فریدون خاوند، اقتصاددان، تحلیلگر اقتصادی و استاد اقتصاد پاریس فرانسه است.
برای نخستين بار در تاريخ يکصد ساله صنعت نفت ايران، درآمد ارزی سالانه اين کشور از محل صدور «طلای سياه» در سال جاری خورشيدی به احتمال فراوان مرز يکصد ميليارد دلار را پشت سر خواهد گذاشت.
«تامين مالی توسعه در جهان»، عنوان گزارش تازه ای است که روز سه شنبه، دهم ژوئن، از سوی بانک جهانی انتشار يافت و در آن داده هايی نيز درباره رشد اقتصادی ايران و چشم انداز آن ديده می شود.
رسانه های ايران، روز سه شنبه ۲۱ خرداد ماه به نقل از محمد هاشم رهبری، رييس کل گمرک جمهوری اسلامی گزارش دادند که ايران در فروردين ماه و ارديبهشت ماه سال جاری خورشيدی جمعا هفت ميليارد و هشتصد ميليون دلار کالا وارد و سه ميليارد و ششصد ميليون دلار کالای غير نفتی صادر کرده است. طی دو ماهه مورد نظر، امارات متحده عربی، آلمان و چين مهم ترين صادر کننده کالا به ايران، و امارات متحده عربی، چين و عراق، سه خريدار عمده کالای غير نفتی از ايران بوده اند.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی روز يکشنبه اعلام کرد که شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ايران(که در اصطلاح رايج نرخ تورم ناميده می شود)، در ارديبهشت ماه سال جاری خورشيدی نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۲۵.۳ در صد افزايش يافته است.
کنفرانس سه روزه سازمان خواربار و کشاورزی جهانی، که روز سه شنبه، سوم ژوئن، با حضور رهبران شمار زيادی از کشور ها از جمله ايران در رم گشايش يافت، به امنيت غذايی و دشواری های ناشی از اوج گيری سرسام آور بهای مواد کشاورزی و پيامدهای آن می پردازد.
به گفته منابع آگاه خبری در تهران، فرار سرمايه از ايران شدت گرفته و، همزمان، نرخ رشد سرمايه گذاری در کشور به پايين ترين سطح در ده سال گذشته رسيده است. اين دو پديده به هم پيوسته، ناشی از فضای کنونی اقتصادی ايران است .
<p>نبود برنامه منسجم کوتاه مدت و ميان مدت و ابتکارهای ضد و نقيض در درون دستگاه اجرايی، نظام تصميم گيری اقتصادی ايران را به ايست تقريباً کامل نزديک کرده و وضعيتی مشابه سال های نخست پس از انقلاب اسلامی را در نهاد های کارشناسی دولتی به وجود آورده است. </p>
<p>پيش نويس آيين نامه ای زير عنوان «تحول ساختاری بانک ها»، که زير نظر نزديک ترين مشاوران محمود احمدی نژاد رييس دولت نهم تهيه شده و قرار است در آينده نزديک از سوی وزارت امور اقتصادی و دارايی برای تصويب نهايی به هيئت وزيران جمهوری اسلامی تقديم شود، کشمکش تازه ای را بر سر سياستگذاری اقتصادی ايران به وجود آورده است. </p>
ساعت چهار بامداد بيست و ششم ماه مه سال ۱۹۰۸ ميلادی، يکصد سال پيش، با فوران نفت در مسجد سليمان، تاريخ چند هزار ساله ايران به مسيری تازه گام نهاد و سرنوشت آن برای دورانی بسيار طولانی، که هنوز پايان نيافته، با يکی از حساس ترين و کليدی ترين مواد خام مورد نياز اقتصاد جهانی گره خورد.
يک گروه پژوهشی از ۲۱ شخصيت برجسته سياسی و اقتصادی – شامل دو برنده نوبل اقتصاد - که دو سال است مطالعاتی را برای يافتن بهترين راههای علمی توسعه و مبارزه با فقر انجام می دهند، روز پنج شنبه بخشی از نتايج تحقيقی دامنه دار را منتشر کردند. اين گروه که با نام «کميسيون رشد و توسعه» از آوريل سال ۲۰۰۶ ميلادی کار خود ر با حمايت برخی دولت های توسعه يافته و بانک جهانی آغاز کرده، برای تحقيق خود، تجربه توسعه ۱۳ کشور جهان را بررسی کرده است. اين ۱۳ کشور از سال ۱۹۵۰ ميلادی به بعد برای نخستين بار در تاريخ تمدن انسانی، موفق شده اند دست کم طی مدت بيست و پنج سال پی در پی، از نرخ رشد قابل ملاحظه ای در سطح هفت در صد در سال برخوردار شوند. نتيجه گيری های نهايی مطالعه درباره اين کشورها که موفقيت های خيره کننده اقتصادی داشته اند، زير عنوان «گزارش درباره رشد : استراتژی هايی برای رشد پايدار و توسعه متکی بر همبستگی» انتشار يافته است.
