از زمان اعلام توافق‌های تازه صلح با کوشش دولت دونالد ترامپ بین اسرائیل با امارات متحده عربی و بحرین، و اعلام آمادگی سران دولت انتقالی سودان برای عادی‌سازی رابطه با اسرائیل، فروش تسلیحاتی به امیرنشین‌های خلیج فارس به میزان خیره‌کننده‌ای افزایش یافته و تدارکات برای معاملات تسلیحاتی بیشتر در آینده نزدیک نیز در حال انجام است.
سایت اقتصادی اسرائیلی کالکالیست، روز پنجشنبه ۲۲ آبان، گزارش داد که آمریکا تنها در یک هفته بعد از انتخابات ریاست جمهوری قراردادهایی به مجموع ۳۳ میلیارد دلار برای فروش جنگنده و انواع تسلیحات به امیرنشین‌های همسایه جنوبی ایران در خلیج فارس را نهایی کرد.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، روز سه‌شنبه ۲۰ آبان رسماً فروش تسلیحاتی کشورش به امارات شامل ۵۰ فروند جنگنده اف-۳۵ را به کنگره اطلاع داد. ارزش این معامله ۱۰ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار برآورد شده است.
وزارت دفاع آمریکا نیز این هفته از معاملات فروش جنگنده به عربستان و قطر خبر داد. به نوشته نشریه امور نظامی جینس دیفنس، شرکت بوئینگ دو قرارداد کلان ساخت جنگنده برای عربستان به ارزش ۱۰ میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار دریافت کرد.
خبر معاملات جدید آمریکا با امارات و سعودی با سفر الیوت آبرامز نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و ونزوئلا به ریاض و ابوظبی و گفت‌وگوهای او با سران سعودی و امارات در خصوص ایران تقارن یافت.
آقای آبرامز در چارچوب تور منطقه‌ای، پس از سفر رسمی سه روزه به اسرائیل و مذاکره با سران این کشور در مورد ایران، به ریاض رفت و روز ۲۲ آبان با حضور در ابوظبی، هم‌پیمان جدید صلح با اسرائیل، این تور را به پایان برد.
رسانه‌های اسرائیل که همواره به معاملات تسلیحاتی با کشورهای عرب و اسلامی حساسیت زیاد نشان داده‌اند، گزارش داده‌اند که آمریکا در معامله جدید با عربستان، قطر و امارات در کنار فروش جنگنده‌های مدرن، انواع تسلیحات و تجهیزات پیشرفته در اختیار آنها می‌گذارد در حالی که تا کنون، آمریکا این نوع جنگنده‌ها و تجهیزات را تنها به اسرائیل داده است.
به نوشته یدیعوت آخرونوت، درخواست قطر نیز از آمریکا برای خرید جنگنده‌های اف-۳۵ پیشاپیش به پنتاگون ارائه شده است.
اسرائیل که سران آن شامل بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر، و بنی گانتز وزیر دفاع، با معاملات جدید تسلیحاتی آمریکا با امارات آشکارا مخالف بودند، چندی پیش با صدور بیانیه رسمی، از این مخالفت خود عدول کردند.
بیانیه مشترک بنیامین نتانیاهو و بنی گانتز در خصوص دست شستن از مخالفت با معاملات تسلیحاتی آمریکا و امارات در روزی انتشار یافت که رئیس‌جمهور آمریکا با انجام گفت‌وگوی تلفنی با عبدالفتاح برهان رئیس شورای انتقالی سودان، عبدالله حمدوک نخست‌وزیر سودان و بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل، موافقت سران سودان با عادی‌سازی با اسرائیل را اعلام کرد.
رسانه‌های اسرائیل مدعی بودند که پایان دادن به مخالفت‌های نتانیاهو-گانتز با فروش جنگنده‌های آمریکا به امارات، پیش‌شرط اعلام بشارت برای آمادگی سودان عادی‌سازی رابطه با اسرائیل بوده تا اسرائیل به سومین توافق صلح در کمتر از سه ماه، نزدیک شود.
یووال اشتاینیتز وزیر انرژی اسرائیل، روز پنجشنبه ۲۲ آبان در گفت‌وگو با رادیوی ارتش در تل‌آویو در پاسخ به پرسش‌هایی که دولت کنونی اسرائیل سنت‌شکنی کرده و امکان وجود پیشرفته‌ترین جنگنده‌ها، تسلیحات و بمب‌ها را در ارتش کشورهای عربی فراهم کرده، تأکید کرد که فاصله امارات تا اسرائیل زیاد است و این تجهیزات در دست امارات بخشی از آرایش نظامی برای مقابله با ایران است.
این دولتمرد نزدیک به بنیامین نتانیاهو «اطمینان» داد که اف-۳۵ در فاصله دورتر از یک‌هزار کیلومتر «توان عملیاتی ندارد مگر آنکه موفق شود دو بار در هوا بنزین‌گیری کند» در حالی که امارات دقیقاً بیخ گوش ایران است.
