارهای بین‌المللی شد و واکنش رهبران جهان را به دنبال داشت که «اکنون با پایان دهه‌ها آزادسازی تجارت روبرو هستند که نظم جهانی را شکل داده است».
بر اساس این گزارش، شاخص سهام نیکی ژاپن به پایین‌ترین حد طی هشت ماه گذشته سقوط کرد و در حالی که سرمایه‌گذاران به دنبال خرید اوراق قرضه و طلا هستند، معاملات آتی سهام در آمریکا و اروپا نیز کاهش یافت.
داو جونز، بازار سهام نیویورک، روز چهارشنبه ۲.۲ درصد از ارزش خود را از دست داد، و شاخص معاملات آتی اس‌اندپی ۵۰۰ نیز ۲.۹ درصد کاهش یافت که نشان‌دهنده ضررهای احتمالی با بازگشایی بازارهای ایالات متحده در روز پنجشنبه است.
در معاملات آسیایی، شاخص نیکی ۲۲۵ توکیو برای مدت کوتاهی چهار درصد کاهش یافت که بیشترین زیان را بخش‌های خودروسازی و بانک‌ها متحمل شدند. این شاخص، اندکی قبل از بسته شدن بازار، ۳.۴ درصد افت نشان داد.
چین، اقتصاد شمارهٔ دو جهان، که دولت ترامپ پیشتر تعرفه ۲۰ درصدی علیه آن وضع کرده بود، اکنون هدف تعرفه ۳۴ درصدی نیز قرار گرفته است که مجموع آن را به ۵۴ درصد می‌رساند.
پکن تهدید کرده است که دست به اقدامات متقابل می‌زند.
گزارش‌ها حاکی است که به دنبال وضع تعرفهٔ جدید علیه چین، واحد پولی یوان به پایین‌ترین سطح خود طی هفت هفتهٔ گذشته سقوط کرد. یوان در برابر هر دلار آمریکا ۷.۳۰ معامله شد که ضعیف‌ترین نرخ آن از ۱۳ فوریه تاکنون است.
هدف گرفتن متحدان نزدیک ایالات متحده
متحدان نزدیک ایالات متحده، مانند ژاپن و اتحادیه اروپا، نیز به ترتیب هدف تعرفه‌های ۲۴ و ۲۰ درصدی قرار گرفتند. تعرفه‌های پایه ۱۰ درصدی از پنجم آوریل (۱۵ فروردین) و تعرفه‌های متقابل از ۹ آوریل (۱۹ فروردین) اعمال می‌شوند.
ژاپن روز پنجشنبه اعمال تعرفه‌های جدید را «بسیار تأسف‌آور» خواند و گفت که این تعرفه‌ها ممکن است قوانین سازمان تجارت جهانی و توافق تجاری دو کشور را زیر پا بگذارد.
یوجی موتو، وزیر تجارت و صنعت، به خبرنگاران گفت: «من اعلام کرده‌ام که اقدامات تعرفه‌ای یک‌جانبه اتخاذ شده توسط ایالات متحده بسیار تأسف‌آور است و بار دیگر قویاً از (واشینگتن) خواستم که آن‌ها را در مورد ژاپن اعمال نکند».
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، این تعرفه‌ها را «ضربه بزرگی به اقتصاد جهانی» خواند و گفت که این بلوک ۲۷ کشوری آماده است در صورت شکست مذاکرات با واشینگتن، با اقدامات متقابل پاسخ دهد.
او در بیانیه‌ای گفت: «عواقب این اقدام برای میلیون‌ها نفر در سراسر جهان وخیم خواهد بود».
کارین کلر ساتر، رئیس‌جمهور سوئیس، هم گفت که دولت او این تصمیم را مورد توجه قرار داده و به سرعت اقدامات بعدی خود را تعیین خواهد کرد.
او در پستی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «منافع اقتصادی بلندمدت کشور اولویت دارد. پایبندی به قوانین بین‌المللی و تجارت آزاد همچنان ارزش اصلی است»
ایالات متحده بزرگترین بازار صادراتی سوئیس است و دولت این کشور در تلاش بود تا بر سهم سوئیس در اقتصاد ایالات متحده تاکید کند. سوئیس ششمین سرمایه‌گذار خارجی بزرگ در ایالات متحده به شمار می‌رود.
