هزاران نفر در ساعات اولیه روز دوشنبه ۲۱ مهر در «میدان گروگانها»ی تلآویو جمع شدند تا شاهد بازگشت آخرین گروگانها در نوار غزه باشند.
رسانههای اسرائیل اعلام کردند که همهٔ ۲۰ گروگان زنده این کشور در دو مرحله آزاد شدند.
گروه افراطی حماس که در فهرست گروههای تروریستی آمریکا و اتحادیه اروپاست، ابتدا هفت و سپس ۱۳ گروگان را تحویل صلیب سرخ بینالمللی داد.
قرار است پیکر ۲۸ گروگان جان باخته نیز در روزهای آینده به اسرائیل بازگردانده شود.
شش تن از گروگانهای زنده، عومری میران، گالی و زیو برمن (دو برادر دوقلو)، متان انگرست، ایتان مور و آلون اوهل نام دارند. حماس در ماههای گذشته فیلمهایی از برخی از این مردان را منتشر کرده بود که آنها در وضعیت جسمانی وخیمی در تونلها نشان میداد. آلون اوهل از یک چشم نابینا شده بود.
این افراد بامداد دوشنبه در بخش شمالی باریکهٔ غزه به نیروهای صلیب سرخ تحویل داده شدند.
حماس همچنین به خانواده چهار گروگان دیگر تلفن کرد و قبل از آزادی فرزندان آنها اجازه داد که مادران چهار گروگان با آنها تصویری حرف بزنند.
عیناو تسنگاوکر، مادر ماتان، به پسرش در این تماس گفت: «خبر داری یا نه، جنگ تمام شده است. ساعتی دیگر تو را در آغوش میکشم».
خانم تسنگاوکر چهرهٔ اصلی در مبارزات دو سالهٔ مردم اسرائیل برای رهایی گروگانها بود که با رهبران بسیاری در جهان برای آزادی گروگانها دیدار کرده بود.
حماس ساعاتی بعد به خانواده دستکم هشت گروگان دیگر تلفن کرد و قبل از آزادی فرزندان آنها، به مادران این گروگانها امکان داد تصویری با فرزند خود صحبت کنند.
در یکی از تماسها، یک شبهنظامی حماس به گروگان گفت به خانوادهات بگو که این فیلم را از شبکههای خبری اسرائیل پخش کنند. این گروگان این درخواست را با مادرش در میان گذاشت و او این فیلم را به شبکهٔ خبری ۱۲ اسرائیل برای پخش داد.
حماس متعهد شده بود که برخلاف روند دو سال گذشته، آزادی گروگانهای اسرائیلی را بدون برگزاری مراسم نمایشگونه و ضمن حفظ کرامت انسانی این مردان که دو سال در تونلها بودهاند، برگزار کند.
ارتش اسرائیل تأیید کرد که حماس گای گیلبواع دلال را نیز آزاد کرده است. این مرد جوان در کلیپهایی که حماس در گذشته منتشر میکرد، از بنیامین نتانیاهو میخواست او را فراموش نکرده و برای آزادیاش بکوشد.
از سوی دیگر، پخش زنده خبرگزاری رویترز از غزه نشان میدهد در محلی در خان یونس در بخش جنوبی غزه، شماری چادر و صدها صندلی تدارک دیده شده و پرچمهای فلسطین بدون پرچمهای سبزرنگ حماس در این محل به اهتزاز درآمده است.
بر اساس آخرین گزارشها، دهها دستگاه اتوبوس حامل زندانیان فلسطینی آزادشده ظهر دوشنبه با خروج از زندان «عوفر» در اسرائیل، به شهر رامالله در کرانه باختری رسیدند و از سوی گروههای بزرگی از مردم و خانوادههای خود مورد استقبال قرار گرفتند.
شماری از زندانیان آزادشده از اهالی شرق اورشلیم/ بیتالمقدس هستند و گروه دیگری نیز به غزه اخراج میشوند. قرار است برخی از زندانیان آزادشده از راه مصر به کشورهای دیگر مانند ترکیه بروند.
حماس که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا تروریستی شناخته میشود، در حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل بیش ۲۵۱ شهروند اسرائیلی را ربود. برخی از آنها در مبادلههای پیشین در برابر رهایی صدها زندانی فلسطینی آزاد شدند.
نیروهای صلیب سرخ که در انتقال گروگانهای بیرون آورده شده از تونلهای حماس و تحویل آنها به ارتش اسرائیل در باریکهٔ غزه نقش دارند، بامداد دوشنبه با فراخوان نیروهای ناشناسی در گروه حماس، به سوی نقاطی رفتند که این گروه برای تحویل گروگانها تعیین کرده بود.
انجمن خانوادههای گروگانها از عموم مردم خواسته است که امشب در میدان گروگانها تجمع کنند.
بنا به گزارشها، داوطلبان بنرهای خوشامدگویی را در خیابانهای نزدیک بیمارستانهایی که قرار است گروگانها به آنجا منتقل شوند، نصب کردند.
