شماری از رهبران جهان روز دوشنبه ۲۱ مهر برای شرکت در نشستی برای تضمین طرح صلح آمریکا دربارهٔ نوار غزه راهی مصر شدند.
قرار است دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، و عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر در منطقهٔ ساحلی شرم‌الشیخ در مصر میزبان این نشست باشند.
این تحول دیپلماتیک که آقای ترامپ آن را «بی‌سابقه» و «تاریخی» خوانده، در روزی برگزار می‌شود که گروه افراطی حماس تمام ۲۰ گروگان زنده اسرائیلی را در چارچوب مرحلهٔ نخست از طرح صلح دونالد ترامپ برای پایان جنگ در غزه، تحویل اسرائیل داده است.
آقای ترامپ بعدازظهر دوشنبه پس از سخنرانی در کنست، پارلمان اسرائیل، و دیدار با خانواده گروگان‌ها، رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر اسرائیل، از تل‌آویو عازم شرم‌الشیخ خواهد شد.
در نشست شرم‌الشیخ رهبران ده‌ها کشور غربی، شامل فرانسه، آلمان، ایتالیا، بریتانیا، کانادا و کشورهای مسلمان و عرب، از جمله ترکیه، اردن، قطر، عربستان سعودی، اندونزی و پاکستان شرکت دارند.
دفتر ریاست‌جمهوری مصر و شبکهٔ ۱۲ تلویزیون اسرائیل ظهر دوشنبه گزارش دادند که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، نیز به این نشست دعوت شده است. با این حال، دفتر نتانیاهو اعلام کرد که او در این نشست حضور نخواهد یافت.
دفتر نخست‌وزیر اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرد که رئیس‌جمهوری آمریکا از او برای شرکت در نشست شرم‌الشیخ دعوت کرد، اما «به دلیل نزدیکی زمان آن به آغاز تعطیلات (یهودی)» این دعوت را نپذیرفته است.
در این بیانیه آمده است: «نخست‌وزیر از رئیس‌جمهور ترامپ به خاطر دعوتش و تلاش‌هایش برای گسترش دایرهٔ صلح (صلح از طریق قدرت) قدردانی کرد».
شبکهٔ ۱۲ تلویزیون اسرائیل اعلام کرد به درخواست رئیس‌جمهوری آمریکا، بنیامین نتانیاهو پیش‌ازظهر دوشنبه در حالی که هر دو در کنست بودند، تلفنی با عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، صحبت کرد.
آقای سیسی در دو سال گذشته با نخست‌وزیر اسرائیل حرف نزده بود.
در تحول بی‌سابقهٔ دیگری، شبکهٔ ۱۲ تلویزیون اسرائیل ظهر دوشنبه اعلام کرد رئیس‌جمهور اندونزی پس از شرکت در نشست شرم‌الشیخ برای اولین بار این هفته به اسرائیل سفر می‌کند.
احتمال داده می‌شود که این سفر روز چهارشنبه ۲۳ مهر انجام شود.
رئیس‌جمهوری اندونزی در سخنرانی ماه گذشته خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت اسرائیل حق حیات دارد و مردم آن باید در صلح زندگی کنند.
اندونزی بزرگ‌ترین کشور مسلمان جهان در شرق آسیا است.
گروه افراطی حماس که در نشست شرم‌الشیخ حضور ندارد، از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا تروریستی شناخته می‌شود.
جمهوری اسلامی نیز که حماس در میان گروه‌های نیابتی آن در منطقه محسوب می‌شد و از حملهٔ این گروه به اسرائیل در دو سال پیش تقدیر کرده بود، دعوت ارسال‌شده از سوی وزارت خارجه مصر برای شرکت رئیس‌جمهوری ایران یا وزیر خارجه در این اجلاس را رد کرده است.
