لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲۱ آذر ۱۴۰۴ تهران ۲۲:۲۷

گزارشگران بدون مرز: نیمی از خبرنگاران کشته‌شده در ۲۰۲۵ در خاورمیانه جان باختند


مریم ابو دقه، خبرنگار فلسطینی که در نواز غزه جان باخت
مریم ابو دقه، خبرنگار فلسطینی که در نواز غزه جان باخت

سازمان گزارشگران بدون مرز اعلام کرد شمار خبرنگاران کشته‌شده در جهان برای دیگر افزایش نشان می‌دهد و دست‌کم ۵۳ نفر از ۶۷ روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای کشته‌شده طی یک سال گذشته، قربانی جنگ یا شبکه‌های جنایتکار شدند و نیمی از آنها در خاورمیانه جان باختند.

در گزارش سالانه سازمان گزارشگران بدون مرز که روز سه‌شنبه، ۱۸ آذر منتشر شده، آمده که در سال ۲۰۲۵، تعداد خبرنگاران به‌قتل‌رسیده بار دیگر به‌دلیل اقدامات گروه‌های نظامی، چه ارتش و چه شبه‌نظامیان و باندهای تبهکار سازمان یافته، افزایش یافته است.

در جدول منتشرشده در این گزارش، در بین کشورهای خاورمیانه که روزنامه‌نگاران در آن در معرض خطر هستند از این کشورها نام برده شده است: ایران، عراق، سوریه، عربستان سعودی، لیبی، فلسطین، یمن، الجزایر، لبنان، بحرین، امارات متحده عربی، مصر، اسرائیل، تونس، اردن، مراکش، کویت.

در این گزارش که «خبرنگاران نمی‌میرند، آن‌ها را می‌کشند» نام دارد، آمده که نزدیک به نیمی (۴۳ درصد) از خبرنگاران کشته‌شده در ۱۲ ماه گذشته، در نوار غزه و به دست نیروهای مسلح اسرائیل کشته شدند.

علاوه بر این، در اوکراین، ارتش روسیه همچنان خبرنگاران اوکراینی و خارجی را هدف قرار می‌دهد. سودان نیز به یکی از مرگبارترین مناطق جنگی برای روزنامه‌نگاران تبدیل شده است.

در مکزیک هم باندهای تبهکار سازمان‌یافته مسئول جهش نگران‌کننده قتل خبرنگاران در سال ۲۰۲۵ اعلام شده‌اند.

بر اساس این گزارش، در مکزیک، امسال مرگبارترین سال دست‌کم سه سال اخیر بوده و این کشور با ۹ خبرنگار کشته‌شده، دومین کشور خطرناک جهان برای روزنامه‌نگاران است.

سازمان گزارشگران بدون مرز در عین حال از گسترش این روند و «مکزیکی‌شدن» آمریکای لاتین ابراز نگرانی کرده و افزوده ۲۴ درصد از کل خبرنگاران کشته‌شده جهان در آمریکای لاتین جان باختند.

بزرگترین زندان‌های جهان برای خبرنگاران

در این گزارش همچنین آمده که در حال حاضر ۵۰۳ خبرنگار در سراسر جهان زندانی هستند. بزرگ‌ترین زندان خبرنگاران جهان همچنان چین با ۱۲۱ روزنامه‌نگار زندانی است.

روسیه با ۴۸ نفر در رتبه دوم و میانمار نیز با ۴۷ نفر در رتبه سوم قرار دارد.

بعد از این سه کشور، کشورهایی چون بلاروس، ویتنام، جمهوری آذربایجان، ایران، اسرائیل، مصر و عربستان سعودی در رده‌های بعدی قرار دارند.

بنابر این گزارش، در حال حاضر در ایران ۲۱ روزنامه‌نگار در زندان به سر می‌برند.

