طرح مشکلات اقتصادی از موضوعات داغ و مهمی است که نامزدهای مجلس شورای اسلامی و بهخصوص «اصولگرایان» به آن میپردازند. نشست خبری ائتلاف بزرگ اصولگرایان که با حضور شش تن از نامزدهای نمایندگی مجلس تحت عنوان «معیشت و پیشرفت، خواستگاه مجلس دهم» برگزار شد یکی از این تلاشها بود.
طرح مشکلات اقتصادی از موضوعات داغ و مهمی است که نامزدهای مجلس شورای اسلامی و بخصوص «اصولگرایان» به آن میپردازند.
الوین تافلر نویسنده مشهور آمریکایی،سالها پیش، دگرگونی ژرف اقتصادی و اجتماعی تاریخی جوامع بشری را در چارچوب نظریه «امواج سه گانه» تحلیل کرده بود.
مقدمه- هنوز بسیاری این گفته رئیس دولت دهم را بیاد میآورند که در مصاحبهای گفته بود: «شاید [ایران] تنها کشوری در کره زمین باشد که در آن هیچ خانوادهای شب سرگرسنه به بالین نمیگذارد و پوشاک دارد». محمود احمدینژاد، همچنین در مراسمی که برای تجلیل از کارگران نمونه این کشور تشکیل شده بود اعلان کرده بود: «در سرزمین پهناور ایران گرسنهای وجود ندارد».
انتشار آمار تازه بازار کار از سوی مرکز آمار ایران در روزهای گذشته–هر چند همه تنگناهای بازار کار ایران را به دقت به نمایش نمیگذارد- اما نشان از افزایش بیکاری در تابستان سال جاری نسبت به ماه مشابه سال گذشته بود
توافق گستردهای میان اقتصاددانها زمان ما وجود دارد که شرط اساسی رشد پایدار و دستیابی به توسعه اقتصادی در دوران کنونی نوآوری در عرصه زندگی اقتصادی است. جلوههای این نوآوری در زمانه ما را میتوان بهخصوص در عرصه بنگاههای دانشبنیان و فنآوری اطلاعات دید.
هر چند معضل حاشیهنشینی پدیده تازهای در ایران نیست، اما اخیرا به عنوان یک چالش اجتماعی مورد توجه مقامات حکومت قرار گرفته است.
مداحان به مثابه یک جماعت متشکل مذهبی در دوره آیتالله خمینی نقش چندانی نداشتند و او نیز میدان چندانی به آنها نمیداد. رهبر بعدی حکومت اما به دلیل نداشتن ابهت و کاریزمای راهکار دیگری را برای بسیج نیروی سیاسی در پیش گرفت.
به دنبال توافق هستهای ایران و غرب، انتظار برخی از گروههای اجتماعی برای گسترش رابطه میان ایران و کشورهای غربی قوت گرفته است. در مقابل اما، گروه دیگری اما از گشایش دیپلماتیک ناخشنود بوده و آن را به مثابه نوعی تهدید برای منافعشان تلقی میکنند.
معاون فرهنگی قوه قضاییه-یعنی نهاد نظارتی که قاعدتا یکی از کارکردهایش مبارزه با رشوهخواری است- اخیرا ضمن گردهمایی معاونان فرهنگی دادگستریهای سراسر کشور گفت: «در شرایط فعلی عشوه و رشوه پیرامون قوه قضاییه افزایش پیدا کرده».
قاچاق کالا به داخل و خارج کشور یکی از پدیده های اقتصادی است که شهروندان ایرانی کم یا بیش آنرا در اشکال گوناگونی تجربه میکنند. این البته چندان شگفت آور نیست چون سطح فعالیت های مرتبط به قاچاق در ایران بسیار گسترده است.
فرار سرمایه یکی از معضلاتی است که برخی از کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران با آن روبروست. فرار سرمایه از آن جهت که بر متغیرهای مهمی مانند، رشد اقتصادی، ارزش پول ملی، نرخ بهره و اشتغال تاثیر منفی میگذارد اهمیت دارد و اگر از حد معینی بگذرد میتواند ثبات اقتصادی و سیاسی را از بین برده و امنیت ملی را به خطر بیاندازد.
یکی از آخرین گزارشهای مرکز آمار ایران نشان از آن دارد که در بهار سال جاری میزان صادرات در بخشهای کشاورزی، شکار و جنگلداری ۱۷ درصد، استخراج معدن ۴۴ درصد، شیلات ۵۲ درصد و صنعت ۵ درصد کاهش داشته است.
چندی پیش وزیر کشور دولت یازدهم، برای نخستینبار بحث پولهای کثیف در انتخابات را به میان کشید و نسبت به بهکارگیری آن در انتخابات آینده هشدار داد. هر چند این وزیر بعداً از موضعگیری خود عقبنشینی کرد، اما موضوع پول کثیف مسئله قابل انکاری در جامعه ایران نیست و دست کم دو تن از معاونان رئیس جمهور پیشین به دلیل بهکارگیری با پولهای کثیف در زندان هستند و بعید نیست افراد بیشتری نیز برای بازپرسی به دادگاه احضار شوند.
مرکز آمار در تازهترین گزارش بازار کار خود اعلان کرد بیکاری در ۱۲ ماهه سال پیش به ۱۰٫۶ درصد و طی بهار سال جاری به ۱۰٫۸ درصد رسیده است. این پرسش که این آمار تا چه اندازه دقیق و قابل اعتماد است نخستین پرسشی است که به ذهن خطور میکند. چه تعاریف اشتغال و بیکاری و روشهای گردآوری آمار بازار کار در ایران موضوع مناقشه جدی محافل کارشناسی داخلی و خارجی بوده است.
رئیسکل گمرک در مصاحبه اخیر خود با ایسنا میگوید «وضعیت موجود تجارت خارجی حکایت از صادرات ۱۹۰۰ نوع کالای صادراتی به مبلغ ۴۰ میلیارد دلار در کشور را دارد، در حالی که ظرفیت کشورمان ۴ هزار نوع کالای صادراتی به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار است».
ناکارآمدی و نارسایی ساختار جامعه ايران که مبتنی بر اقتصادی رانتبر است و همزمان با تمرکز قدرت، حجم بزرگ دولت مرکزی همراه است پديده شناخته شده ای است.
اقتصاد رانتی اقتصاد نابرابری هم است. رانت نه تنها معلول نابرابری-در اشکال گوناگون- که علت آن هم هست. تورم مزمن و افسارگسیخته و همزمان افزایش شدید بیکاری در نبود یک نظام موثر توزیع مجدد درآمد، اینک نابرابری فزاینده توزیع درآمد آشکارتر به نمایش میگذارد. نابرابری و بهطور خاص ناموزونی توزیع درآمد دارای جلوههای گوناگونی در جامعه امروز ایران است.
کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس در دو دهه اخیر به یکی از قطبهای جذاب اقتصادی برای بازرگانان و سرمایهگذاران ایرانی تبدیل شدند. اما با حل مشکلات فراروی سرمایهگذاری در ایران طبیعی سرمایه و سرمایهگذاران به محیط سودآورتر و امنتر نقل مکان خواهد کرد و به ایران بازخواهند گشت.
بیشتر