صبح یکی از روزهای اخیر در ایالت بولیوار ونزوئلا که منطقه ای جنگلی در جنوب این کشور است پنج عضو خانواده آماندا سانتا ماریا در مقابل یک درمانگاه محقر محلی و به امید دریافت داروی مالاریا صف کشیده بودند.
هر پنج نفر آنها به خاطر نیش پشه ناقل بیماری به مالاریا مبتلا شده اند. در شرایطی که وضعیت اقتصادی ونزوئلا هر روز بدتر می شود و این کشور با کمبود دارو و پزشک روبرو است بیماری مالاریا در حال گسترش است.
این دومین بار طی سه ماهه گذشته است که آماندا به مالاریا مبتلا می شود و چون تاکنون داروی مناسب را پیدا نکرده برای درمان خود از گیاهان آرام بخش استفاده می کند. او می گوید:«نمی دانم که نفرین شده ایم یا نه ولی تمام منطقه به مالاریا آلوده شده است.»
این خانواده همراه با ۵۰۰ نفر دیگر زیر آفتاب داغ منتظرند تا بلکه دارو و درمان دریافت کنند.
گفته می شود وخامت وضع بهداشت و پاکیزگی عمومی در ایالت بولیوار عامل گسترش مالاریا در ماههای اخیر است. این بیماری خطرناک در اواخر دهه ۹۰ میلادی تقریبا در کل ونزوئلا تحت کنترل قرار گرفته بود.
به احتمال فراوان دلیل اولیه گسترش مالاریا معادن غیرقانونی در این منطقه است. معدنچیان درخت های جنگل را قطع می کنند و در برکه های آب راکد کار می کنند که محل مناسبی برای رشد پشه مالاریا است.
آمارهای دولتی که اوایل سال جاری منتشر شد نشان می دهد که در سال گذشته ابتلا به مالاریا بیش از ۲۴۰ هزار مورد بوده است. این رقم به نسبت سال ۲۰۱۵ حدود ۷۶ درصد افزایش یافته و اکثر موارد در ایالت بولیوار بوده اند.
پس از انتشار این آمار وزیر بهداشت برکنار شد و از آن زمان تاکنون آمار جدیدی در مورد میزان ابتلا به مالاریا منتشر نشده است. نهادهای دولتی حاضر نشدند به مراجعه خبرگزاری رویترز در این زمینه پاسخ دهند.
معاون وزیر بهداشت ونزوئلا در سفری به ایالت بولیوار اوایل ماه نوامبر گفت شیوع مالاریا در این ایالت طی سه ماه تحت کنترل قرار خواهد گرفت. او افزود فقط طی یک هفته در پایان ماه اکتبر ۳۲ نفر بر اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست داد ه اند.
او گفت:«دلیل مرگ و میرها این است که مردم می دانند مبتلا شده اند و از عواقب این بیماری اطلاع دارند ولی به موقع مراکز بهداشتی مراجعه نمی کنند.»
حکومت تاکنون آمار کل تلفات را اعلام نکرده است. اما فعالان مدنی و پزشکان تخمین می زنند که طی سال گذشته حداقل ۲۰۰ نفر بر اثر مالاریا جان خود را از دست داده و این بیماری اکنون در حال گسترش به شهرهاست.
خوزه فلیکس اولتا پزشک و وزیر اسبق بهداشت که از منتقدان حکومت است می گوید:«تعداد زیادی از مردان جوان در معادن کار می کنند ولی فرزندان و همسران باردار آنها ساکن شهرها هستند و این بزرگترین مشکل است چون کل خانواده با خطر ابتلا به بیماری روبرو است.»
دفتر منطقه ای سازمان بهداشت جهانی ماه گذشته انتقال بیش از یک میلیون قرض ضد مالاریا به منطقه را اعلام کرد ولی پزشکان می گویند این تعداد کافی نیست. به گفته نهادهای دولتی برای جلوگیری از ایجاد بازار سیاه بیماران در طول مداوا هر بار برای دریافت يک قرص باید به درمانگاه محلی مراجعه کنند.
با این وجود در ونزوئلا به خاطر وضعیت اقتصادی وخیم و کمبود شدید اقلام اساسی برای هر محصول و کالایی بازار سیاه ایجاد می شود. یکی از معدنچیانی که در معادن غیرقانونی کار می کند می گوید:«در معادن هر قرص ضد مالاریا را به قیمت یک و نیم گرم طلا می فروشند.»
دیگران به جوشانده های سنتی روی آورده اند که خاصیت ضد عفونی دارند ولی این روشها نه درمان قطعی هستند و نه از نگرانی مردم می کاهند.
یکی از زنانی که در مقابل درمانگاه محقر محلی صف کشیده بود گفت:«همه ما خواهیم مرد چون دارو و درمان وجود ندارد.»
