ظاهراً هرچه باشد قرار نیست برجام از صدر خبرهای رسانه‌های اسرائیل پایین بیاید، حتی حالا که چند هفته‌ای بیشتر به انتخابات پارلمانی اسرائیل باقی نمانده است. یک روزنامه اسرائیلی معتقد است احیای برجام مجوزی به ایران برای داشتن بمب اتمی تا سال ۲۰۳۰ است.
برجام در حالی همچنان موضوع مناقشه میان لاپید و نتانیاهو بود که این هفته پنج رئیس پیشین ستاد ارتش اسرائیل هشدار دادند که نبود اتحاد داخلی بیشتر اسرائیل را تهدید می‌کند تا ایران هسته‌ای. یک روزنامه‌نگار سرشناس اسرائیلی هم این هفته توصیه کرده نتانیاهو و لاپید بهتر است است کارزار انتخاباتی خود را با موضوعی غیر از ایران پیش ببرند.
در این میان، اظهارات فرمانده پیشین سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل هم خبرساز بود که جزئیاتی را از نقش کشورش در کشته شدن قاسم سلیمانی بر ملا کرد.
آیا رئیس موساد موفق‌تر است؟
داوید برنئا، رئیس موساد، از دهم شهریور راهی آمریکا شده تا بخت خود را در متقاعد کردن واشینگتن به عدول از برجام بیازماید.
او سومین مقام ارشد اسرائیلی باشد که در دو هفته اخیر با این هدف به آمریکا می‌رود، و اظهارات هفته گذشته او که در اقدامی بی‌سابقه با برگزاری «نشست توجیهی» با رسانه‌ها به انتقاد شدید از آمریکا زبان گشود و توافق احتمالی آمریکا و ایران را «یک فاجعه راهبردی» برای اسرائیل نامید، کماکان در صدر تفسیرها و تحلیل‌های رسانه‌ای اسرائیل قرار داشت.
در این میان پنج رئیس پیشین ستاد ارتش اسرائیل، شامل بنی گانتز، اهود باراک، موشه یعلون، گابی اشکنازی و گادی آیزنکوت با حضور در یک برنامه شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل تأکید کردند که نبود اتحاد داخلی خطری بزرگ‌تر از برنامه اتمی ایران برای موجودیت اسرائیل است.
کشمکش و جدل میان دولت‌های اسرائیل و آمریکا بر سر احیای برجام، با وجود چند دیدار روزهای اخیر مقامات ارشد اسرائیلی از واشینگتن و سپس، گفت‌وگوی تلفنی روز نهم شهریور میان جو بایدن با یائیر لاپید ادامه یافته و این پرسش که آیا دولت لاپید و بنت در قبال «تهدیدات ناشی از ایران» سریع و به درستی عمل کردند یا نه، همچنان محل یک مناقشه سخت داخلی میان سران و مقامات سیاسی و نظامی اسرائیل است.
مجوزی برای بمب اتمی در ۲۰۳۰؟
روزنامه راستگرای اسرائیل هیوم که از بازگشت بنیامین نتانیاهو به قدرت حمایت می‌کند، نوشت که توافق آمریکا با ایران عملاً دادن «مجوز بمب اتم به ایران در سال ۲۰۳۰ است».
با این حال، به نوشته اسرائیل هیوم، دولت اسرائیل توافقِ در دست تنظیم میان آمریکا و ایران را یک «دستاورد سیاسی» اسرائیلی نیز می‌داند زیرا به اسرائیل چند ماه دیگر هم فرصت می‌دهد تا توان نظامی خود را برای اقدام احتمالی علیه ایران تکمیل کند.
یک «مقام سیاسی» اسرائیل نیز به اسرائیل هیوم گفت در حال حاضر هنوز در شرایطی نیستیم که بگوییم توافق احتمالی در کنگره آمریکا با بن‌بست روبه‌رو شود.
این مقام سیاسی در عین حال افزوده است که شواهد حاکی است این نگرانی در محافل آمریکا افزایش یافته که ایران به سکوی روسیه برای دور زدن تحریم‌های برقرار شده از سوی آمریکا و غرب علیه مسکو تبدیل شود و محتمل است که این نوع ابراز نگرانی‌ها در آمریکا بیش و بیشتر به گوش برسد، که به نوبه خود، در راستای منافع اسرائیل نیز هست.
