عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، اعلام کرد که ایران طی ۲ یا ۳ ماه آینده برنامه غنی‌سازی خود را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه می‌کند.
او توضیح داد که «غالباً برنامه تمام کشورها ۱۰ ساله ارائه می‌شود، اما ما احتمالاً برنامه ۱۵ ساله به آژانس ارائه خواهیم کرد که براساس برنامه‌ریزی‌ها در پایان برنامه یک میلیون سو تولید خواهد شد.»
به گزارش خبرگزاری «خانه ملت»، آقای عراقچی این موضوع را روز یکشنبه ۱۸ مرداد در نشست ویژه اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعلام کرد؛ نشستی که با توضیحات مفصل آقای عراقچی در مورد توافق هسته‌ای همراه بود و چهار ساعت به طول کشید.
وی در مورد برنامه غنی‌سازی ایران این‌گونه توضیح داد که «براساس برجام [برنامه جامع اقدام مشترک] محدودیت ما در غنی‌سازی حدود ۸ سال است و بعد از آن ایران می‌تواند طبق برنامه خود کار کند و این برنامه به هیچ وجه نیاز به تصویب در آژانس ندارد.»
عضو ارشد تیم مذاکره هسته‌ای ایران در ادامه گفت: «از طرف دیگر ما در سال هشتم زمانی که اقدام به تولید آی‌آر۶ و آی‌آر۸ می‌کنیم، عملاً به آن نیازی نداریم، زیرا ایجاد زیرساخت‌های ماشین‌های آی‌آر۸ حدود ۲ یا ۳ سال طول می‌کشد، بنابراین برای تولید در سطح انبوه ۲ تا ۳ سال زمان نیاز است، از این‌رو در این مدت مواد غنی‌شده را که در سال به حدود ۲۰۰ سانتریفیوژ می‌رسد انبار می‌کنیم.»
«از ساخت تأسیسات جدید غنی‌سازی تا ۱۵ سال منع شده‌ایم»
عباس عراقچی هم‌چنین افزود: «ایران براساس برجام از ساخت تأسیسات جدید غنی‌سازی تا ۱۵ سال منع شده‌است که در این باره باید بگویم که کشور به تأسیسات جدید در این حوزه نیاز ندارد و همان تأسیسات نطنز با ماشین‌های آی‌آر۸ نیازهای ما را تأمین می‌کند.»
او اضافه کرد که «موضوعات مطرح شده درخصوص ۲۰ سال و ۲۵ سال اصلاً مربوط به محدودیت‌ها نمی‌شود، بلکه مربوط به نظارت بر تولید برخی از قطعات است.»
آقای عراقچی در ادامه گفت که بر اساس توافق وین، در مرحله آزمایش مکانیکی و تزریق گاز، روی ماشین‌های فراتر از آی‌آر۸ محدودیت‌هایی برای ایران وجود دارد.
محدودیت غنی‌سازی «جزو خطوط قرمز رهبر جمهوری اسلامی نبود»
عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران ادامه داد: «برخی مطرح کرده‌اند که محدودیت غنی‌سازی جزو خطوط قرمز رهبری بوده‌است، حال کجا این موضوع جزو خطوط قرمز ایشان بوده‌است، بلکه رهبر معظم انقلاب فرمودند که تحریم‌های اقتصادی و مالی، یکجا و بقیه در فاصله معقول برداشته شود، از این‌رو من ترجیح می‌دهم که موارد به صورت کارشناسی بررسی شود.»
در مورد برگشت‌پذیری تحریم‌ها، چین و روسیه «راضی شده‌اند از حق وتوی خود بگذرند»
آقای عراقچی در پاسخ به پرسشی درخصوص شرایط برگشت‌پذیری تحریم‌ها براساس برجام گفت: «برخی تحریم‌ها مربوط به شورای امنیت بود که قطعاً برگرداندن آن تحریم‌ها کار آسانی نیست و امکان داشت که چین یا روسیه آن را وتو کنند، حال کاری که شده این است که حق وتوی چین و روسیه دور زده شده‌است و آنها می‌توانند تحریم‌ها را برگردانند.»
