روز پنجشنبه ۱۳ دی، جلوه دیگری از دمکراسی با دست به دست شدن بخشی از قدرت حاکمه با انتخاب مستقیم امکان‌پذیر شد؛ دمکرات‌ها که انتخابات مجلس نمایندگان را با اکثریت چشم‌گیری برده‌اند، خانم نانسی پلوسی را به ریاست مجلس نمایندگان انتخاب کردند و کوین مک‌کارتی رهبر اقلیت از حزب جمهوریخواه، چکش ریاست را بعد از یک سخنرانی متمدنانه، با متانت تقدیم خانم پلوسی کرد.
خانم پلوسی نوه‌هایش و سایر بچه‌ها را دعوت کرد که در گرداگرد او در حین ادای سوگند بایستند و سال جدید قانونگذاری را «سال بچه‌ها» نامگذاری کرد. پلوسی در سخنرانی حرفه‌ای و فارغ از کینه‌جویی خود حتی به جمله‌ای از رونلد ریگان، رئیس‌جمهور فقید و محبوب جمهوریخواهان هم استناد کرد که آشکارا در جهت دلجویی از رقبا بود.
او اکنون رئیس همه نمایندگان است، اعم از دمکرات و جمهوریخواه. همه چیز نشان از تمدن و متانت پارلمانی داشت و این لحظات غنیمتی بود فارغ از محیط سیاسی پر تنش موجود و دعوای دامنه‌دار دو حزب.
اهم مسائلی که دمکرات ها در نظر دارند برای آن قانون بگذرانند کمابیش مشخص است، ولی از سخنرانی پلوسی و از اظهار نظر دیگر رهبران دمکرات چنین بر می‌آید که قوانین و مقررات مربوط به نحوه دخالت «سوپر پک‌ها» و پرداخت بی‌حساب و کتاب، و بدون شفافیت پول از طرف لابی‌ها به کاندیداها باید تغییر کند.
پلوسی اولین لایحه مورد نظر خود را که «اچ آر -۱» می‌نامد، اختصاص داده است به تأمین صحت انتخابات و تصفیه نفوذها و شفاف‌سازی امور دولتی. هدف او بازگردادن اعتبار به سیستم سیاسی است که آمار مختلف نشان از سلب اعتماد تدریجی مردم از آن را دارد.
از جمله اقدامات لازم درخواست ارائه ۱۰ سال اظهارنامه مالیاتی نامزدهای ریاست جمهوری است و ممکن است این معیار را در مورد رئیس‌جمهور کنونی هم اعمال کنند (پرزیدنت ترامپ تا امروز از ارائه اظهارنامه مالیاتی خود سرباز زده است). گستراندن سیستم بهداشت عمومی و احتمالاً کاهش قیمت‌های سرسام‌آور دارو نیز در دستور کار است.
پلوسی کوشش خواهد کرد که مالیات شرکت‌ها و افراد متمول را به حدود دوره ماقبل ترامپ برگرداند. تأکید او بیشتر بر بازسازی زیر بنای کشور خواهد بود تا بخش نظامی (در حال حاضر تنها در جاده‌های آمریکا حدود پنج هزار پل باید تعویض شود). او همچنین در وضع مقرراتی در جهت کنترل خرید و فروش نگهداری اسلحه خواهد کوشید.
پلوسی در جواب خبرنگاری درباره استیضاح ترامپ گفت که نه آن را تأیید و نه رد می‌کند، بستگی به اتهامات دارد. ولی قدر مسلم آن است که در این سال ما شاهد کشاندن افراد متعددی برای ادای توضیحات به مجلس خواهیم بود که از طرف ترامپ تأیید شده و یا اخراج شده‌اند. قابل تصور است که قاضی جدید دیوانعالی کشور برت کاوانا، یکی از آنها باشد.
ژنرال متیس وزیر سابق دفاع، ژنرال کلی رئیس دفتر پیشین کاخ سفید، جف سشنز وزیر سابق دادگستری به احتمال زیاد برای ادای توضیحات دعوت خواهند شد. تعدادی از وزرای فعلی مثل خانم بتسی دواس وزیر آموزش و پرورش هم دچار دردسر خواهند شد. اسکات بروئت، مسئول سابق آژانس حفظ محیط زیست نیز احضار خواهد شد و به احتمال زیاد مجبور خواهد شد که مخارجی مثل هزینه استفاده از هواپیمای ارتشی برای امور خصوصی خود را بپردازد.