سازمان گزارشگران بدون مرز می‌گوید: روسیه به رهبری ولادیمیر پوتین بیش از هر کشور دیگری خبرنگار خارجی (۲۶ اوکراینی) را زندانی کرده و پس از آن اسرائیل با ۲۰ خبرنگار فلسطینی (۱۶ نفرشان در دو سال گذشته در غزه و کرانه باختری بازداشت شده‌اند) قرار دارد.

تیبو بروتن، مدیرکل گزارشگران بدون مرز همزمان با انتشار این گزارش سالانه، گفته « نفرت در سال جاری به مرگ ۶۷ خبرنگار منجر شد، نه به‌صورت اتفاقی و نه به‌عنوان خسارت جانبی. بلکه آن‌ها به‌خاطر حرفه‌شان هدف قرار گرفتند و کشته شدند.»

او تأکید کرده که «انتقاد از رسانه‌ها کاملاً مشروع است؛ انتقاد باید محرکی برای تغییر و تضمین بقای مطبوعات آزاد باشد که یک نعمت عمومی است. اما این انتقاد هرگز نباید به نفرت از خبرنگاران تبدیل شود.»

به گفته او،‌ «ناتوانی سازمان‌های بین‌المللی در تضمین حق حفاظت از خبرنگاران در مخاصمات مسلحانه، پیامد کاهش جهانی شجاعت دولت‌هاست که باید سیاست‌های عمومی حفاظتی را اجرا کنند. شاهدان کلیدی تاریخ، یعنی خبرنگاران، به‌تدریج به خسارت جانبی، شاهدانی ناخواسته، مهره‌های چانه‌زنی، پیاده‌‌نظام بازی‌های دیپلماتیک و زنانی و ‌مردانی تبدیل شده‌اند که باید 'حذف' شوند.»

نیمی از خبرنگاران قربانی در خاورمیانه کشته شدند

بر اساس گزارش سالانه سازمان گزارشگران بدون مرز، نیمی از خبرنگاران کشته‌شده در سال ۲۰۲۵ یعنی از اول دسامبر ۲۰۲۴ تا اول دسامبر ۲۰۲۵، در خاورمیانه کشته شدند.

جنگ غزه یکی از دلایل اصلی جان‌باختن خبرنگارانی بود که برای پوشش خبری تحولات در این منطقه به سر می‌بردند.

بر اساس این گزارش، همچنین ۷۲ درصد خبرنگاران مفقود در سال ۲۰۲۵ در خاورمیانه و آمریکای لاتین ناپدید شدند.

در حال حاضر ۱۳۵ خبرنگار در ۳۷ کشور مفقود هستند که از برخی از آنها بیش از ۳۰ سال است که خبری در دست نیست. بیشترین تعداد مفقودشدگان در و در سوریه با ۳۷ نفر و مکزیک با ۲۸ نفر است.

یک سال پس از سقوط رژیم بشار اسد، بسیاری از خبرنگارانی که در دوران او بازداشت یا ربوده شده بودند هنوز پیدا نشده‌اند.

۲۰ خبرنگار نیز در حال حاضر در سراسر جهان گروگان هستند.

حوثی‌های یمن در سال ۲۰۲۵ هفت خبرنگار را گروگان گرفتند و یمن را به کشوری با بیشترین موارد جدید گروگان‌گیری خبرنگاران در یک سال تبدیل کردند.

در سوریه نیز پس از سقوط اسد در دسامبر ۲۰۲۴، گروه جهادی تحریر الشام همچنان چندین خبرنگار را در اسارت نگاه داشته است.

در مالی نیز دو سال از ربوده‌شدن سالک آغ جیدو و مصطفی کونه، روزنامه‌نگاران رادیو محلی، توسط گروه مسلح ناشناس می‌گذرد و هنوز خبری از آن‌ها نیست.

سازمان گزارشگران بدون مرز همچنین تأکید کرده که خبرنگاران بیش از همه در کشور خودشان و طی پوشش خبری در خطرند.

XS
SM
MD
LG