هان داک سو، رئیس‌جمهور موقت کرهٔ جنوبی، روز پنجشنبه خواستار مذاکره با آمریکا برای کاهش تعرفه‌ها شد و دستور اقدامات حمایتی اضطراری برای مشاغل را صادر کرد.
کرهٔ جنوبی در اقدام جدید دولت دونالد ترامپ مشمول تعرفهٔ ۲۵ درصدی شده است.
هان از وزیر صنعت کره جنوبی خواست تا جزئیات تعرفه‌ها را بررسی و فعالانه با واشینگتن برای به حداقل رساندن تأثیر آن‌ها مذاکره کند.
مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا، می‌گوید تعرفه‌های جدید آمریکا، «سیستم تجارت بین‌المللی را به طور اساسی تغییر می‌دهد».
او گفت که اعمال این تعرفه‌ها بر زندگی میلیون‌ها کانادایی تأثیر خواهد گذاشت.
نخست‌وزیر کانادا بدون اشاره به جزئیات گفت: «ما با اقدامات متقابل با این تعرفه‌ها مبارزه خواهیم کرد. ما از کارگران خود محافظت می‌کنیم».
«روز آزادی» آمریکا با اعمال تعرفه‌های جدید
رئیس‌جمهور ایالات متحده در سخنرانی روز چهارشنبه خود که آن را «روز آزادی» نامید، استدلال کرد که تعرفه‌های «متقابل» پاسخی به عوارض و سایر موانع غیرتعرفه‌ای است که بر کالاهای آمریکایی اعمال می‌شود.
او وعده داد که تعرفه‌های جدید باعث افزایش مشاغل تولیدی در داخل آمریکا و رونق اقتصادی خواهد شد.
آقای ترامپ گفت: «برای دهه‌ها، کشور ما توسط کشورهای دور و نزدیک، اعم از دوست و دشمن، غارت شده، مورد چپاول و تجاوز قرار گرفته و به تاراج رفته است».
اقتصاددانان خارجی هشدار داده‌اند که تعرفه‌ها می‌تواند رشد اقتصاد جهانی را کند کند، خطر رکود اقتصادی را به دنبال خواهد داشت و هزینه‌های زندگی یک خانوادهٔ متوسط آمریکایی را هزاران دلار افزایش می‌دهد.
کانادا و مکزیک، دو شریک تجاری بزرگ ایالات متحده، در حال حاضر با تعرفه ۲۵ درصدی بر بسیاری از کالاها روبرو هستند و پس از اعلام روز چهارشنبه با عوارض اضافی روبرو نخواهند شد.
حتی برخی از جمهوریخواهان هم دربارهٔ سیاست تجاری دولت ترامپ ابراز نگرانی کرده‌اند.
چند ساعت پس از سخنرانی روز چهارشنبه او، سنا با ۵۱ رای مثبت در برابر ۴۸ رای منفی به طرحی داد که به تعرفه‌های ترامپ بر کانادا خاتمه می‌دهد که نشان‌دهنده جدایی برخی از جمهوریخواهان از رئیس‌جمهور است. با این حال، تصویب این طرح در مجلس نمایندگان ایالات متحده که تحت کنترل جمهوریخواهان است، بعید به نظر می‌رسد.
استفان میران، اقتصاددان ارشد دولت ترامپ، روز چهارشنبه به فاکس بیزنس گفت که تعرفه‌ها در بلندمدت به نفع ایالات متحده است، حتی اگر باعث اختلال اولیه شوند.
بستن عوارض به یک جزیرهٔ دورافتاده
یکی از موارد عجیب در اعلام تعرفه‌های جدید آمریکا، بستن عوارض ۲۹ درصدی بر جزیرهٔ نورفولک در جنوب اقیانوس آرام است که در قلمرو استرالیا بوده و فقط دو هزار نفر جمعیت دارد. اقتصاد این جزیره هم کلاً حول محور گردشگری می‌چرخد.
جورج پلنت، فرماندار جزیرهٔ نورفولک، که نماینده دولت استرالیا در آن به شمار می‌رود، روز پنجشنبه به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «تا جایی که من می‌دانم، ما چیزی به ایالات متحده صادر نمی‌کنیم».
ایالات متحده همچنین بر قلمرو استرالیایی جزایر هیرد و مک‌دونالد تعرفه وضع کرده است، در حالی که این مناطق خالی از سکنه بوده و تنها محل زندگی فُک‌ها و پنگوئن‌ها است.