آیا پلوسی برای استیضاح ترامپ خواهد کوشید؟ محتمل است. ولی آیا برای اخراج او پافشاری خواهد کرد؟ به نظرم این امر بسیار بعیدی است. حضور ترامپ در دو سال آینده در مسند ریاست جمهوری به نفع کاندیدای دمکرات‌ها در سال ۲۰۲۰ است، کما اینکه موفقیت چشم‌گیر دمکرات‌ها را در انتخابات مجلس نمایندگان نوعی رفراندم بر کارکرد ترامپ می‌دانند. در حالی که برکناری ترامپ و جانشینی معاون او مایک پنس که فرد با سابقه‌ای در امر سیاست است، احتمال شکست دمکرات‌ها را افزایش خواهد داد. در عین حال پلوسی سعی خواهد کرد که لایحه‌ای را برای حمایت از آقای رابرت مالر، بازپرس ویژه تخلفات انتخاباتی ۲۰۱۶ به تصویب کنگره برساند.
سخنرانی خانم پلوسی حتی اشاره‌ای هم به سیاست خارجی نداشت. دمکرات‌ها بیشتر به مسائل داخلی توجه دارند و از این گذشته، روابط خارجی بیشتر در حوزه اختیارات مجلس سناست.
تنها امر محتمل مربوط به روابط خارجی که ممکن است پلوسی بر آن تمرکز کند، تدوین لایحه‌ای برای بازپس گرفتن اختیار اعلام جنگ و صلح از رئیس‌جمهور و تمرکز آن در مجلس، مطابق نص قانون اساسی است. این اختیار در زمان جورج بوش (پسر) موقتاً به رئیس‌جمهور تفویض شد، ولی هرگز باز ستانده نشد.
منتقدان اعتقاد دارند که کنگره ترجیح می‌دهد، رؤسای جمهور به این امر خطیر بپردازند تا بار این مسئولیت از دوش نمایندگان و سناتورها برداشته شود. ولی اگر چنین معیاری اتخاذ شود، احتمال حملات ناگهانی به کشورهای دیگر از جمله ایران تقلیل می‌یابد، هرچند پرزیدنت ترامپ هیچگاه به طور جدی مسئله درگیری نظامی با ایران را مطرح نکرده و اصولاً مخالف مداخله در کشورهای خارجی است.
با وجود این، رهبران کشورها در تشرایط فشار داخلی ممکن است دست به اعمالی در خارج از کشور بزنند. باید اضافه کرد، البته مجلس نمایندگان اختیار بودجه کشور را در دست دارد و می‌تواند بر اختیارات نظامی رؤسای‌جمهور از این طریق اثرگذار باشد. می‌توان پیش بینی کرد که حتی مسئله خروج از برجام که مهم‌ترین دست آورد سیاست خارجی دمکرات‌ها بود باز از طرف مجلس نمایندگان مورد سؤال قرار گیرد.
خانم پلوسی البته برای تصویب اکثر لوایح به تأیید سنا نیاز دارد و بعید است که همکاری زیادی از سنا که اکنون در کنترل جمهوریخواهان است دریافت کند. حق وتوی رئیس‌جمهور هم می‌تواند به عنوان ابزاری قاطع در ناکام گذاردن اقدامات پلوسی کارساز باشد.
ولی کوشش در راه تصویب قوانینی از این دست که نزدیک به خواست‌های جوانان و روشنفکران و اقلیت‌ها و اقشاری از طبقه کارگر است به خودی خود برای دمکرات‌ها ارزشمند است و اعم از اینکه در تصویب این لوایح توفیق یار دمکرات‌ها باشد یا نه، در انتخابات آینده ریاست جمهوری به عنوان سندی از اقدامات احتمالی دمکرات‌های در قدرت تبلیغ خواهد شد و نهایتاً انتخابات رفراندومی خواهد بود بر محبوبیت و به روز بودن این موازین، و شناخت دمکرات‌ها از خواست مردم آمریکا.