<p>در حالی که افزايش بی وقفه بهای نفت دريافتی های ارزی جمهوری اسلامی را از اوجی به اوج تازه می برد، رسانه های اقتصادی تهران بر مديريت نادرست در آمد های نفتی ايران تاکيد م يکنند و «طلای سياه» را «بلای سياه» لقب می دهند.</p>
کشمکش بر سر پديده فساد و دامنه آن در ايران بالا گرفته و محمود احمدی نژاد، همچون نزديک ترين مشاوران او، دشواری های اقتصادی کنونی کشور را به باند های نيرومند مافيايی نسبت می دهند که، به گفته آنها، بر همه اهرم های قدرت در جمهوری اسلامی چنگ انداخته اند.
پايگاه خبر رسانی اقتصادی موسوم به «بريکينگ ويوز» به تازگی نوشت انصراف شرکت های اروپايی از مشارکت در بهره برداری از ميدان گازی پارس جنوبی می تواند به تحکيم تسلط روسيه بر بازار گاز اروپا منجر شود، و اين درست همان چيزی است که اروپا و آمريکا قصد جلوگيری کردن از آن را دارند.
<p>همانگونه که پيش بينی می شد، ناهماهنگی بر سر سياستگذاری اقتصادی ميان بانک مرکزی جمهوری اسلامی و دولت محمود احمدی نژاد سرانجام به خط قرمز رسيد و همزيستی توام با تنش در روابط مديران ارشد دو نهاد، به احتمال فراوان واپسين هفته ها و يا حتی واپسين روز های خود را از سر می گذراند.</p>
در فضای کنونی اقتصادی ایران یک تناقض شگفت جلب توجه می کند که آن را می توان چنین خلاصه کرد: اوج گیری روز به روز بهای نفت، دریافتی های ارزی رو به افزایشی را به خزانه داری جمهوری اسلامی می ریزد، اما در همان حال فضای عمومی اعتماد تنگتر می شود و ترس از سخت تر شدن شرایط اقتصادی نه تنها مردم، بلکه لایه های رهبری سیاسی کشور را نیز در بر می گیرد.
با تصميم هيات وزيران جمهوری اسلامی ايران، که روز يکشنبه، ۲۲ ارديبهشت ماه، اعلام شد، هيات امنای حساب ذخيره ارزی منحل و وظايف آن به کميسيون اقتصادی دولت منتقل شد.
<p>به رغم انتشار خبرهای کم و بيش اطمينان بخش درباره باز سازی ذخاير استراتژيک نفت خام و بنزين در آمريکا، تب طلای سياه همچنان رو به اوجگيری است.</p>
در حالی که تايلند، مهم ترين توليد کننده برنج در جهان، خواستار تشکيل سازمانی مشابه «اوپک» در عرصه برنج است، بهای اين کالا در ايران طی دو ماه گذشته صد در صد افزايش يافته و به نوشته رسانه های تهران، مردم برای خريد آن به مغازه ها هجوم آورده اند. برنج، محصول استراتژيک غذايی در جهان، به گونه ای غافلگير کننده، به صف کالاهای کمياب پيوسته و بهای آن همچون شبکه های توليد و عرضه و تقاضايش، زير ذره بين ناظران مسايل جهانی است.
به گفته معاونت برنامه ريزی و نظارت راهبردی رييس جمهوری، ۲۰ درصد جمعيت ايران، معادل ۱۴ ميليون نفر، زير خط فقر زندگی می کنند. رسانه های تهران که اين گزارش را منتشر کرده اند، از ملاک های مورد استفاده برای محاسبه جمعيت زير خط فقر، سخنی نگفته اند.
<p> <span>در حالی که شرکت های بزرگ اروپایی خود را از مشارکت در طرح های نفت و گاز ایران کنار می</span> <span dir="ltr"> </span> <span dir="ltr"> <span dir="ltr"> </span> <strong> </strong> </span> <span dir="rtl"> </span> <span> <span dir="rtl"> </span>کشند، جمهوری اسلامی برای پیشبرد این طرح ها بیش از بیش به شرکت های روسی، آسیایی و ترکیه ای روی می آورد.</span> </p>
بیشتر
