نهاد ناظر بر تغییرات اقلیمی اتحادیه اروپا روز چهارشنبه ۱۶ خرداد اعلام کرد که تمامی ۱۲ ماه گذشته در مقایسه با سال قبل گرم‌تر بوده‌اند و همزمان آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، برای پیشگیری از آن چه که «جهنم اقلیمی» نامیده است خواستار انجام اقدامات فوری شد.
سرویس تغییرات اقلیمی اروپا (کوپرنیک) گفت دمای متوسط زمین در ۱۲ ماه گذشته، از پایان ماه مه پارسال تا پایان ماه مه امسال، ۱.۶۳ درجه سانتی گراد از دوران ماقبل صنعتی بالاتر و از سال ۱۹۴۰ که ثبت این آمار آغاز شده گرم‌ترین سال بوده است.
البته این به آن معنی نیست که دمای متوسط کره زمین از حد نصاب ۱.۵ درجه بالاتر از دوران ماقبل صنعتی فراتر رفته است. دانشمندان و کارشناسان اقلیمی برای تشخیص چنین تغییر فاحش و نگران کننده‌ای دمای زمین در طول ده سال متمادی را مبنا قرار می‌دهند.
سازمان جهانی هواشناسی نیز در گزارش جداگانه‌ای گفت احتمال فراتر رفتن دمای متوسط یک سال میلادی از حد نصاب ۱.۵ درجه بالاتر از دوران ماقبل صنعتی اکنون به ۸۰ درصد افزایش یافته است. طبق گزارش‌های این سازمان، احتمال وقوع چنین وضعیتی در سال گذشته ۶۶ درصد بود.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، با اشاره یافته‌های جدید هشدار داد که چگونه کره زمین به سرعت به سوی شرایطی پیش می‌رود که مهار گرمایش و ایجاد ثبات در شرایط اقلیمی جهان ناممکن خواهد شد.
او در ادامه سخنانش به مناسبت روز جهانی محیط زیست (پنجم ژوئن برابر ۱۶ خرداد) افزود: «در سال ۲۰۱۵ چنین احتمالی نزدیک به صفر بود.»
آقای گوترش خواستار کاهش ۳۰ درصدی تولید و مصرف سوخت‌های فسیلی تا سال ۲۰۳۰ شد و افزود: «باید از این بزرگراه که ما را به سوی جهنم اقلیمی هدایت می‌کند خارج شویم. سرنوشت مبارزه برای پرهیز از فراتر رفتن از حد نصاب ۱.۵ درجه در همین دهه میلادی تعیین می‌شود.»
دبیر کل سازمان ملل در بخش دیگری از سخنانش به شدت از شرکت‌های بزرگ تولید‌کننده سوخت‌های فسیلی انتقاد کرد.
آقای گوترش گفت: «پدرخوانده‌های آشوب اقلیمی، صنعت سوخت‌های فسیلی، از سود بی‌سابقه و تریلیون‌ها دلار یارانه‌هایی که از جیب مالیات‌دهندگان پرداخت می‌شود، جشن می‌گیرند.»
او با اشاره به منع تبلیغات تجاری برای کالاهای مضر نظیر دخانیات در بسیاری از کشورهای جهان افزود: «از تک تک کشورهای جهان، از تمامی رسانه‌ها و شرکت‌های فناوری دیجیتال می‌خواهم که تبلیغات تجاری شرکت‌های سوخت فسیلی را ممنوع کنند.»
موانع مهار گرمایش
دی اکسید کربن که نتیجه مصرف سوخت‌های فسیلی و مهم ترین عامل گرمایش زمین است، به رغم توافق‌های بین‌المللی با هدف کاهش گازهای آلاینده و توسعه انرژی‌های تجدید پذیر، در سال میلادی گذشته رکورد جدیدی به جا گذاشت.
ذغال سنگ، نفت و گاز هنوز بیش از ۷۵ درصد از انرژی مصرفی جهان هستند و تقاضا برای نفت کماکان در سطح بالایی است.
کو بارت، معاون دبیرکال سازمان جهانی هواشناسی، گفت جدیدترین داده‌های اقلیمی نشان می‌دهد که جهان از مسیر درست برای مهار گرمایش در حد ۱.۵ درجه بالاتر از دوران ماقبل صنعتی که از اهداف مهم توافق اقلیمی پاریس در سال ۲۰۱۵ بود، بسیار دور است.
او افزود: «اگر نتوانیم انتشار گازهای گلخانه‌ای را به سرعت کاهش دهیم در آینده هزینه‌های سنگینی پرداخت خواهیم کرد. محیط زیست و تنوع زیستی به شدت لطمه خواهد خورد، زندگی میلیون‌ها نفر تحت تاثیر پدیده‌های جوی شدید آسیب می‌بیند و تریلیون‌ها دلار هزینه اقتصادی خواهد داشت.»
پیش‌بینی‌های سازمان جهانی هواشناسی نشان می دهد که به احتمال فراوان یکی از پنج سال آینده از سال ۲۰۲۳ گرم‌تر خواهد بود. این در حالی است که سال گذشته گرم‌ترین سال تقویمی (میلادی) ثبت شده بود و دمای متوسط آن به حدود ۱.۴۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از دوران ماقبل صنعتی رسید.
کارشناسان در سرویس تغییرات اقلیمی اروپا (کوپرنیک) می‌گویند داده‌های جمع آوری شده در سال جاری نیز نشان می‌دهد که به دلیل افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای روند گرمایش زمین ادامه خواهد یافت.
