فریدون خاوند، اقتصاددان، تحلیلگر اقتصادی و استاد اقتصاد پاریس فرانسه است.
روابط میان ایالات متحده آمریکا و شرکای عمده تجاری‌اش، که طی یک سال گذشته به گونه‌ای چشمگیر متشنج شده، در روزهای آتی با چالش‌هایی روبه‌رو خواهد شد که می‌توانند تنش‌های موجود در نظام بازرگانی بین‌المللی را به اوج تازه‌ای برسانند.
در پی خروج ایالات متحده آمریکا از «برجام»، به نظر می‌رسد که دیپلماسی جمهوری اسلامی، و یا دستکم بخشی از آن که کم و بیش زیر کنترل دولت حسن روحانی است، برای نجات این موافقت‌نامه به «اتحادیه اروپا» امید بسته است و تنها آن را مسئول دوام یا زوال نهایی آن می‌داند. چشم دوختن به «اتحادیه اروپا» برای نجات «برجام» متکی بر یکی از استراتژی‌های سنتی دیپلماسی جمهوری اسلامی در راستای بهره‌برداری از تضادهای اقتصادی و سیاسی میان دو سوی اقیانوس اطلس است.
امروز وقتی به دشواری‌های بزرگ اقتصادی ایران نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که وعده‌های دولت روحانی در زمینه بازسازی اقتصاد ایران به همان سرنوشتی گرفتار آمد که دو تلاش پیش از او در راستای سیاست‌های معروف به «تعدیل» و «ساماندهی».
فرآیند جهانی شدن به معنای ادغام تدریجی اقتصادهای ملی در اقتصاد جهانی از راه گشایش روزافزون مرزها بر جابه‌جایی کالاها و خدمات و سرمایه‌هاست. این فرآیند در روزگار ما به دلیل شتاب بی‌سابقه خود ابعادی شگفت‌آور پیدا کرده که از محدوده اقتصاد بسی فراتر میرود و کل تمدن انسانی را در بر می‌گیرد.
تازه‌ترین آمار بانک جهانی درباره داده‌های اقتصاد کلان کشورها یک بار دیگر نشان می‌دهد که فرآیند دگرگونی رابطه قدرت‌ها در اقتصاد بین‌المللی همچنان ادامه دارد و مرز میان قدرت‌های نوظهور و اقتصادهای بزرگ صنعتی غرب به سرعت در حال جا به جایی است.
پشت کردن کاخ سفید به برجام، که به معنای بازگشت تحریم‌های نخستین قدرت اقتصادی جهان علیه ایران است، نه تنها شرکت‌های آمریکایی را از همکاری با جمهوری اسلامی باز می‌دارد، بلکه دامنه ارتباطات اقتصادی شرکت‌های غیرآمریکایی را با آن، چه در بازرگانی و چه در سرمایه‌گذاری، به شدت محدود می‌کند.
فریدون خاوند در دومین بخش از مرور خود بر اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۶ می‌نویسد: در نخستین سال از دور دوم زمامداری حسن روحانی، نقش دستگاه اجرایی به خاموش‌کردن شعله‌های آتش در این یا آن بخش اقتصادی کشور تنزل یافت.
یادداشتی از فریدون خاوند - بررسی زندگی سیاسی و اجتماعی و اقتصادی ایران در سال ۱۳۹۶، از هر دیدگاهی که انجام بگیرد به ناچار با رویدادهایی آغاز میشود که در نخستین ماه زمستان، همه تحلیلگران را چه در درون و چه در بیرون کشور غافلگیر کرد.
یادداشتی از فریدون خاوند - جنگ بازرگانی بر سر واردات فولاد و آلومینیوم آمریکا، کاخ سفید واشنگتن را نیز در امان نگذاشت و به استعفای گاری کوهن، مشاور ارشد اقتصادی دونالد ترامپ رییس جمهوری ایالات متحده منجر شد.
تصمیم ایالات متحده آمریکا در زمینه وضع تعرفه‌های سنگین گمرکی بر واردات فولاد و آلومینیوم، بازار‌های سهام را در بخش بزرگی از جهان به التهاب کشاند و با موجی از اعتراض، به ویژه در کشور هایی که مستقیما از این تصمیم زیان می بینند، روبرو شد.