این انجمن در بیانیهای اعلام کرد: «اجرای توافق برای بازگشت همه گروگانها رویدادی است که ما از همان روزهای اول جنگ مدتها به آن امیدوار بودیم و برای آن آماده شده بودیم».
در ادامه آمده است: «اکنون یک مأموریت حیاتی و مشترک پیش روی ماست: درمان گروگانهای آزاد شده، خانوادههای آنها، جوامع آسیبدیده و جامعه اسرائیل به طور کلی».
این انجمن خاطرنشان کرد که توانبخشی کامل تنها زمانی امکانپذیر خواهد بود که همه گروگانها، زندهها برای درمان و متوفیها برای دفن در اسرائیل، بازگردند.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که انتظار ندارد حماس هر ۲۸ گروگان فوت شده را در بازهٔ زمانی ۷۲ ساعتهٔ توافقشده ذیل آتشبس تحویل دهد، زیرا نگرانیهایی مبنی بر مفقود شدن اجساد در نوار غزه که تا حد زیادی ویران شده است، وجود دارد.
طبق این توافق، اسرائیل قرار است نزدیک به دو هزار زندانی فلسطینی، از جمله تا ۲۵۰ نفر که به حبس ابد محکوم شدهاند، را در ازای گروگانهای نهایی آزاد کند.
سفر ترامپ به اسرائیل
در همین حال،دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، و تیم همراه او روز دوشنبه وارد اسرائیل شدند.
آقای ترامپ همراه با پیت هگست، وزیر جنگ، و مارکو روبیو، وزیر خارجه، برای دیدار با خانوادههای گروگانها و سخنرانی در کنست، پارلمان اسرائیل، توقفی چند ساعته در این کشور دارد.
رئیسجمهوری آمریکا در فرودگاه بنگوریون از سوی اسحاق هرتسوگ، رئیسجمهور، و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر، و همسران این دو مقام مورد استقبال قرار گرفت.
سفیر آمریکا در اورشلیم و سفیر اسرائیل در واشینگتن در کنار استیو ویتکاف، جرد کوشنر و ایوانکا ترامپ نیز که از چند روز پیش در اسرائیل هستند، از آقای ترامپ استقبال کردند.
به دلیل کوتاه بودن فرصت اقامت آقای ترامپ در اسرائیل، سخنرانیهای رسمی در فرودگاه از برنامههای این دیدار حذف شده بود.
او چهارمین رئیسجمهور آمریکاست که از سوی کنست برای سخنرانی دعوت شده است.
پارلمان اسرائیل معمولا به رهبران جهانی در سفرهای رسمی آنها به اسرائیل فرصت سخنرانی نمیدهد و این امر را برای برخی رهبران کشورهای به شدت حامی اسرائیل حفظ میکند.
این اولین بار پس از بازگشت آقای ترامپ به قدرت است که او به اسرائیل سفر میکند. سفر پیشین او در بهار سال ۲۰۱۷ بود.
دونالد ترامپ بعدازظهر دوشنبه از اسرائیل به شرمالشیخ در مصر خواهد رفت تا همراه با عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر، ریاست اجلاسی را به دست بگیرد که برای تضمین طرح صلح آمریکا برای غزه برپا میشود.
رئیسجمهور آمریکا پس از ترک آمریکا گفت: این لحظه، تاریخی خواهد بود و همه در انتظار آن هستند.
دونالد ترامپ در پاسخ به سؤالی دربارهٔ وضعیت غزه اعلام کرد: «جنگ تمام شده است».
او تأکید کرد که بازگشت سربازان و گروگانها به اسرائیل یک رویداد تاریخی محسوب میشود، اما در عین حال اشاره کرد که چالشهای امنیتی همچنان پابرجاست.
او افزود که تضمینهای شفاهی زیادی داده شده است که او به آنها باور دارد.
آقای ترامپ دربارهٔ وضعیت غزه نیز گفت: «اوضاع درست خواهد شد».
او همچنین هنگام پرواز به اسرائیل، به خبرنگاران گفت یک افتخار است که در چنین روزی برای صلحی که مورد حمایت همه طرفها است، در منطقه باشد.
هواپیمای «ایرفورسوان» حامل دونالد ترامپ در اقدامی بیسابقه پس از ورود به حریم هوایی اسرائیل، در طول ساحل دریای مدیترانه در ارتفاع بسیار کوتاه پرواز کرد تا مردم اسرائیل آمدن او را از شمال تا جنوب این کشور ببینند.
هواپیما بر فراز «میدان گروگانها» در تلآویو هم پرواز کرد و تجمعکنندگان با فریادهای «ترامپ، سپاس» از او قدردانی کردند.
در آستانهٔ ورود آقای ترامپ به اسرائیل، پوسترهای بزرگی در جادهها و روی دیوار ساختمانهای بلند این کشور نصب شده که در آنها از رئیسجمهور آمریکا با جمله «کوروش کبیر زنده است»، به عنوان رهبری که مانند پادشاه سلسلهٔ هخامنشی در امپراتوری ایران به ملت یهود کمک کرد، تقدیر شده است