یووال اشتاینیتز گفته که بدون وجود بنیامین نتانیاهو نه این توافق‌های صلح با امیرنشین‌ها برای اسرائیل به دست می‌آمد، و نه آنها به هم‌پیمان جدید راهبردی برای اسرائیل در تقابل با ایران، مبدل می‌شدند.
انور قرقاش وزیر مشاور امارات در امور خارجی پیشتر گفته بود که در سایه معاهده کامل صلح با اسرائیل، این کشور نباید از تقویت ارتش امارات نگران باشد. آقای قرقاش قائل شدن ارتباط میان موافقت آمریکا با این معامله تسلیحاتی با امارات را با معاهده صلح کشورش با اسرائیل رد کرده است.
دیوید فریدمن، سفیر آمریکا در اسرائیل، به تازگی به روزنامه جروزالم پست گفت بعد از آنکه امارات نیز این جنگنده‌ها را بگیرد، برتری نظامی اسرائیل حفظ خواهد شد. او افزود که اسرائیل «از وجود یک متحد قوی در آبراه هرمز در کنار ایران متنفع خواهد شد». آقای فریدمن انتقادهای مطرح شده در این زمینه در آمریکا را به ایجاد جنجال از سوی «هواداران ایران» نسبت داده است.
ویلیام هارتونگ از مرکز سیاست بین‌المللی واشینگتن مدعی شده که توافق‌های صلح «ابراهیم» را باید «توافق‌های فروش تسلیحات» نامید و هر کشور دیگری نیز که به سوی عادی‌سازی رابطه با اسرائیل می‌رود، متوقع دسترسی به چنین جنگ‌افزاری خواهد بود.
راضیه متوکل از مسئولان گروه حقوق بشری «مواطنا» نسبت به کاربرد این جنگ‌افزار در جنگ کنونی عربستان در یمن ابراز نگرانی و از این معاملات انتقاد کرده است.
اما دولت آمریکا تأکید دارد که این معاملات برای صدها هزار خانواده آمریکایی در صنایع نظامی این کشور شغل و درآمد ایجاد کرده است.
از نظر سایر موافقان آمریکایی نیز، رونق گرفتن فروش تسلیحاتی کشورشان به امیرنشین‌های خلیج فارس که بنا به گفته دونالد ترامپ، «پول دارند»، در بهبود حال و روز صنایع نظامی و هوایی آمریکا، به‌ویژه برای پشت سرگذاشتن دوران ویروس کرونا و ضرباتی که به اقتصاد زده، اهمیت دارد.
کارشناسان تسلیحاتی آمریکایی موافق این معاملات می‌گویند ایران که برای امیرنشین‌ها «یک خطر عمده است»، هرچند توان هوایی ضعیفی دارد اما خود را از نظر سایر توانمندی‌ها تقویت کرده است.
سرهنگ ذخیره هوایی آمریکا کریستین مک‌وان که کارشناس نظامی در اندیشکده واشینگتن است، به بی‌بی‌سی جهانی گفته است که ایران به‌ویژه توان موشکی خود را در سال‌های اخیر به میزان خیره‌کننده‌ای بالا برده است.
اما برخی از سیاستمداران، تحلیلگران و رسانه‌های اسرائیل از آینده نامعلوم حکومت‌های امیرنشین‌های خلیج فارس و برافتادن نظام‌های کنونی حاکم بر آنها و افتادن تسلیحات مدرن به حکومت‌های بعدی که از این تجهیزات به صورت بالقوه برای تهدید اسرائیل استفاده کنند، ابراز نگرانی می‌کنند. بیشترین نگرانی در این زمینه در ارتباط با عربستان و بحرین بیان شده است.
ژنرال عاموس گیلعاد یکی از نظامیان پیشین سرشناس اسرائیل که رئیس پرقدرت ستاد سیاسی-امنیتی وزارت دفاع کشورش بوده و هنوز یکی از مهره‌های قوی در ارزیابی‌های نظامی وامنیتی محسوب می‌شود، ماه پیش آشکارا گفت که حکومت‌های امیرنشین‌های خلیج فارس باثبات نیستند و لذا باید در برابر تجهیز آنها به اف-۳۵ ایستادگی کرد. او گفته که از کوتاه آمدن نخست‌وزیر و وزیر دفاع اسرائیل با این معاملات آمریکایی، سرخورده شده است.
ایدان لاندائو یک پروفسور دانشگاه بن‌گوریون نیز که خود را مخالف دولت و ارتش اسرائیل می‌نامد و شعارش «احمق نمیرید» است، مدعی شده که توافق‌های صلح یادشده سه محور متنفع دارد: صنایع تسلیحاتی، شرکت‌های سایبری، کارتل‌های انرژی. این مخالف رادیکال حتی توافق‌ها را سرپوشی برای این سه محور دانسته است.
