بعدازظهر یکشنبه دوم آذر، انفجاری قوی محلۀ «حارت حریک» واقع در حومۀ جنوبی بیروت پایتخت لبنان را لرزاند؛ جایی که به ضاحیه معروف است و تحت کنترل گروه حزبالله قرار دارد.
دفتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در بیانیهای اعلام کرد ارتش این کشور هیثم علی طباطبایی، نفر دوم حزبالله لبنان و رئیس ستاد این گروه، را در حملهای هوایی به حومۀ جنوبی بیروت هدف قرار داده است.
اما رسانههای محلی میگویند که گروه حزبالله پُستی تحت عنوان «رئیس ستاد» ندارد و هیثم علی طباطبایی که به نام ابوعلی طباطبایی نیز شهرت دارد، اکنون عالیترین مقام نظامی این گروه است؛ شخصیتی که بنا بر گزارش رسانههای اسرائیلی و لبنانی، پدرش ایرانی و مادرش لبنانی است.
اقدام اسرائیل در حالی صورت میگیرد که در روزهای اخیر، تنشها میان اسرائیل و حزبالله، بهویژه در پی تأکیدهای این گروه بر مخالفت با خلعسلاح بالا گرفته است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، نیز متعهد به جلوگیری از اقدام حزبالله برای بازسازی تواناییهای خود شده است. نتانیاهو در جلسۀ هفتگی دولتش گفت: «ارتش این هفته اهدافی در لبنان را منهدم کرد. بدون تردید به اقدامهای خود برای جلوگیری از تثبیت تواناییهای حزبالله که منجر به تهدید ما میشود، ادامه خواهیم داد.»
حزبالله یک گروه شبهنظامی و در عین حال یک حزب سیاسی است که ایالات متحده آن را یک سازمان تروریستی میداند، اما اتحادیه اروپا شاخهٔ نظامی آن را در فهرست سیاه قرار داده و حزب سیاسی آن را تروریستی نمیداند. شاخۀ سیاسی حزبالله در پارلمان لبنان هم نمایندگانی دارد.
مسئولیت بازسازی نظامی حزبالله
پس از آنکه حزبالله در جنگ سال گذشته با اسرائیل متحمل تلفات سنگینی شد و بسیاری از اعضا و فرماندهانش از جمله حسن نصرالله، دبیرکل، را از دست داد، رسانههای اسرائیلی گزارش دادند که هیثم علی طباطبایی به همراه محمد حیدر فرماندهی نظامی این گروه را بر عهده گرفتند و مأموریت بازسازی نظامی حزبالله نیز به این دو سپرده شد.
محمد حیدر پیشتر فرمانده نیروهای حزبالله در بیروت و درۀ بقاع را بر عهده داشت و هیثم علی طباطبایی فرمانده «واحد رضوان» متشکل از نیروهای نخبه حزبالله بود.
فرماندهی «واحد رضوان»
هیثم علی طباطبایی که متولد سال ۱۹۶۸ میلادی در جنوب لبنان است، نقشهای نظامی برجستهای در حزبالله ایفا کرده است.
او تا پیش از حوادث سال گذشته و کشته شدن شمار زیادی از فرماندهان این گروه، فرمانده «واحد رضوان» بود؛ واحدی که سال ۲۰۰۶ میلادی توسط عماد مغنیه، فرمانده نظامی اسبق حزبالله، تأسیس شده بود.
طباطبایی عملیات «واحد رضوان» را در سوریه و یمن فرماندهی کرد. نیروهای تحت امر او عملیات مهمی در حمایت از نظام بشار اسد، رئیسجمهور مخلوع سوریه، بهویژه در مناطق القصیر و القلمون اجرا کردند؛ مسئلهای که به او تجربۀ میدانی بزرگی داد که در نتیجۀ آن، بر عملیات نفوذ و حملات در منطقۀ جلیل در شمال اسرائیل تمرکز کرد.
هیثم علی طباطبایی همچنین در اجرای طرحهای منطقهای حزبالله از راه آموزش و مسلحسازی طرفهای مرتبط با این گروه، فعالیت میکرد. این فعالیتها باعث شد به یکی از اهداف اصلی اسرائیل برای حذف تبدیل شود.
جان به در بردن از چند حملۀ اسرائیل
روزنامۀ لبنانی النهار میگوید که هیثم علی طباطبایی پیش از این، دستکم دو بار از حملات هدفمند اسرائیل برای از میان برداشتنش جان سالم به در برده است.
مهمترین حمله سال ۲۰۱۵ در منطقۀ قنیطره سوریه، در نزدیکی مرز بلندیهای جولان، صورت گرفت؛ حملهای که پس از آن، نام هیثم علی طباطبایی رسانهای شد.
در نتیجۀ آن عملیات اسرائیل، محمدعلی اللهدادی از فرماندهان سپاه پاسداران و شش عضو حزبالله از جمله جهاد مغنیه، فرزند عماد مغنیه، کشته شدند؛ اما به نظر میرسید هدف اصلی آن حمله هیثم علی طباطبایی بود.
همان هنگام، آلون بندیوید، گزارشگر امور نظامی شبکۀ ۱۰ تلویزیون اسرائیل، در گزارش خود گفت: «درست است که حمله جهاد مغنیه را هدف قرار داد، اما هدف اصلی حمله ابوعلی طباطبایی بود؛ شخصیتی که نیروی تهاجمی حزبالله را مهندسی میکند و اعضای تحت امر خود را برای نفوذ به جلیل و اشغال شهرکهای اسرائیلی آموزش میدهد.»
در فهرست تروریستی
اکتبر سال ۲۰۱۶، وزارت خارجۀ آمریکا هیثم علی طباطبایی را در فهرست تروریستی قرار داد؛ اقدامی که بر پایۀ فرمان اجرایی ۱۳۲۲۴ صورت گرفت که افراد منشأ تهدید علیه امنیت ملی و منافع آمریکا را هدف تحریم قرار میدهد.
او همچنین بهعنوان «تروریست بینالمللی» شناخته شد که بنا بر آن، هدف تحریمهای بینالمللی قرار گرفت.
علاوه بر آن، وزارت خارجۀ آمریکا سال ۲۰۲۱، پاداشی پنج میلیون دلاری برای اطلاعات منجر به دستگیری یا به شکست کشاندن طرحهای هیثم علی طباطبایی وضع کرد. وزارت خارجۀ آمریکا در بیانیۀ خود به نقش طباطبایی در سوریه و یمن که «با هدف بر هم زدن ثبات منطقه صورت میگیرد» نیز اشاره کرد.