جدال نخست‌وزیر کنونی و پیشین بر سر برجام
این هفته یائیر لاپید برای دومین بار از زمانی که به نخست‌وزیری موقت رسیده، بنیامین نتانیاهو، رهبر اپوزیسیون و مرد شماره یک حزب لیکود را به دیداری در دفتر خود فرا خواند تا در باره آخرین اطلاعاتی که دولت اسرائیل از احیای برجام کسب کرده، به او گزارش بدهد.
دیدار نخست‌وزیر با رهبر اپوزیسیون، زمانی که یک شرایط اضطراری مانند امور جنگی یا رخدادهای مهم امنیتی برای اسرائیل در شرف وقوع است، از دیرباز یک امر رایج در عرف سیاسی این کشور است.
بنیامین نتانیاهو که تا مدتی کسر شأن خود می‌دانست برای چنین دیدارهایی نزد یائیر لاپید برود چون او را در حد تجربه و هم‌طراز سیاسی خود به حساب نمی‌آورد، یک بار در زمان عملیات جنگی اسرائیل در غزه با لاپید دیدار و از تصمیمات او حمایت کرد و این هفته نیز حاضر شد این دیدار را تکرار کند تا شاید از او درباره احیای برجام جزئیات تازه‌ای بشنود.
هنوز دقایقی از این دیدار سپری نشده بود که نتانیاهو با حضور در رسانه‌ها هجمه‌ای همه‌جانبه و برق‌آسا را علیه لاپید آغاز کرد، و هم لاپید، و هم بنی گانتز وزیر دفاع، را متهم کرد که «خیلی دیر از خواب غفلت» در برابر ایران بیدار شده‌اند.
او گفت که خواب رفتن این دو تن که «می‌بایست نگاهبان چشم و گوش باز منافع حیاتی کشور باشند»، سبب شده که «ایران به دستیابی به توافق» با آمریکا خیلی نزدیک شود و این امر، «آینده اسرائیل را با خطر روبه‌رو می‌کند».
یائیر لاپید نیز سریعاً به یورش رسانه‌ای بنیامین نتانیاهو پاسخ داد و سفر نتانیاهو در مارس ۲۰۱۵ به واشینگتن و سخنرانی او در کنگره آمریکا را در حالی که باراک اوباما رئیس‌جمهور وقت و جو بایدن، معاون او، عمیقاً از این اقدام نتانیاهو ناخشنود بودند، مورد یادآوری قرار داد.
آقای لاپید گفت اسرائیل تا به امروز دارد هزینه سنگین رفتار به دور از مسئولیت نتانیاهو را می‌پردازد. او افزود که دستگاه دولت کنونی با تمام قوا با توافق جدید میان آمریکا و ایران مخالفت خواهد کرد اما «نه به قیمت لطمه زدن به روابط راهبردی با آمریکا».
لاپید همچنین گفت که «ارتش و موساد دستور گرفته‌اند برای هر سناریویی در ارتباط با ایران آماده باشند».
در جریان دست و پنجه انداختن نتانیاهو و لاپید بر سر ایران، بنی گانتز در سفر به آمریکا برای «دادن پیام روشن در مورد ایران» بود، اما موفق نشد با ژنرال لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، یا جو بایدن دیدار کند. او که تنها به دیدار با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و ژنرال کوریلا، فرمانده سنتکام و بازدید از مقر ستاد مرکزی نیروهای مسلح آمریکا در ایالت فلوریدا بسنده کرد، از طریق معاونان و سیاستمداران نزدیک به خود در اسرائیل به اظهارات بنیامین نتانیاهو پاسخ داد.
آلون شوستر، معاون وزیر دفاع و سیاستمدار عضو «جبهه مملکتی» (یک ائتلاف سیاسی جدید تازه تشکیل شده میان گانتز و شماری از همفکران او) گفت این نتانیاهو بود که کار برجام را به اینجا کشاند و اسرائیل را با این معضلات روبه‌رو کرد و حال با «پررویی» رهبران کنونی را که با هزار تقلا در حال باز کردن گره ایجاد شده به دست نتانیاهو هستند، به بی‌مسئولیتی متهم می‌کند.
