اعضای سازمان جهانی بهداشت توافقنامهای تاریخی درباره نحوه آماده‌سازی برای همه‌گیری‌های آینده پس از شیوع کووید-۱۹ را تصویب کردند. این همه‌گیری بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ باعث مرگ میلیون‌ها نفر شد.
این پیمان الزام‌آور قانونی پس از سه سال مذاکره، روز سه‌شنبه ۳۰ اردیبهشت در مجمع عمومی سازمان جهانی بهداشت در ژنو به تصویب رسید. کشورهای عضو با تشویق‌های خود از تصویب این پیمان استقبال کردند.
این پیمان یک پیروزی برای سازمان جهانی بهداشت تلقی می‌شود، آن هم در زمانی که چنین نهادهایی به‌دلیل کاهش شدید کمک‌های خارجی ایالات متحده آسیب دیده‌اند.
تدروس آدهانوم گبریسوس، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت، گفت: «این توافق یک پیروزی برای سلامت عمومی، علم و اقدامات چند جانبه است. این اطمینان را می‌دهد که ما به طور دسته‌جمعی می‌توانیم بهتر از جهان در برابر تهدیدات همه‌گیر آینده محافظت کنیم».
این پیمان روز دوشنبه زمانی که اسلواکی خواستار رأی‌گیری شد، با مانعی ناگهانی روبرو شد، زیرا نخست‌وزیر این کشور که نسبت به واکسن کووید-۱۹ بدبین است، خواستار به چالش کشیدن آن شد.
۱۲۴ کشور جهان به این پیمان رای مثبت دادند. هیچ کشوری رای منفی نداد و ۱۱ کشور از جمله لهستان، اسرائیل، ایتالیا، روسیه، اسلواکی و ایران به آن رای ممتنع دادند.
هدف این پیمان، شناسایی و مبارزه با همه‌گیری‌های آینده با تمرکز بر هماهنگی و نظارت بیشتر بین‌المللی و دسترسی عادلانه‌تر به واکسن‌ها و درمان است.
مذاکرات در بحبوحه اختلافات بین کشورهای ثروتمند و در حال توسعه بر سر دسترسی به واکسن در طول همه‌گیری کووید-۱۹، آغاز شد.
کشورها تا ماه مه ۲۰۲۶ فرصت دارند تا جزئیات مربوط به سازوکار دسترسی به عامل بیماری‌زا و به اشتراک گذاشتن نتایج آن را بررسی کنند.
این سازوکار، به بررسی نحوه دسترسی به عوامل بیماری‌زای دارای پتانسیل همه‌گیری و سپس به اشتراک‌گذاری نتایج حاصل از آن‌ها، واکسن‌ها، آزمایش‌ها و درمان‌ها می‌پردازد.
زمانی که این سازوکار نهایی شد، توافقنامه می‌تواند از تصویب دولت‌ها بگذرد. برای لازم‌الاجرا شدن این پیمان، شصت کشور باید آن را تصویب کنند.