اما اسرائیلی‌ها از هر جناح موافق و مخالف بنیامین نتانیاهو، اجماع دارند که یکی از دلایل روی آوردن امیرنشین‌ها به عادی‌سازی با اسرائیل آگاهی از قدرت نظامی اسرائیل و کوششی برای مبدل کردن خود به متحد این کشور در برابر ایران است.
به گفته این مقامات متعدد اسرائیل، کشورهای خلیج فارس هنگامی که در سال ۲۰۱۵ دیدند که آمریکا توافق هسته‌ای با ایران را امضا کرد با خود گفتند که تنها اسرائیل در برابر ایران ایستاده و باید در کنار اسرائیل قرار بگیریم. این سخنان با مضمون مشابه از سوی یوسی کوهن رئیس موساد اسرائیل تأیید شده است.
هم‌زمان، رسانه‌های اسرائیل از فرود نخستین نوع از هواپیماهای اف-۳۵ آی، در پایگاه هوایی «تل‌نوف» در اسرائیل در بامداد روز ۲۲ آبان خبر دادند. این نوع از جنگنده‌های آمریکایی برای تقویت قدرت هوایی این کشور و «حفظ برتری» آن در خاورمیانه اهمیت زیادی دارد.
اسرائیل پیش از رسیدن نوع اف-۳۵ آی، بیش از نیمی از ۵۰ فروند جنگنده اف-۳۵ را از آمریکا دریافت کرده و بقیه را تا سال ۲۰۲۴ دریافت خواهد کرد. نیروی هوایی اسرائیل نام اف-۳۵های آمریکایی را به اسم عبری «ادیر» (به معنی عظیم یا فوق‌العاده) تغییر داده است.
عامیکام نورکین فرمانده نیروی هوایی اسرائیل سال ۲۰۱۸ گفته بود که پیوستن «ادیرها» برای عملیات جنگی کشورش در خاورمیانه است. بنیامین نتانیاهو نیز با ایستادن در کنار یکی از آنها به ایران «هشدار» داد که «ادیر» توان رسیدن به هر نقطه خاورمیانه را دارد. ژنرال نورکین به بنیامین نتانیاهو گفته بود که شدیداً با تجهیز امارات به جنگنده‌های مشابه مخالف است.
مارک اسپر پیش از آنکه در روزهای گذشته از سوی دونالد ترامپ اخراج شود، در آخرین روزهای کاری‌اش به عنوان وزیر دفاع، بر توافق جدید تضمین حفظ «برتری نظامی اسرائیل» در خاورمیانه تمرکز داشت. این تفاهم پس از سه دیدار پیاپی او با وزیر دفاع اسرائیل در کمتر از یک ماه، نهایی و امضا شد.
مقامات امنیتی و نظامی اسرائیل تأیید کرده‌اند که در چارچوب این تفاهم جدید، کشورشان فهرست جدیدی از تجهیزات مورد نظر خود را از آمریکا ارائه کرده است. مقامات ارشد وزارت دفاع اسرائیل ۲۲ آبان به روزنامه کالکالیست گفتند که نمی‌توانند جزئیات تفاهم جدید با آمریکا را رسانه‌ای کنند.
اما رسانه‌ها پیشتر خبر داده‌اند که بالگرد-جنگنده‌های وی-۲۲ اسپری و جت‌های جنگی اف-۱۵ اکس و همچنین بمب‌های سنگرشکن که توان انهدام تونل‌های زیرزمینی برنامه هسته‌ای ایران را دارد، بخشی از خواسته‌های جدید اسرائیل از آمریکا است.
آمریکا هنوز به صورت رسمی از خواسته‌های عنوان شده در فهرست اسرائیلی خبر نداده اما دو نماینده کنگره آمریکا از دو حزب جمهوری‌خواه و دمکرات ماه گذشته طرح موافقت کنگره با فروش بمب‌های ۱۴ تنی جی‌بی‌یو-۵۷ به اسرائیل را مشترکاً به کنگره ارائه کردند.
در این میان، هنوز نیز برآوردی از ارزش دلاری فروش تسلیحاتی جدید آمریکا به اسرائیل منتشر نشده است.
به گزارش شبکه کان اسرائیل، مقامات این کشور در سفر مایک پومپئو در روز ۲۸ آبان به اسرائیل نیز آخرین قرارهای مربوط به تأمین منافع اسرائیل را در ۱۰ هفته‌ای که از کار دولت کنونی آمریکا باقی است، با او در میان می‌گذارند هر چند که آقای پومپئو نسبت به «دولت دوم دونالد ترامپ» ابراز اطمینان کرده است.
فارغ از هدف تصریح‌شده از پیمان‌های صلح «ابراهیم» که «گشایش دوران جدید صلح» اعلام شده، ارقام رسمی مؤید افزایش خیره‌کننده فروش تسلیحاتی به کشورهای این منطقه، از اسرائیل تا حوزه خلیج فارس است.