آقای شوستر افزود «گستاخی» نتانیاهو بود که امنیت کشور را مهجور قرار داد و باز او با همین روحیه «گستاخ» حاضر نیست از صحنه سیاست کنار برود و اسرائیل را به پنج انتخابات پیاپی کشانده که هر بار صدها میلیون دلار هزینه از بیت‌المال را می‌بلعد.
عکسی که جنجالی شد
نه تنها مفاد مطرح شده در دیدار لاپید و نتانیاهو به محل دعوای آن‌دو مبدل شد، بلکه عکسی نیز که قرار بود دفتر نخست‌وزیری از این دیدار منتشر کند، به نوبه خود دستمایه دعوایی جدی میان دفاتر این دو شد.
عکسی که عکاس رسمی دفتر نخست‌وزیری انداخته و به رسانه‌ها داده شد، لاپید را در برابر اسناد و دفتری گشوده و ظاهراً از موضع قدرت، ولی نتانیاهو را با دست بسته و مانند یک شاگرد خوب که به حرف معلم گوش می‌دهد، به تصویر کشیده است.
دفتر نتانیاهو از اصرار دفتر لاپید برای انتشار این عکس که تنها یک ثانیه از آن دیدار بوده، ابراز نومیدی و شگفتی کرده بود.
بر اساس مکاتبات واتس‌آپی که شبکه ۱۲ تلویزیون به آن دسترسی یافته بود، رئیس دفتر نتانیاهو به رئیس دفتر لاپید نوشته بود که هرگز سابقه نداشته که عکسی از دیدار نخست‌وزیر با رهبر اپوزیسیون منتشر شود. رئیس دفتر لاپید اول جواب داده بود که نمی‌خواهید عکسی منتشر شود، ایرادی ندارد، درخواست‌تان محترم شمرده می‌شود. اما بعد از دو ساعت برای رئیس دفتر نتانیاهو نوشته بود که در رایزنی بعدی دیدیم که اهمیت دارد عکس منتشر بشود.
در این میان، باراک راوید، روزنامه‌نگار اسرائیلی، در یک مصاحبه گفت کسی دیگر به حرف‌های نتانیاهو در مورد ایران گوش نمی‌کند و دیدار او و لاپید کاملاً ابعاد سیاست داخلی داشت نه ماهوی. آقای راوید گفت خوب است که این دو سیاستمدار بر سر مسائلی که کمتر جنبه حیاتی دارد، کارزار انتخاباتی خود را به پیش ببرند نه یک موضوع پراهمیت مانند ایران.
کشته شدن سلیمانی، جزئیاتی که حالا فاش شد
در حالی که احتمال دمیدن روحی تازه به کالبد مرده برجام در صدر مسائل اسرائیل بود، ژنرال تامیر هیمن که تا همین چندی پیش فرمانده سازمان اطلاعات نظامی ارتش بود، نهم شهریور «جزئیات تازه‌ای از نقش اسرائیل» را در کشته شدن قاسم سلیمانی «فاش کرد».
به نوشته جروزالم پست، هر چند شبکه خبری ان‌بی‌سی و یاهو نیوز پیش‌تر مطالب مشروحی در مورد «نقش اسرائیل» در کشته شدن قاسم سلیمانی منتشر کرده بودند، اما اداره سانسور ارتش اسرائیل در تمامی دوره‌ای که از کشته شدن او می‌گذرد، مانع از انتشار جزئیات بود تا حالا که تامیر هیمن به آن اشاره کرده است.
هیمن به این روزنامه گفت «من مسئول آن‌چه هستم که می‌گویم؛ ما اطلاعاتی دادیم که مسئولیت سلیمانی را در کشتن آمریکایی‌ها ثابت کرد... نظر آمریکایی نسبت به او، پس از مشاهده اطلاعات ما و درک خطری که وجودش برای آمریکایی‌ها داشت، به‌شدت تغییر کرد».