او افزود: «اما همینکه این دو کشور راضی شده‌اند که از حق وتوی خود بگذرند، نشان‌دهنده آن است که برگشت‌پذیری تحریم‌های شورای امنیت کار آسانی نیست، زیرا در برجام و قطعنامه یک مسیر ۶۵ روزه مشکل و سخت از جانب کشور مدعی باید طی شود و آن کشور باید چهار مرحله را پشت سر بگذارد و آن کشور در هر مرحله باید هزینه‌های سیاسی سنگینی را بپردازد.»
معاون وزیر خارجه ایران اضافه کرد که «از نظر کشورهای غربی ایران می‌تواند طی یک‌سال به حالتی بازگردد که آنها از آن می‌ترسند. البته قرار نیست که ما به سمت سلاح هسته‌ای برویم، اما آنها می‌دانند که اگر بهانه‌جویی و توافق را نقض کنند، به ایران مشروعیت داده‌اند تا به هر سمتی که می‌خواهد برود.»
مسئله نحوه احیای تحریم‌های بین‌المللی در صورت نقض توافق توسط ایران، از موضوعات دشوار مورد مناقشه در جریان مذاکرات هسته‌ای بود که طرف‌ها سرانجام بر سر آن به توافق دست یافتند.
مسئله تحریم‌های جداگانه ایالت‌های آمریکا
عباس عراقچی در پاسخ به پرسشی درخصوص جداگانه بودن اجرای توافق در ایالت‌های مختلف آمریکا تصریح کرد: «در این باره برخی از ایالت‌های آمریکا تحریم‌هایی را علیه شرکت‌هایی که با ایران در ارتباط بودند، وضع کردند که این تحریم‌ها منحصر به همان ایالت‌ها هستند که در این خصوص براساس قانون آمریکا دولت مرکزی نمی‌تواند آنها را لغو کند، اما براساس برجام دولت می‌تواند آن ایالت‌ها را تشویق به لغو تحریم‌ها کند.»
هم‌اینک بیش از ۲۰ ایالت آمریکا علیه شرکت‌هایی که تحریم‌ها علیه ایران را نادیده بگیرند قوانین تنبیهی دارند.
خبرگزاری رویترز روز ۲۴ فروردین با اشاره به مسئله توافق اتمی در گزارشی به تحریم‌های ایالتی آمریکا علیه تهران پرداخته و نوشته بود که بسیاری از این ایالت‌ها احتمالاً همچنان بر تحریم‌های جداگانه خود علیه ایران پافشاری کنند، امری که روابط میان دو کشور را پیچیده‌تر خواهد کرد.
نمایندگان مجلس «قانع نشدند»
در همین حال روز یکشنبه، محمدحسن آصفری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان خبر داد که نمایندگان از توضیحات عباس عراقچی قانع نشده‌اند.
آقای آصرفی در خاطرنشان کرد که نمایندگان ادامه جلسه بررسی برجام را به هفته بعد موکول کردند.
بر اساس قانونی با عنوان «الزام دولت به حفظ دستاوردها و حقوق هسته‌ای» که در مجلس ايران تصويب شد و روز چهارشنبه سوم تير نيز به تصويب شورای نگهبان رسيد، «نتيجه مذاکرات» دربارهٔ برنامه اتمی ايران «بايد جهت تطبيق با قانون اساسی و مصوبات قانونی به مجلس ارائه شود.»
با اين حال برخی از مقامات دولت از جمله محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت و همچنين برخی از نمايندگان مجلس تأکيد کرده‌اند که «قرار نيست» مجلس به توافق اتمی وين رأی بدهد.
از سوی دیگر برخی از نمايندگان مجلس مانند احمد توکلی تأکيد کرده‌اند که اين توافق بايد به تصويب مجلس برسد، مگر اين که رهبر جمهوری اسلامی اين پرونده را به نهاد ديگری ارجاع دهد.
عباس عراقچی به تازگی خواستار آن شد که ایران نظر نهایی دربارهٔ توافق اتمی وین را زودتر از آمریکا اعلام کند تا اگر کنگره آمریکا خواست این توافق را رد کند، «تمام بار رد توافق و شکست مذاکرات» به گردن آمریکا بیفتد.