برای مقابله با التهاب‌های بازار ارز تهران، که هر دلار آمریکا را تا مرز پنج هزار تومان پیش برد، بانک مرکزی جمهوری اسلامی چهارشنبه ۲۵ مرداد ماه از سیاست تازه‌ای پرده برداشت که پیرامون سه محور اصلی سازمان یافته است.
حتی مراسم راهپیمایی سنتی به مناسبت سالروز بیست و دوم بهمن، نتوانست این واقعیت را پنهان کند که نظام جمهوری اسلامی به سرعت از اقتدار و کبکبه سال‌های نخستین پیدایش خود دور میشود و بیش از هر زمان دیگری فرسایش بازنگشت ناپذیرش را به نمایش میگذارد.
نهادی این چنین بنیادین، که در شماری از کشورهای جهان به زیربنای اقتدار ملی بدل شده، در جمهوری اسلامی ایران به سرنوشتی شوم گرفتار آمده که برداشت‌های اخیر از منابع «صندوق توسعه ملی» تنها یکی از جلوه‌های آن است.
همانگونه که پیش بینی میشد، فنر ارز در ایران بار دیگر رها شد و نرخ دلار آمریکا در بازار آزاد تهران که در آغاز سال ۱۳۹۶ در کانال سه هزار و هفتصد تومان نوسان میکرد، در پایان دهمین ماه همان سال پیشروی در کانال چهار هزار و ششصد تومان را آغاز کرد.
زندگی نود و هشت ساله جهانگیر آموزگار (۱۲۹۸ تا ۱۳۹۶ خورشیدی) در سال‌های پایانی دودمان قاجار آغاز شد و نزدیک به چهار دهه بعد از پایه گذاری نظام جمهوری اسلامی به پایان رسید.
بخش اول «پرسش و پاسخ ها»، که به «وضعیت کنونی و آینده اقتصاد ایران» اختصاص داشت، بیست و یکم آذر ماه گذشته منتشر شد. انتشار بخش دوم و پایانی «پرسش و پاسخ ها»، به دلیل ضرورت پرداختن به گزارش‌های مربوط به تظاهرات و اعتراض‌های مردم در شهر‌های گوناگون ایران، به تعویق افتاد. با پوزش از کاربران، این بخش از «پرسش و پاسخ ها»، که پیش از رویداد‌های اخیر کشور تهیه شده، با تاخیر منتشر میشود.
فریدون خاوند در «چارسوق» می‌نویسد: برای نخستین بار بعد از بحران بزرگ اقتصادی سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ میلادی، چنین پیدا است که تقریبا تمامی مناطق پیشرفته و قدرت‌های نوظهور پیآمد‌های دردناک آنرا پشت سر گذاشته‌اند، ولی هم زمان رو در روی چالش‌های تازه‌ای قرار گرفته‌اند که می‌تواند به همان اندازه و یا شاید هم بیشتر خطرناک باشد.
دومین کنفرانس اقتصاد ایران، سه سال بعد از نخستین کنفرانس، شنبه بیست و پنجم آذر ماه با شرکت شماری از صاحب منصبان جمهوری اسلامی، استادان دانشگاه و کارشناسان اقتصادی، به ابتکار «موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی» در تهران برگزار شد. این کنفرانس عمدتا به ارائه نتایج انجام «طرح جامع مطالعات اقتصاد ایران» با شرکت ۱۱۸ کارشناس و پژوهشگر، اختصاص داشت.
سازمان تجارت جهانی، که در کنار صندوق بین المللی پول و بانک جهانی یکی از سه ستون عمده نظام اقتصادی جهان به شمار میرود، با مهم‌ترین بحران در زندگی بیست و دو ساله خود روبرو است و حتی خطر فروپاشی آن را می توان جدی تلقی کرد.
فریدون خاوند: به منظور جلوگیری از طولانی شدن پاسخ‌ها و پراکنده شدن آنها، پرسش‌های اقتصادی کاربران را پیرامون شش مقوله اصلی طبقه‌بندی کرده‌ایم: وضعیت کنونی و آینده اقتصاد ایران، برویم یا بمانیم، آینده بازارها، ورشکستگی بانک‌ها، ایران و چین و، سر انجام، نقش قدرت‌های خارجی در اقتصاد ایران.
بیشتر
