عضو ارشد تیم مذاکره اتمی ایران می‌گوید، ایران نظر نهایی دربارهٔ توافق اتمی وین را باید زودتر از آمریکا اعلام کند تا اگر کنگره آمریکا خواست این توافق را رد کند، «تمام بار رد توافق و شکست مذاکرات» به گردن آمریکا بیفتد.
به گزارش روزنامه اعتماد، عباس عراقچی، روز شنبه ۱۰ مرداد، در دیدار با شورای خبر صدا و سیما تأکید کرد: «در این صورت حتماً ما ضرر نخواهیم کرد و می‌توانیم به برنامه عادی خودمان بازگردیم و دنیا هم به ما حق می‌دهد.»
وی همچنین تأکید کرد که مجلس ایران طبق مصوبه خودش باید توافق اتمی وین را «بررسی کند نه تصویب.»
به گفته آقای عراقچی، اگر شورایعالی امنیت ملی، توافق اتمی وین را تصویب و رهبر جمهوری اسلامی آن را امضاء کند، «این مصوبه تبدیل به قانون می‌شود.»
وی اضافه کرد: «با این حال مجلس شورای اسلامی نیز آن را ارزیابی خواهد کرد اما به صلاح نیست که مجلس آن را تصویب کند زیرا مجموعه‌ای اقدامات داوطلبانه در برجام [برنامه جامع اقدام مشترک] هست که اگر مجلس آن را تصویب کند تبدیل به اقدامات اجباری می‌شود.»
اظهارات روز شنبه آقای عراقچی در در دیدار با شورای خبر صدا و سیما برای نخستین بار در خبرگزاری این سازمان منتشر شد اما این خبرگزاری ساعاتی پس از انتشار این سخنان نوشت که انتشار این خبر «ناشی از یک خطای برداشت بوده‌است.»
در همین حال آقای عراقچی نیز از انتشار اظهارات خود «اظهار شگفتی» کرده و این اقدام را «غیرحرفه‌ای»، «غیراخلاقی»، «خلاف بیّن اداری» و «مغایر با منافع و امنیت ملی» دانسته و خواستار پیگیری آن از سوی مقامات عالی سازمان صدا و سیما شده‌است.
مسئله رأی دادن یا ندادن مجلس به توافق اتمی
بر اساس قانونی با عنوان «الزام دولت به حفظ دستاوردها و حقوق هسته‌ای» که در مجلس ایران تصویب شد و روز چهارشنبه سوم تیر، نیز به تصویب شورای نگهبان رسید، «نتیجه مذاکرات» دربارهٔ برنامه اتمی ایران «باید جهت تطبیق با قانون اساسی و مصوبات قانونی به مجلس ارائه شود».
با این حال محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت، تأکيد کرده که «قرار نیست» مجلس به توافق اتمی وین رأی بدهد.
پیش از آن نیز الهام امین‌زاده، معاون حقوقی رئیس جمهوری ایران، در این باره در اين باره گفته بود: «این که به مصلحت باشد و یا نباشد» که مجلس شورای اسلامی توافق‌نامه هسته‌ای را به تصویب برساند، در «شورای عالی امنیت ملی و همچنین در معاونت حقوقی ریاست جمهوری در حال بررسی است».
در همین حال علی لاریجانی، رئیس مجلس، نیز روز شنبه گفت که «شاید» اگر مجلس دربارهٔ این توافق «نظر بدهد بهتر باشد»، ولی در بعضی از «معاهدات بین‌المللی» مهم مانند پذیرش قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل که به پایان جنگ ایران و عراق منجر شد، «نظر نداده‌است».
یک روز پیش از آن نیز نوذر شفیعی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، گفته بود که این قوه «فعلاً» قصد «تصویب» توافق اتمی وین را «ندارد» و تنها «همگام» با شورای عالی امنیت ملی «نظر مشورتی» خود را دربارهٔ این توافق اعلام خواهد کرد.
با این حال برخی از نمایندگان مجلس مانند احمد توکلی تأکید کرده‌اند که این توافق باید به تصویب مجلس برسد، مگر این که رهبر جمهوری اسلامی این پرونده را به نهاد دیگری ارجاع دهد.