قرار است طرح صلح دونالد ترامپ که هفتهٔ گذشته از سوی هیئت‌های مذاکره‌کننده اسرائیلی، آمریکایی، گروه حماس و با شرکت میانجی‌گران مصری و قطری در مصر امضا شده بود، در نشست شرم‌الشیخ از سوی رئیس‌جمهور آمریکا و رهبران مصر، قطر و ترکیه به عنوان تضمین اجرای طرح، دوباره امضا شود.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، گفته است که پس از این اجلاس شخصاً از غزه هم بازدید خواهد کرد.
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، پیش‌ازظهر دوشنبه با ورود به شرم‌الشیخ در میان خبرنگاران گفت از آزادی گروگان‌های اسرائیلی و شادی خانواده آن‌ها هیجان‌زده و خشنود است.
او گفت: فرانسه به طرح صلح دونالد ترامپ متعهد است.
آقای مکرون در پستی در شبکهٔ اجتماعی ایکس نیز با نوشتن نام هفت گروگانی که صبح امروز نخستین آزادشدگان از تونل‌های حماس بودند، نوشت آن‌ها اکنون امن هستند.
کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، پس از ورود به شرم‌الشیخ گفت: اکنون زمان تحقق صلح است.
او گفت: بریتانیا کمک‌های انسانی به مردم غزه را گسترش خواهد داد.
بریژیت فیلیپسون، وزیر آموزش بریتانیا، روز یکشنبه گفت کشورش در پشت صحنه تنظیم توافق صلح غزه «نقش کلیدی» داشته و «درگیر مسائل پیچیده دیپلماسی بوده است».
استیو ویتکاف، نمایندهٔ ویژهٔ دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، از سهم بریتانیا در این کوشش‌ها تقدیر کرده اما پریتی پاتل، وزیر خارجه دولت در سایهٔ بریتانیا (اپوزیسیون) گفت دولت استارمر «هیچ نقشی نداشته و استارمر برای گرفتن عکس به مصر می‌رود».
مایک هاکبی، سفیر آمریکا در اسرائیل، نیز گفت اظهاراتی در زمینه نقش این یا آن در توافق آتش‌بس «توهم» است و بهتر است که از رئیس‌جمهور ترامپ تشکر کنند.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، که آمریکا به او روادید سفر به نیویورک برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد را نداد، در اجلاس شرم‌الشیخ شرکت کرده است. حکومت او امیدوار است بتواند قدرت خود را در غزه نیز اعمال کند. حماس سال ۲۰۰۷ با کودتای نظامی، جنبش فتح و حکومت خودگردانی را از قدرت در غزه بیرون راند.
به گفته ناظران در منطقه، مصر با برگزاری اجلاس حمایت از طرح صلح، نقش خود را به عنوان یکی از میانجی‌گران اصلی از آغاز جنگ غزه، برجسته می‌کند.
آقای ترامپ تا کنون به مصر سفر نکرده بود. رسانه‌های مصر خبر دادند که عبدالفتاح السیسی بالاترین نشان مصر را موسوم به «نشان نیل» به خاطر کوشش‌های صلح‌جویانه آقای ترامپ و نقش محوری در پایان دادن به جنگ غزه به او اهدا خواهد کرد.
مصر اعلام کرده که از سه‌شنبه ۲۲ مهر گذرگاه رفح را به روی غزه خواهد گشود تا کمک‌های بیشتری وارد این باریکه شود.
طرح صلح ۲۰ ماده‌ای دونالد ترامپ از سوی استیو ویتکاف و جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، ضمن مشورت با رهبران مصر، قطر و ترکیه تنظیم و نهایی شد. آتش‌بسی که بر اساس این طرح از ظهر جمعه گذشته اجرا شده، فعلا از سوی دو طرف جنگ رعایت شده است.
طرح صلح ترامپ شامل خلع سلاح حماس، ایجاد یک حکومت انتقالی در غزه زیر نظارت بین‌المللی و آغاز یک برنامه گسترده برای بازسازی غزه با مشارکت متحدین منطقه‌ای و جهانی آمریکا است.
گام‌های بعدی این طرح برگزاری انتخابات، پروژه‌های احیای اقتصادی و استقرار یک نیروی ثبات بین‌المللی را در نظرگرفته است.
