اتحادیه اروپا خواستار شروع هر چه سریعتر مذاکرات برای «پایان دادن به برنامه هستهای ایران» شد؛ همزمان خبرگزاری رویترز گزارش داد که ایران چندی پیش با بارگیری مینهای دریایی روی چند شناور به نگرانیها درباره مسدود شدن احتمالی تنگه هرمز دامن زد.
خبرگزاری رویترز روز سهشنبه ۱۰ تیر به نقل از دو مقام آمریکایی گزارش داد که ایران چندی پیش با نصب مینهای دریایی روی چند شناور در خلیج فارس، نگرانیها درباره آماده شدن تهران برای مسدود کردن تنگه هرمز را دامن زد.
به گفته این دو مقام آمریکایی که نخواستند نامشان فاش شود، این اقدام ایران که از سوی منابع اطلاعاتی ایالات متحده شناسایی شد، مدتی پس از شروع حملات اسرائیل به ایران صورت گرفت.
خبرگزاری رویترز یادآور شده که زمان دقیق نصب این مینها بر روی چند قایق و همچنین اینکه آیا این مینها پس از آن تخلیه شدهاند یا خیر مشخص نیست.
همچنین به نوشته رویترز، این منابع جزئیاتی درباره چگونگی پی بردن ایالات متحده به نصب مینها روی قایقها اشارهای نکردند اما چنین اطلاعاتی معمولا از طریق تصاویر ماهوارهای، منابع انسانی مخفی یا ترکیبی از هر دو روش جمعآوری میشود.
ایران از سالها پیش بارها تهدید به بستن تنگه هرمز کرده و ۲۴ خرداد امسال، یک روز پس از حمله آمریکا به سه سایت هستهای ایران، مجلس شورای اسلامی از مسدود کردن این تنگه حمایت کرد.
با این حال چند نماینده مجلس، از جمله اسماعیل کوثری، در روزهای اخیر گفتهاند که تصمیم نهایی در این باره بر عهده شورای عالی امنیت ملی است.
به نوشته رویترز، دولت ایالات متحده این احتمال را رد نکرده که بارگیری مینها ممکن است یک حیله و ترفند از سوی ایران برای متقاعد واشینگتن به جدی بودن تصمیم خود بوده باشد.
کاخ سفید در پاسخ به درخواست رویترز برای اظهار نظر در مورد این خبر تنها گفته است که به لطف «اجرای درخشان» عملیات علیه ایران، علیه حوثیها و کارزار فشار حداکثری «تنگه هرمز همچنان باز است، آزادی دریانوردی احیا شده و ایران به طور قابل توجهی تضعیف شده است».
ایران نیز هنوز واکنشی به این گزارش نشان نداده است.
حدود یک پنجم محمولههای نفت و گاز جهانی از تنگه هرمز عبور میکنند و بسته شدن این تنگه میتوانست به افزایش احتمالی قیمت انرژی در جهانی منجر شود.
پس از حملات آمریکا به تاسیسات هستهای ایران قیمت نفت در بازارهای جهانی بیش از ۱۰ درصد کاهش یافته است.
تاکید اروپا بر شروع مذاکرات برای توقف برنامه هستهای ایران
در همین حال مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز سهشنبه اعلام کرد که در تماس با وزیر خارجه ایران بر از سرگیری هر چه سریعتر مذاکرات «برای پایان دادن به برنامه هستهای ایران» تاکید کرده است.
کایا کالاس در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که در تماس با عباس عراقچی گفته است که این اتحادیه آماده تسهیل این امر است.
همچنین به نوشته خانم کالاس، تهدید ایران به خروج از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای، انپیتی، «به کاهش تنشها کمک نمیکند».
از سوی دیگر وزارت خارجه ایران اعلام کرد که عباس عراقچی در این تماس از مواضع برخی کشورهای اروپایی و همچنین مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جریان صدور قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس و عدم محکومیت حملات به تاسیسات هستهای ایران انتقاد کرد.
تهران و واشینگتن از فروردین تا خرداد امسال مجموعا پنج دور مذاکرات هستهای برگزار کردند و دور ششم آن که قرار بود ۲۵ خرداد در پایتخت عمان برگزار شود لغو شد.
در حال حاضر بنابر مصوبه چهارم تیرماه مجلس شورای اسلامی، همکاری ایران با آژانس به حال تعلیق در آمده و همچنین در روزهای اخیر وزیر خارجه ایران و معاون او، مجید تخت روانچی، گفتهاند در صورتی مذاکرات با واشینگتن را از سر خواهند گرفت که آمریکا تضمین کند حمله دیگری به ایران نخواهد کرد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، روز سهشنبه تاکید کرد که ایران طوری هدف حملات آمریکا و اسرائیل قرار گرفت که در مذاکرات «هر چیزی بخواهیم از آنها میگیریم».
آقای ترامپ یک روز پیشتر گفته بود که «نه با ایران مذاکره میکنیم و نه چیزی میدهیم». با این حال کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، گفت که رئیس جمهور آمریکا با ایران گفتوگویی نداشته اما استیو ویتکاف، فرستاده ویژه او، تماسهای مستقیم و غیرمستقیم با مقامهای ایران داشته است.
در خبری دیگر، ولادیمیر پوتین و امانوئل مکرون، رهبران روسیه و فرانسه، روز سهشنبه برای نخستین بار از سپتامبر ۲۰۲۲ تاکنون تلفنی گفتوگو کردند و به گفته کاخ الیزه، دو طرف در این تماس دو ساعته به بحث درباره ایران و اوکراین پرداختند.
بنابر اعلام کرملین، ولادیمیر پوتین در این تماس بر «حق قانونی تهران برای توسعه یک برنامه هستهای صلحآمیز» تاکید کرد.
دفتر ریاست جمهوری فرانسه نیز در بیانیهای اعلام کرد که امانوئل مکرون در این تماس بر ضرورت فوری رعایت تعهدات پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای از سوی ایران، به ویژه همکاری کامل با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و از سرگیری فعالیت بدون تاخیر بازرسان این نهاد، تاکید کرد.
به نوشته این بیانیه، رئیس جمهور فرانسه همچنین خواستار یافتن یک راه حل دیپلماتیک شد «که امکان حل و فصل پایدار و قاطع مسئله هستهای، مسئله موشکهای ایران و نقش ایران در منطقه را فراهم کند».
خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع دیپلماتیک فرانسوی گزارش داد که امانوئل مکرون با دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، در مورد این تماس گفتوگو کرده است.
آتشبس بین اسرائیل و ایران پس از درگیریهای ۱۲ روزه دو طرف از سوم تیرماه برقرار است.
در روزهای اخیر طرفهای مختلف، از جمله وزیران خارجه کشورهای گروه هفت خواستار از سرگیری مذاکرات هستهای بین تهران و واشینگتن شدهاند.