اردوغان از بهبود روابط با اسرائیل چه می‌خواهد؟
در آستانه سومین سال عادی‌سازی روابط امارات متحده عربی و بحرین با اسرائیل، رسانه‌های اسرائیل کماکان از موفقیت‌های خیره کننده در گسترش روابط سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و گردشگری با امارات خبر می‌دهند و جزئیات همکاری‌های امنیتی بین اسرائیل و کشورهای حوزه خلیج فارس را با خشنودی به تصویر می‌کشند.
بهبود روابط با ترکیه و انتصاب قریب‌الوقوع سفیران جدید دو کشور نیز موضوع گزارش‌های زیادی در رسانه‌های اسرائیلی بود، اما هم‌زمان شماری از مقامات و مفسران رسانه‌های اسرائیل نسبت به نیات واقعی رجب طیب اردوغان از بهبود رابطه با اسرائیل مشکوک هستند و می‌نویسند او اکنون گرفتار بحران اقتصادی است و زمانی که خرش از پل بگذرد، باز اسرائیل را به صلابه خواهد کشید.
پایگاه خبری والانیوز نوشت که اردوغان اصولاً تلاش می‌کند که خود را رهبری در تراز و سطح عالی در جهان به تصویر بکشد؛ با اسرائیل آشتی می‌کند، میانجی جنگ روسیه و اوکراین می‌شود، ترکیه در زیر رهبری او بار دیگر به قوی‌ترین دوران خود از منظر سیاسی، نظامی و دیپلماتیک ارتقا یافته و جایگاه جهانی کشورش را تقویت کرده اما برای مردم عادی در کوی و بازار ترکیه تنها دو نگرانی دارند: معیشت و پناهندگان سوری.
پایگاه خبری یهودی جی‌ان‌اس در اسرائیل نیز اظهارات دوری گلد، مدیرکل پیشین وزارت خارجه اسرائیل، را در اهمیت مشارکت اسرائیل و هند در نظم نوین جهانی، پا به پای بهبود و ارتقای همکاری‌ها با مراکش، بحرین و کشورهای میانه‌روی دیگر منطقه بازتاب داده است.
از توافق‌نامه‌های امنیتی تا تولید موتورسیکلت برقی
این هفته بنی گانتز در سفر به ژاپن رشته توافق‌های امنیتی میان کشورش با دولت توکیو را امضا کرد تا بر ارتقای «هفتاد سال رابطه حسنه» میان دو کشور تأکید کند.
سفر کم‌سابقه وزیر دفاع اسرائیل به ژاپن در شرایطی بود که تنش میان آمریکا، متحد اصلی اسرائیل، با چین، بر سر جزیره تایوان در هفته‌های اخیر تشدید شده و ژاپن نیز که هم‌پیمان آمریکا است، از تحرکات چین نگران است.
البته هم‌زمان با سفر بنی گانتز به توکیو، رسانه‌های بین‌المللی خبر جالبی منتشر کردند که رسانه‌های اسرائیل به آن بی‌توجه بودند: مشارکت ژاپن، اسرائیل و نیجریه در تولید موتورسیلکت برقی در کارخانه‌های نیجریه. میخائیل فریمن، سفیر اسرائیل در آبوجا، پایتخت نیجریه، و پروفسور محمد هارونا، معاون اجرایی کمپانی «ناسه‌نی» در نیجریه با اعلام این توافق این همکاری سه جانبه را ستودند.
سهم عرب‌ها از پارلمان آینده
تنور انتخابات پارلمانی اسرائیل در آستانه رأی‌گیری روز دهم آبان گرم شده است. سیاستمداران و نامزدها نه تنها از موضوع ایران، بلکه هر مقوله دیگری برای پیشبرد اهداف انتخاباتی خود استفاده می‌کنند.
نظرسنجی این هفته «مکان»، شبکه عرب‌زبان دولتی اسرائیل، نشان داد که اعراب که بیش از ۲۰ درصد از جمعیت هستند، ممکن است که این بار کمترین میزان مشارکت در رأی‌گیری را داشته باشند.
بر اساس این نظرسنجی، در خوشبینانهترین حالت، « الجبهة العربية للتغيير» به رهبری ایمن عوده، تنها پنج کرسی و « القائمة العربية الموحدة»، حزب دکتر منصور عباس چهار کرسی خواهند داشت و حتی ممکن است که بیش از یک کرسی عرب‌ها در مجلس به حزب راستگرای لیکود تعلق گیرد.