از سوی دیگر در آمریکا جمهوری‌خواهان که از اکثریت در هر دو مجلس نمایندگان و سنا برخوردار هستند، به طور عمده‌ای با توافق جامع با ایران، مخالفت کرده‌اند.
با این همه از آنجایی که رئیس‌جمهوری در صورت نرسیدن مخالفان به دو سوم کل نمایندگان، قادر به وتوی رأی مخالف آنهاست، هنوز اجرایی شدن نهایی توافق در آمریکا، با خطر فوری و خیلی جدی روبه‌رو نیست.
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا روز جمعه دوم مرداد گفته بود که چنانچه کنگره این توافق را رد کند قدرت رئیس جمهوری آمریکا در عرصه سیاست خارجی زیر سؤال می‌رود.
برنامه هسته‌ای از نظر اقتصادی «خُسرانی بزرگ است»
عباس عراقچی در بخش دیگری از سخنانش گفت: «همواره گفته‌ام که اگر برنامه هسته‌ای کشورمان را بخواهیم صرفاً با معیارهای اقتصادی بسنجیم خسرانی بزرگ است، یعنی اگر هزینه مواد تولیدی را بخواهیم محاسبه کنیم اصلاً تصورش را نمی‌توانیم کنیم.»
وی افزود: «اما ما این هزینه‌ها را برای عزت، استقلال و پیشرفت‌مان داده‌ایم برای اینکه زیر بار زورگویی دیگران نرویم.»
اظهارات عراقچی در مورد بازرسی‌ها
آقای عراقچی روز شنبه در بخش دیگری از سخنان خود گفت که مسئله پذیرش نظارت‌های بازرسان آژانس «با همه ارگان‌های مربوطه مثل وزارت اطلاعات، وزارت دفاع و سازمان انرژی اتمی چک شده‌است.»
عضو ارشد تیم مذاکره اتمی ایران گفت که در دولت قبل بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «تقریباً در هفته چهار، پنج روز» در تأسیسات ایران بودند.
وی اضافه کرد: «لذا ما با بازرسی هیچ مشکلی نداریم، حالا در نطنز برای ۲۴ ساعت که هیچ، هر لحظه آنجا باشند یا اصلاً در آنجا بخوابند، چرا که وقتی ما در نطنز چیزی برای پیدا کردن نداریم لذا مشکلی هم نداریم.»
آقای عراقچی در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر اینکه رهبر جمهوری اسلامی «در جریان کلیات» مذاکرات اتمی و و «خطوط قرمز» بوده‌است، افزود: «در طول مذاکرات اخیر هم دو بار پیک‌هایی آمد و برای ما پیغام‌هایی آورد.»
پیش از توافق اتمی وین، آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، بارها تأکید کرده بود که اجازه بازرسی از مراکز نظامی و مصاحبه با دانشمندان هسته‌ای ایران را نخواهد داد.
با این حال بر اساس «نقشه راهی» که روز سه‌شنبه ۲۳ تیرماه، و ساعاتی پیش از اعلام رسمی توافق جامع اتمی ایران با گروه ۱+۵ بین رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و مدیرکل آژانس بین‌المللی انژری اتمی امضاء شد، دو طرف در مورد مسئله سایت نظامی پارچین به «توافقی مجزا» رسیده‌اند.
در این بند از نقشه راه جدید ایران و آژانس به هیچ‌یک از جزئیات این «ترتیب مجزا» اشاره نشده‌است.
با این حال در نشست‌های پرسش و پاسخ کمیته‌های مختلف سنا و مجلس نمایندگان با مقامات دولت آمریکا ظرف دو هفته گذشته برخی از نمایندگان و سناتورهای آمریکایی فاش کردند که بر اساس بندی از این «نقشه راه» نمونه‌برداری از سایت پارچین به عهده ایران است.
در همین حال به گزارش خبرگزاری ایسنا، حمید بعیدی نژاد، عضو تیم مذاکره اتمی ایران، نیز روز یکشنبه گفت که «ترتیباتی که برای حل مسایل گذشته و حال در نظر گرفته شده به معنای بازرسی از پارچین نیست.»