اگر این نظرسنجی درست از آب درآید، در آن صورت بنیامین نتانیاهو به ائتلافی دست خواهد یافت که از حمایت ۶۱ کرسی از ۱۲۰ کرسی مجلس برخوردار خواهد بود.
ظهور یک ائتلاف جدید؟
نه تنها بنیامین نتانیاهو از مدتی پیش برای بازگشت پرقدرت به مسند نخست‌وزیری «مطمئن» شده بلکه او این هفته با دو سیاستمدار راست افراطی نیز ملاقات کرد و از آنها خواست مبارزات انتخاباتی را با یکدیگر و در یک ائتلاف مشترک سیاسی دنبال کنند، تا تشکیل ائتلاف برای او نیز بعد از انتخابات آسان‌تر شود.
بر اساس نظرسنجی‌ها، ائتلاف ایتامار بن‌گویر و بتسال‌ال اسموت‌ریتس آنها را صاحب ۱۲ کرسی خواهد کرد. آقای بن‌گویر که از هم اکنون لباس وزارتش را آماده کرده، «اطمینان دارد» که اظهارات صریح او در مورد لزوم اخراج اعراب و حتی یهودیانی که اقداماتی «مخل امنیت» انجام دهند، دلیل مهمی در اقبال مردم به اوست.
۶۴ درصد نیز در یک نظرسنجی گفته‌اند اگر بن‌گویر «قانون اخراج» را به رأی‌گیری در «کنست» بگذارد، از آن حمایت خواهند کرد.
ستاره رو به صعود راست افراطی
در حالی که به نظر می‌رسد، ستاره بخت بن‌گویر و نتانیاهو کماکان رو به صعود است، آیلت شاکد وزیر کشور در دولت کنونی، که خود را روزگاری در کسوت نخست‌وزیر آتی می‌دید، در سراشیبی است.
نظرسنجی‌ها بدترین وضع را برای حزب او پیش‌بینی می‌کنند و زمانی که جاناتان پولارد، جاسوس پیشین اسرائیل در آمریکا، این هفته سخنانی در حمایت از شاکد بیان کرد و از رأی‌دهندگان جناح راست خواست «فرصت دیگری» به شاکد بدهند، چنان مورد حمله قرار گرفت که در چند ساعت از این حمایت دست کشید.
برآوردها خاکی از آن است که رأی‌دهندگان یهودی در اسرائیل با شتابی سریع بیش و بیشتر به حمایت از احزاب راست و راست افراطی روی آورده‌اند. تنها سه سال پیش بود که ۴۶ درصد از رأی‌دهندگان یهودی حامی جناح راست بودند اما اکنون ۶۲ درصد.
تقویت گرایش به راست افراطی، به دلیل تضعیف هر چه بیشتر جناح‌های میانه و تقریباً نابود شدن جناح چپ است، در حالی احزاب میانه و چپ که اسرائیل را در دهه‌های اولیه موجودیتش رهبری می‌کردند.
یک شغل نان‌وآب‌دار برای نخست‌وزیر سابق
در این میان، نفتالی بنت که در دولت موقت کنونی نخست‌وزیر جایگزین است اما چون نامزد انتخابات نیست جز گه‌گداری درباره ایران هیچ اظهار نظر سیاسی نمی‌کند، در جستجوی رسیدن به یک شغل نان‌وآب‌دار جدید است.
او دهه گذشته از عرصه فن‌آوری‌های نوین پای به عرصه سیاست نهاد و یک فرد ثروتمند محسوب می‌شود.
حالا به نوشته پایگاه خبری تلویزیون آی۲۴، آقای بنت این هفته مشغول مذاکره با رشته کمپانی‌های فن‌آوری بود تا یکی از آنها را که بیشترین پیشنهاد مالی را به او داده و جایگاه و اعتبار او را در این عرصه در جهان حفظ کند، برای ریاست انتخاب کند. به نظر می‌رسد که علاقه‌مندی او بیشتر در زمینه امنیت سایبری است.
